Η χαλαρότητα του ανθρώπου έναντι της αμαρτίας

Νικόλαος Γεωργαντώνης

θεολόγος - ιεροψάλτης

Ο άνθρωπος, όπως είναι γνωστό, δημιουργήθηκε «κατ’εικόνα και καθ’ομοίωση» του Θεού. Βέβαια, το «καθ’ομοίωσην» διαβρώθηκε μετά την δίωξη των Πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο και την προσχώρηση τους στην αμαρτία. Δίνετε όμως η δεύτερη ευκαιρία για να επανορθώσει ο άνθρωπος και να επιστρέψει στον Ουράνιο Πατέρα. Αυτός ο δρόμος, ξεκινά με το Άγιο Βάπτισμα και το Χρίσμα που εισάγει τον πιστό στην Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη. Από τη στιγμή αυτή, εισέρχεται στο στάδιο όπου καλείται να πολεμήσει σε όλη τη διάρκεια της ζωής για την σωτηρία της ψυχής. Δυστυχώς όμως, δεν καταφέρνουν όλοι να φτάσουν αισίως σε αυτό το σκοπό. Οι λόγοι είναι πολλοί, είτε λόγω άγνοιας, αδιαφορίας, εγωϊσμού, κ.α. Το κύριο πρόβλημα που συναντάται σε κάθε εποχή, είναι η ζήλια που πηγάζει, όπως όλες οι αμαρτίες, από τον εγωϊσμό. Το πάθος της ζήλιας, όταν κυριέψει τον άνθρωπο, μπορεί να τον οδηγήσει σε τρομερές αμαρτίες όπως ψευδομαρτυρία, κουτσομπολιό, αλλά ακόμη και φόνο.

Δυστυχώς, στην περίοδο της καραντίνας από τον Κορονοϊό, πολλοί άνθρωποι, φοβούμενοι για την υγεία τους, κατέδωσαν γείτονες, φίλους, ιερείς, κτλ. Η λεγόμενη ρουφιανιά, είναι επικίνδυνη κίνηση επειδή τρέφεται όχι μόνο από τον εγωϊσμό και ζήλια αλλά και από εμπάθεια και φόβο. Αυτό οδηγεί τους ανθρώπους να προδώσουν τον οποιανδήποτε, χάρη για την ασφάλεια τους. Η Ορθοδοξία όμως, κηρύσσει κάτι τελείως διαφορετικό. Ο αδελφός, θυσιάζεται για τον αδελφό του, δεν κοιτά να τον αφανίσει. Δεν υπάρχει η έννοια, «ο θανατός σου, η ζωή μου» στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Το ότι πολλοί πολίτες κατέδωσαν ειδικά ιερείς ότι λειτουργούσαν ή κοινωνούσαν ανθρώπους, θα έπρεπε να ανησυχήσει αρκετά τον πιστό λαό. Η όλη αυτή περίοδο, έδειξε το μέγεθος της απιστίας του λαού, σε κάθε βαθμίδα. Πως μπορεί ο άνθρωπος να προοδεύσει στην πνευματική του ζωή εάν δεν ασχολείται με τις δικές του αμαρτίες αλλά με αυτές των άλλων; Οι ιερείς που κοινώνησαν κόσμο, έμειναν πιστοί στην αποστολή τους και δεν έπραξαν κάτι το μεμπτό. Είναι πραγματικά στενάχωρο αυτό που βιώθηκε αυτή τη περίοδο, αλλά θα πρέπει να βγει και ένα δίδαγμα από αυτή την εμπειρία. Φάνηκαν τα κενά του καθενός και έτσι γνωρίζει τι πρέπει να πράξει ο καθένας για να διορθώσει αυτά τα όποια κενά του. Το κουτσομπολιό και η ρουφιανιά δεν βλάπτουν τον άλλον τόσο όσο τον ίδιον που το πράττει. Ο Ορθόδοξος Χριστιανός, οφείλει να κοιτά την ζωή του, όχι εγωιστικά, αλλά πρακτικά, αναλογιζόμενος την αμαρτωλότητα του. Καθημερινά χρειάζεται να υπάρχει η μνήμη θανάτου, που λειτουργεί ελεγκτικά κατά τις αμαρτίες που πράττει ο καθένας. Είναι πολύ σημαντικό, ειδικά στις μικρές κοινωνίες (μικρές πόλεις, χωριά, κ.α.) να καταλάβει ο κόσμος ότι πρώτα βλάπτει θανάσιμα την ψυχή τους όταν μετέχουν σε αυτές τις πράξεις αλλά και αυτούς που ρουφιανεύουν/κουτσομπολεύουν. Μπορεί να φαίνεται ως μια ασήμαντη πράξη, αλλά στην πραγματικότητα, οδηγεί σε μια τρομερή κατάσταση που όλο και περισσότερο απομακρύνει τον άνθρωπο από τον Θεό. Οι μεγάλες αμαρτίες γεννιούνται από τις μικρές. Η ασήμαντη λεπτομέρεια θα οδηγήσει σε περισσότερη χαλαρότητα ώστε να γίνει αργότερα μια αμαρτία πιο έντονη που ίσως δεν θα γινόταν αν ο άνθρωπος είχε προσέξει από την αρχή και δεν αφήσει παραθυράκι στον διάβολο. Σημαντικό πράγμα είναι να μην αφεθεί ο φόβος να κυριαρχεί τη ζωή των ανθρώπων. Είναι ανθρώπινο να φοβηθεί κάποιος αλλά να μένει σε αυτό, είναι μεγάλη αμαρτία. Η δειλία δεν ωφέλησε κανέναν, αν μελετήσει κάποιος την Ορθόδοξη πίστη αλλά και την μακραίωνη ιστορία. Πρέπει, μέσω της πίστεως, να αναθερμαίνεται το θάρρος του καθενός για να προχωράει ακάθεκτα στην ζωή, με όποια προβλήματα και αν υπάρχουν.

Αυτό το πρόβλημα όμως, πηγάζει από ένα μεγαλύτερο και σοβαρότερο θέμα. Αυτό που συναντάται τα τελευταία χρόνια, είναι μια χαλάρωση ως προς τον έλεγχο της αμαρτίας. Λόγω άγνοιας αλλά και ίσως κακών μεταχειρίσεων από τους κληρικούς της Εκκλησίας, ο σημερινός άνθρωπος έχει ξεχάσει την σημαντικότητα του μυστηρίου της Εξομολογήσεως. Τρέφεται το σώμα αλλά μένει η ψυχή ξεχασμένη. Για αυτό το λόγο υπάρχει σήμερα τόσο ραγδαία αύξηση των ψυχολογικών προβλημάτων στον κόσμο. Δεν μιλά κανείς και χειρότερο, δεν ακούει κανείς για αυτά που βλάπτουν την ψυχή του ανθρώπου. Επικρατεί ένας εφησυχασμός που οδηγεί σε αδράνεια και μείωση των πνευματικών δυνάμεων των ανθρώπων. Κάθε περιοχή είτε είναι μεγάλη πόλη ή μικρό χωριό, έχει την ανάγκη κατήχησης της Ορθοδόξου πίστεως. Μπορεί οι συνθήκες να είναι διαφορετικές, αλλά οι πνευματικές ανάγκες υπάρχουν σε κάθε Χριστιανό. Χρειάζεται αυτή η κατάσταση να αλλάξει, να υπάρξει περισσότερη κατήχηση σε όλες τις ενορίες της Ορθοδόξου Εκκλησίας ώστε να αυξηθεί η πίστη των ανθρώπων. Παραμένοντας στην κατάσταση όπως φαίνεται σήμερα, θα οδηγηθεί σε αποτυχία η κατήχηση της Εκκλησίας στον πιστό λαό. Δεν είναι αργά, ακόμη και από αυτή τη στιγμή, μπορεί να αναθερμανθεί η πίστη των ανθρώπων όπως φάνηκε από πολλά παραδείγματα που φανερώθηκαν αυτή τη περίοδο.

Πολλοί ιερείς παραπονιούνται ότι υπάρχει αδιαφορία του λαού, κάτι που ισχύει στην πραγματικότητα, αλλά δεν πρέπει να εισχωρήσει αυτό και στις τάξεις των κληρικών. Η Εκκλησία λειτουργεί σαν τον πομπό. Συνέχεια στέλνει σήμα και είναι στο χέρι των πιστών, εάν θα γυρίσουν στην σωστή συχνότητα για να ακούσουν την Αλήθεια. Είναι πλέον στο χέρι του καθενός να ξεκινήσει τον πνευματικό αγώνα για την σωτηρία της ψυχής του. Η ήττα έρχεται μόνο όταν παραδοθεί ο άνθρωπος. Όλη ζωή του Χριστιανού είναι ένας αγώνας που με την βοήθεια του Θεού και την πνευματική άσκηση του ανθρώπου, μπορεί να φτάσει στην θέωση του.

Αυτά τα λίγα να κρατηθούν από τον αναγνώστη και να μην παραμελήσει την επιμέλεια της ψυχής του ο άνθρωπος. Με συνεχή εργασία και συμμετοχή στα μυστήρια της Εκκλησίας, ο πιστός θα μπορέσει να υπερβεί κάθε εμπόδιο στη ζωή του. Μόνο με αισιοδοξία, χαρά και θάρρος πορεύεται ο Χριστιανός στον κόσμο, φτάνοντας στο ποθούμενο, που είναι η Ουράνια Βασιλεία.

Ο Παιδαγωγός και η χρησιμοποίηση των Αγίων Πατέρων στο σημερινό Κατηχητικό

Νικόλαος Γεωργαντώνης

θεολόγος - ιεροψάλτης

Η Κατήχηση είναι το σημαντικότερο έργο που επιτελεί η Ορθόδοξη Εκκλησία. Είναι κοινό καθήκον όλων, ειδικά αυτών που έχουν την κατάρτιση, να εργαστούν για την κατήχηση των νεότερων. Έτσι, μέσα στο πλαίσιο του Σεμιναρίου Κατηχητών που πραγματοποίησε η Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης, διάλεξα να αναπτύξω μια εργασία με θέμα: «Ο Παιδαγωγός και η χρησιμοποίηση των Αγίων Πατέρων στο σημερινό Κατηχητικό».

            Η Πατερική γραμματεία είναι πλούσια σε θέματα της Ορθοδόξου πίστεώς μας όπου καθίσταται μια αστείρευτη πηγή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατήχηση. Είναι γεγονός ότι η διαπαιδαγώγηση του παιδιού ξεκινά ήδη κατά την κύησή του και διαμορφώνεται μέχρι τα έξι με επτά του χρόνια. Άρα, αυτό καθιστά άκρως σημαντική την σημασία των γονέων αλλά και διδασκάλων, ιερέων, κατηχητών που θα έρθουν σε επαφή με το παιδί, να προσέξουν πως θα διαχειριστούν την εκπαίδευση του. Δεν μπορεί υπό κανέναν όρο να γίνει μια στριφνή παπαγαλία, προπαγάνδα ή παραπληροφόρηση για τα θέματα της πίστεως μας.

Ποιος όμως είναι ο Παιδαγωγός στην προκειμένη περίπτωση; Είναι φυσικά ο Κατηχητής, που πρέπει πρώτα να βιώνει, όσο το δυνατόν περισσότερο, την πίστη του, μετέχοντας στην Λατρευτική ζωή της ενορίας του. Με αυτό τον τρόπο λειτουργεί ως παράδειγμα στα παιδιά και εκτελεί πιο αποτελεσματικά το καθήκον του/της. Δεν μπορεί να λέει άλλα πράγματα για την πίστη στα παιδιά και άλλα να πράττει στην ζωή του. Κάποια στιγμή θα φανεί η υποκρισία και θα προξενήσει τεράστιο κακό στις αθώες ψυχές των παιδιών. Άρα, εάν ο κατηχητής δεν αποκτήσει μια συνεχή βιωματική σχέση με την Ορθόδοξη Εκκλησία, δεν θα μπορέσει να εργαστεί σωστά. Έπειτα, ό,τι είναι να πει στα παιδιά, θα πρέπει να το έχει μελετήσει πάρα πολύ καλά. Τίποτα δεν μπορεί να ειπωθεί, εάν δεν έχει μελετηθεί και αφομοιωθεί άριστα από τον Κατηχητή.

Οι Άγιοι Πατέρες είναι καλό να υπάρχουν στην εκπαίδευση του Κατηχητικού. Όχι μόνο επειδή είναι φωτισμένοι Άγιοι της Εκκλησίας, αλλά επειδή αυτά που γράφουν έχουν άμεση σχέση με την εποχή μας. Ένα παράδειγμα τρανό είναι ο «Λόγος προς τους Νέους» του Μεγάλου Βασιλείου που σκοπό έχει να καθοδηγήσει τον εκάστοτε νέο στην απόκτηση της θεάρεστης παιδείας. Δίνοντας διάφορα παραδείγματα από διάφορα έργα παρουσιάζει μέσω αυτών όμορφα διδάγματα που μπορεί να πάρει ένας νέος. Και το σημαντικότερο είναι να καλλιεργείται παράλληλα η πνευματική του παιδεία ώστε να φτάσει στον Θεό. Αυτό είναι το μήνυμα που λέει και ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος όταν μιλά για την διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Όλα ξεκινούν με την μελέτη πρωτίστως της Αγ. Γραφής και επικουρικά με τα συγγράμματα άλλων συγγραφέων, γιατί το παιδί αποκτά μια σφαιρική και άκρως ωφέλιμη γνώση, η οποία, εάν θεμελιωθεί σωστά, μπορεί να τον εισαγάγει και στην Ουράνιο Βασιλεία του Θεού. Όλοι πλαστήκαμε «κατ’εικόνα», αλλά είναι στο χέρι μας να αποκτήσουμε το «καθ’ομοίωσιν».

Το πρακτικό κομμάτι της διδασκαλίας έχει τη δυσκολία μόνο ως προς την απόκτηση των πηγών και τη σωστή παρουσίαση αυτών στα παιδιά. Το δεύτερο είναι καθαρά θέμα όρεξης, παιδείας και προσωπικής διάνοιας. Το πρώτο καθίσταται και αυτό εύκολο, λόγω των πολλών έργων που έχουνε μεταφραστεί και αναρτηθεί στο διαδίκτυο. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει ένας κατηχητής σήμερα, είναι να πάρει ένα θέμα, όπως π.χ. την Ανάσταση των Νεκρών, και να δει τί λένε μερικοί Πατέρες γι’ αυτό. Έτσι, σε μια ώρα μάθημα θα μπορέσει ο Κατηχητής να παρουσιάσει το θέμα, να δει πώς το καταλαβαίνουν τα παιδιά, να ρωτήσουν ό,τι δεν κατάλαβαν και στο τέλος να υπάρξει μία ζωγραφική με βάση αυτά που ειπώθηκαν, τί εικόνα προκαλούν τα λόγια των Πατέρων στα παιδιά. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθουν τα παιδιά για κάποιο σημαντικό θέμα της Πίστεως τους, και θα αποκτήσουν μια σύνδεση με τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας.

Ακόμη όμως, να μην ξεχνάμε και τους νεότερους Πατέρες που ίσως φανούν και αυτοί «εύκολοι» στην τωρινή προσαρμογή. Τέτοια παραδείγματα είναι οι Κολλυβάδες Πατέρες (Αγ. Αθανάσιος ο Πάριος, Αγ. Μακάριος Νοταράς και ο Αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης), Αγ. Νεκτάριος Πενταπόλεως, Αγ. Ιουστίνος Πόποβιτς, Φιλόθεος Ζερβάκος, κ.α. Ειδικά οι Κολλυβάδες είναι ένα άριστο παράδειγμα, όχι μόνο όταν εξηγούμε το θέμα των Κολλύβων και μνημοσύνων, αλλά γενικά για την πίστη. Οι Κολλυβάδες Πατέρες, έζησαν κατά τον ΙΗ’ αιώνα σε μια εποχή όπου, ως γνωστόν, ο Ελλαδικός χώρος ήταν υπό τον Οθωμανικό ζυγό. Παρόλες τις δυσμενείς συνθήκες, κράτησαν την παιδεία αλλά και την πίστη στον Ορθόδοξο λαό. Αξίζει να μελετηθούν ιδιαίτερα, χωρίς βέβαια να αποκλείονται και οι υπόλοιποι Πατέρες της Εκκλησίας.

Αυτό ήταν ένα παράδειγμα που μπορεί να τροποποιηθεί για τις διάφορες καταστάσεις των Κατηχητών. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν μπορεί να μένουμε σε πρότυπα Προτεσταντών ή άλλων συγγραφέων που είτε αλλοιώνουν το Ορθόδοξο Πνεύμα, είτε μένουν επιφανειακά σε κάποια θέμα. Εν τέλει, ο σκοπός του Παιδαγωγού/Κατηχητού, είναι να δώσει το έναυσμα και τις γνώσεις, ώστε να γίνει πραγματικά ένα παιδί του Θεού και όχι ένα απλό δημιούργημα Του. Σε αυτό βοηθούν οι διδαχές των Πατέρων και είναι σημαντικότερες τώρα παρά ποτέ στην σημερινή εποχή. Με αυτό το σκεπτικό και αυτά τα εφόδια θα μπορέσει τελικά να επιτύχει η Κατήχηση στο σημερινό παιδί του εκάστοτε Κατηχητικού.

Γιατί οι προτεστάντες δεν τιμούν τους αγίους;

Οι προτεστάντες δεν τιμούν τους αγίους, γιατί δε δέχονται τη διδασκαλία τους. Πώς να τιμήσουν τους οσίους ασκητές, όταν απορρίπτουν το μοναχισμό; Μαζί με τους δογματικούς πατέρες και τους οσίους, γκρέμισαν και τους μάρτυρες. Ο άγιος Δημήτριος θυσιάστηκε για το Χριστό, ο Θεός ευλόγησε να βγαίνει μύρο από τον τάφο του, κι έρχονται οι προτεστάντες και λένε ότι δεν χρειάζεται η τιμή του αγίου Δημητρίου! Τους μάρτυρες κι όλους τους αγίους η Εκκλησία τους τιμά, γιατί πρώτα τους τίμησε ο Θεός. Αποτελούν πρότυπο των χριστιανών, επειδή θυσίασαν τα πάντα για το Χριστό. Οι πρώτοι μάρτυρες ήταν οι απόστολοι και χαίρονταν, που έπασχαν για το Χριστό (Πραξ.5, 41). Απορρίπτοντας οι προτεστάντες την ιστορική Εκκλησία, ως πλανεμένη, απέρριψαν και τους αγίους της.

Προξενεί εντύπωση πως, ενώ τους αγίους δεν τους δέχονται, τους εαυτούς τπους ως μέλη της ομάδας τους τους αποκαλούν αγίους. «Εμείς – λένε – είμαστε άγιοι, σωθήκαμε». Δυστυχώς, ζουν με ψευδαισθήσεις.

Για να στηρίξουν την άρνηση των αγίων, κατέφυγαν στην Αγία Γραφή και λένε: «Ένας είναι ο μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων, ο άνθρωπος Ιησούς Χριστός» (Α΄ Τιμ.2,5). Οι άγιοι, όντως, δε μεσιτεύουν για τη συμφιλίωση των ανθρώπων με το Θεό. Αυτό έγινε με τη σταυρική θυσία του Χριστού. Ο Μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων κατά το εδάφιο, που χρησιμοποιούν, είναι ο άνθρωπος Ιησούς Χριστός. Οι άγιοι, είναι μεσίτες με σχετική έννοια, όχι δηλαδή με την έννοια του λυτρωτικού έργου του Χριστού, αλλά με την έννοια ότι πρεσβεύουν με τις προσευχές τους για μας προς τον μόνο και με απόλυτη έννοια μεσίτη, το Θεάνθρωπο Χριστό.

Άλλωστε, αν οι προτεστάντες πιστεύουν ότι δεν πρέπει να ζητάμε τις πρεσβείες των αγίων, διότι δήθεν παραβιάζεται το βιβλικό «εις μεσίτης», τότε ούτε κι αυτοί πρέπει να ζητούν από τους ομοθρήσκους τους να πρεσβεύουν με προσευχή γι’ αυτούς στο Θεό. Γιατί βάζουν μεσίτες; Και αν βάζουν μεσίτες θνητούς ανθρώπους με αβέβαιη παρρησία προσευχής, γιατί αρνούνται του αγίους, που έχουν ήδη νικήσει στον αγώνα της ζωής;

Ο προφήτης Ηλίας, όταν με το πύρινο άρμα ανέβηκε στον πνευματικό κόσμο, βρήκε χάρη και ο Θεός εκπλήρωσε την υπόσχεσή του στον Ελισαίο, ότι αν τον δει ανερχόμενο στον ουρανό, θα δοθεί το Πνεύμα του Θεού, που είχε αυτός, και στον Ελισαίο. Πράγμα που επιβεβαίωσε το άνοιγμα του Ιορδάνη από τον Ελισαίο (Δ’ Βασ. 2, 13-14). Ο Ηλίας, που εισήλθε στον ουράνιο κόσμο με το σώμα, δεν εισήλθε σε μία απραξία, όπως λένε για τους αγίους οι προτεστάντες, αλλά συμμετείχε στο έργο των αγγέλων, στη δοξολογία του Θεού. Έτσι κατανοείται η παρουσία του κατά τη Μεταμόρφωση του Χριστού, όπου μαζί με το Μωυσή συζήτησαν με το Χριστό για το Πάθος Του (Λουκά 9, 30-31).

Η παρουσία των αγίων της Παλαιάς Διαθήκης δείχνει ότι ζουν κοντά στο Θεό. Στη γη προσεύχονταν για το λαό (Εξ. 32, 11-14, και Βασ. Γ΄ 18,36-37) και στον πνευματικό κόσμο κοντά στο Θεό προσεύχονται. Στην Αποκάλυψη παρουσιάζονται οι προσευχές των αγίων ως θυμίαμα, που προσφέρεται στο ουράνιο θυσιαστήριο (Αποκ. 5, 8 και 8, 3). Ο Κύριος, απαντώντας αρνητικά στην ικετευτική προσευχή του προφήτη Ιερεμία, είπε: «Εάν σταθεί («εάν στή») ο Μωυσής και ο Σαμουήλ (που έφυγαν από την επίγεια ζωή) ενώπιόν μου (ζητώντας ευσπλαχνία για τους Ισραηλίτες), δε θα τους λυπηθώ…» (Ιερ. 15,1).

Ο προφήτης Ησαΐας μετέφερε στο βασιλιά Εζεκία το μήνυμα του Θεού: «θα υπερασπισθώ την Ιερουσαλήμ, για να τη σώσω, επειδή εγώ το θέλω, και για χάρη του δούλου μου του Δαβίδ» (Ησαΐας 37, 35). Ο Δαβίδ είχε κοιμηθεί πριν από πολλά χρόνια και φαίνεται πως προσευχόταν για την Ιερουσαλήμ, αφού ο Θεός για χάρη του θα την υπερασπισθεί.

Οι άγιοι στον ουρανό με τη δύναμη του Θεού μαθαίνουν για τις προσευχές προς αυτούς από τους αγωνιζόμενους χριστιανούς της γης. Οι ψυχές των αγίων στον πνευματικό κόσμο συνεχίζουν να είναι κατοικητήρια του Αγίου Πνεύματος και γι’ αυτό με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος ακούνε τις προσευχές των ανθρώπων. Πως ο Ελισαίος μάθαινε για τις σκέψεις και τις ενέργειες του βασιλιά των Συρίων; (Δ΄ Βασιλειών 6, 8-10). Πως ο Πέτρος έμαθε ότι ο Ανανίας και η Σαπφείρα έλεγαν ψέματα; Με τη δύναμη του Θεού. Ο Πέτρος ήλεγξε τον Ανανία, γιατί προσπάθησε με το ψέμα του να εξαπατήσει το Πνεύμα το Άγιο (Πραξ. 5, 3).

Τιμούμε τα λείψανα των αγίων, γιατί η χάρη του Αγίου Πνεύματος κατοίκησε και στο σώμα τους και εκδηλώνεται με θαύματα  και ευωδίες. Σε μερικά λείψανα, δε διαλύθηκε η σάρκα και έμειναν ολόσωμα (άγιος Σπυρίδων, άγιος Γεράσιμος Κεφαλονιάς, άγιος Ιωάννης Ρώσος κ.λπ.), για να φανερωθεί ότι νικήθηκε ο θάνατος και η φθορά. Στην Καινή Διαθήκη ακόμα και τα μαντήλια και τα περιζώματα (ποδιές εργασίας) του αποστόλου Παύλου (Πραξ. 19, 12) και η σκιά του Πέτρου (Πραξ. 5, 15) έκαναν θαύματα. Στην Παλαιά Διαθήκη έχουμε το θαύμα, που έκανε το νεκρό σώμα του Ελισαίου, που ανάστησε ένα νεκρό (Δ΄ Βασ. 13, 20-21).

Από το βιβλίο «Νεανικές Αναζητήσεις - Α’ Τόμος: Ζητήματα πίστεως» (σελ. 61), Αρχ. Μαξίμου Παναγιώτου, Ιερά Μονή Παναγίας Παραμυθίας Ρόδου

Πηγή: http://makkavaios.blogspot.com/2020/06/blog-post_27.html#more

Διωγμός της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Μαυροβούνιο

Γράφει ο Αρχιμανδρίτης π. Ευσέβιος Μεαντζια

Ποιός θα έλεγε ότι στο 21ο αιώνα θα ζούμε το διωγμό της Ορθόδοξης Εκκλησίας όπως στην εποχή του Διοκλητιανού ή του Στάλιν. 

Τόσα ανθρώπινα δικαιώματα του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ορθόδοξη Εκκλησία σαν να μην ισχύουν, και αυτό μπορούμε να δούμε ιδιαίτερα στις μέρες μας στον Μαυροβούνιο.

Με κάθε ύπουλο και δόλιο τρόπο η Κυβέρνηση του Μαυροβουνίου προσπαθεί να υποβαθμίσει την κανονικότητα της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Μαυροβούνιο.

 Στο Μαυροβούνιο έχουμε μια Μητρόπολη Μαυροβουνίου με τον  Μητροπολίτη Αμφιλόχιο και τρεις Επισκοπές: την Επισκοπή Μπούδιμλε και Νίκσιτς με το Επίσκοπο Ιωαννίκιο,  τη Επισκοπή Μιλέσεβα με τον Επίσκοπο Αθανάσιο και την Επισκοπή Ζάχουμλιε και Ερζεγοβίνης με τον Επίσκοπο Δημήτριο. Δηλαδή τέσσερις κανονικές Επισκοπές του Πατριαρχείου Σερβίας.  Όλες αυτές Επισκοπές υπάρχουν σχεδόν 10 αιώνες ενώ το σημερινό κράτος Μαυροβουνίου υπάρχει από το έτος του 2006.

Μάλιστα από το 1852 έως 1910 ήταν Πριγκιπάτο του Μαυροβουνίου ενώ από το 1910 έως 1918 ήταν Βασιλιά του Μαυροβουνίου. Όμως κανένας από τους Ηγέτες του Μαυροβουνίου δεν θεωρούσε τον εαυτό του κάτι άλλο εκτός ότι είναι Σέρβοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, όπως μαρτυρούν τα γραπτά τους.

Με την έλευση των κομμουνιστών στην ηγεσία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ξεκίνησε φρικτός διωγμός της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. 

Οι κομμουνιστές εκτέλεσαν τον Μητροπολίτη Ιωαννίκιο μαζί με 120 Ορθόδοξους Κληρικούς μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Δυστυχώς και στις μέρες μας συνεχίζεται διωγμός της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας  στο Μαυροβούνιο από τους απογόνους των κομμουνιστών που σκότωσαν τον Μητροπολίτη Ιωαννίκιο και τους ιερείς. 

Ντυμένοι στα ρούχα της Δημοκρατίας πρώην κομμουνιστές του Μαυροβουνίου δεν έμαθαν να σέβονται ούτε τα ανθρώπινα δικαιώματα ούτε τους τάφους των προγόνων τους, οι οποίοι ήταν Ορθόδοξοι Σέρβοι. 

Το να αρνούνται να είναι απόγονοι των Σέρβων δικαιώματα τους όμως την κανονικότητα του Πατριαρχείου της Σερβίας και την περιουσία της δεν μπορούν να αρπάξουν με το δήθεν Νόμο τους Περί της νομιμότητας της περιουσίας πριν το έτος του  1918.

Τα λόγια του Οικουμενικού Πατριαρχείου κ.κ. Βαρθολομαίου ότι η μόνη κανονική Εκκλησία στο Μαυροβούνιο είναι το Πατριαρχείο Σερβίας με τις Μητροπόλεως της περιφρόνησαν και υποστηρίζουν την ψεύτικη Εκκλησία του Μαυροβουνίου. 

Τα προηγούμενα χρόνια αλλά ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες και μέρες η Κυβέρνηση του Μαυροβούνιο παραβίαζε όλα ανθρώπινα δικαιώματα της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Μαυροβούνιο. Πρόσφατα  έχουν  συλλάβει  τον Επίσκοπο Ιωαννίκιο και τους ιερείς που συμμετείχαν στην Λιτανεία την ημέρα του Αγίου Βασιλείου του  Όστρογκ.

Όμως σήμερα το πρωί ήρθαν στο νέο Μοναστήρι του Αγίου Βασιλείου του Όστρογκ κοντά στην παραθαλάσσια  πόλη Ούλτσιν και κατεδάφισαν το κονάκι της Μονής με τις μπουλντόζες, μάλιστα με την έντονη παρουσία των αστυνομικών. 

Χωρίς καμμία προηγούμενη ειδοποίηση ήρθαν και κατεδάφισαν το κτίριο της Μονής με την υποστήριξη της Ειδικής Κατασταλτικής Αντιτρομοκρατικής Μονάδας σαν να είναι οι μοναχές τρομοκράτες!

Με τέτοιο τρόπο η σύγχρονη Κυβέρνηση του Μαυροβούνιου συνεχίζει τα έργα των προγόνων τους των  κομμουνιστών και χωρίς ντροπή ήδη δημοσίευσε το αρμόδιο Υπουργείο του Μαυροβουνίου στο Twitter του ότι κατεδάφισαν το κτίριο επειδή δεν είχε οικοδομική άδεια. 

Τέτοια υποκρισία ντυμένη δήθεν στο ρούχο της Δημοκρατίας δεν υπάρχει πουθενά. Αν ήταν πραγματικά Δημοκράτες πρώτα έπρεπε να  ενημέρωσαν την Μητρόπολη Μαυροβουνίου  αλλά αφού δεν έχουν καμμία σχέση με την Δημοκρατία το έγκλημα τους θα παραμείνει στην ιστορία. 

Ήδη ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος δήλωσε σήμερα  μετά την Λειτουργία «ότι με τέτοια συμπεριφορά η Κυβέρνηση του Μαυροβούνιο θα μείνει χωρίς την ευλογία του Αγίου Βασιλείου του Όστρογκ!»

Ο Θεός να δώσει δύναμη στο Μητροπολίτη Αμφιλόχιο και στις μοναχές της Μονής του Αγίου Βασιλείου του Όστρογκ,  όπως και σε όλους τους Ορθόδοξους Σέρβους στο Μαυροβούνιο με την χάρη του Θεού να ξεπεράσουν αυτό πειρασμό και να βγούνε  νικητές.

Πηγή: www.enromiosini.gr

Η παρουσία του Αγίου Πνεύματος εντός της Εκκλησίας. Εκκλησία – Αίρεση – Ενότητα

Η Κατάλυση κατά την εορτή της Αποδόσεως του Πάσχα

Νικόλαος Γεωργαντώνης

θεολόγος - ιεροψάλτης

Ο θεσμός της νηστείας είναι αρχαίος. Πρωτοεμφανίζεται ως εντολή του Θεού στο πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, τη Γένεση[1]. Παρακούοντας αυτή την εντολή οι Πρωτόπλαστοι εισήλθαν στην αμαρτία και τη φθορά. Η νηστεία δεν υπάρχει ως αυτοσκοπός στον πιστό, αλλά χρησιμοποιείται ως μέσο αγωγής του ανθρώπου. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα νηστείας στην Παλαιά Διαθήκη[2] που δείχνουν ότι δεν είναι μια ξένη παράδοση πρός την Ορθόδοξη Εκκλησία. Αυτή η παράδοση συνεχίζεται και στην Καινή Διαθήκη με τον ίδιο τον Κύριο Ιησού Χριστό να δίνει αυτό το παράδειγμα[3]. Η νηστεία πρέπει όμως να συντελείται υπό μερικές προϋποθέσεις και όχι να γίνεται όπως στην περίπτωση του Φαρισαίου[4] με επίδειξη και περηφάνια, αλλά με ταπείνωση, χωρίς να το γνωρίζει κανείς[5].

Η ανθρώπινη αδυναμία κατανοείται από την Ορθόδοξη Εκκλησία και έγκειται στην διάκριση του πνευματικού πώς θα εφαρμοστεί από τον καθένα ό,τι έχει θεσπιστεί. Δεν είναι όλοι ίδιοι με τα ίδια προβλήματα και πάθη. Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό ο κάθε πιστός να έχει έναν έμπειρο πνευματικό. Χωρίς οδηγό δεν μπορεί κανείς να φτάσει ασφαλώς στον Θεό. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχουν κανόνες τους οποίους ο πιστός ακολουθεί με τις νουθεσίες του πνευματικού του. Το Πηδάλιο δεν είναι ένα βιβλίο δικαίου αλλά, όπως φανερώνεται από τ’ όνομά του, κατευθύνει τους πιστούς στη σωτηρία. Με βάση αυτά που ειπώθηκαν, θα γίνει μια αναφορά στην τάξη της νηστείας όπως υπάρχει στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία κατά την περίοδο του Πεντηκοσταρίου και συγκεκριμένα για την εορτή της Αποδόσεως του Πάσχα.

            Κατ’ αυτήν την περίοδο υπάρχει κατάλυση οίνου και ελαίου κάθε Τετάρτη και Παρασκευή μέχρι την εορτή των Αγίων Πάντων (κατά την Διακαινίσημο εβδομάδα και τη τελευταία εβδομάδα μεταξύ Κυριακής της Πεντηκοστής και των Αγ. Πάντων υπάρχει κατάλυση εις πάντα). Υπάρχουν όμως δύο εορτές που εορτάζονται μέσα σε αυτήν τη περίοδο, την ημέρα της Τετάρτης. Η πρώτη είναι η εορτή της Μεσοπεντηκοστής και η δεύτερη είναι η Απόδοση του Πάσχα. Σημειώνεται ότι και στις δύο αυτές εορτές, υπάρχει κατάλυση μόνο ιχθύος. Για την Μεσοπεντηκοστή δεν έχει σημειωθεί κάποια άλλη άποψη ως προς αυτήν τη παράδοση. Για την εορτή της Αποδόσεως του Πάσχα σημειώνεται μια διαφορετική αντίληψη ως πρός τον τρόπο κατάλυσης. Πολλοί πιστεύουν ότι επειδή κατά την Απόδοση λέγονται ακριβώς τα ίδια όπως της κυρίας εορτής, γίνεται το ίδιο και με την κατάλυση. Αν όμως ερευνήσει κανείς βαθύτερα, θα διαπιστώσει ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα. Τόσο το Πηδάλιο όσο και το Τυπικό της Ορθοδόξου Εκκλησίας σημειώνει ότι κατ’ αυτήν την ημέρα γίνεται κατάλυση ιχθυός[6]. Επίσης, υπάρχουν και άλλα σημεία που διαφοροποιούνται ως πρός την ημέρα της Αναστάσεως. Αρχικά, δεν υπάρχει το «Δεύτε λάβετε φώς...» και εν συνεχεία η τελετή της Αναστάσεως. Γίνεται η έναρξη της ακολουθίας με το «Χριστός Ανέστη» και ψάλλεται η ίδια ακολουθία με αλλαγή το συναξάριο της ημέρας, Απόστολο και Ευαγγέλιο της ημέρας. Αυτό όμως γίνεται σε κάθε απόδοση Δεσποτικής και Θεομητορικής εορτής. Από μόνο του δε συνεπάγεται ότι μπορεί να υπάρξει κατάλυση εις πάντα την Τετάρτη που τελείται η Απόδοση του Πάσχα. Δε μειώνεται το χαρμόσυνο της ημέρας που δηλώνεται με την κατάλυση ιχθύος, αλλά διακρίνεται και με αυτόν τον τρόπο από την ημέρα της εορτής της Αναστάσεως.

Υπάρχει το ελεύθερο ο κάθε άνθρωπος να πράξει ό,τι θέλει στη ζωή του διότι έχει δοθεί το αυτεξούσιο από τον Θεό στον άνθρωπο. Δεν σημαίνει αυτό όμως ότι μπορεί να υπάρξει αλλοίωση, παραχάραξη και οποιαδήποτε αλλαγή των ιερών κανόνων και παραδόσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Οι Άγιοι Απόστολοι και στη συνέχεια οι Πατέρες της Εκκλησίας, ύστερα από Θεία φώτιση, θέσπισαν τους κανόνες της Εκκλησίας που σχετίζονται με κάθε θέμα της ζωής μας. Είναι ανάρμοστο να καταργούνται άνευ λόγου και αιτίας. Η νηστεία ίσως φαίνεται σε πολλούς ως μια μικρή λεπτομέρεια, αλλά αυτό δεν αντανακλά την αλήθεια. Είναι πολύ σημαντική διότι ακόμη και δαίμονες εκβάλλει[7]. Βέβαια, η νηστεία δε λειτουργεί από μόνη της ευεργετικά για την σωτηρία του ανθρώπου, αλλά πάντα με συνεργία της προσευχής, μελέτης της Αγ. Γραφής, των Πατέρων της Εκκλησίας και της μετοχής των Θείων Μυστηρίων.

Η ανθρώπινη αδυναμία ασκεί σε πολλές φάσεις της ζωής του ανθρώπου πόλεμο κατά της ψυχής. Οι λογισμοί και τα πάθη έρχονται μέσω της αδυναμίας του ανθρώπου και αποσκοπούν στην κατατρόπωση της ψυχής. Η νηστεία όμως συνοδευόμενη από αυτά που ειπώθηκαν νωρίτερα, βοηθούν στην προφύλαξη από τον αόρατο πόλεμο. Έτσι, αποδεικνύεται ότι δε χρειάζεται να υπάρχει προβληματισμός στο αν υπάρχει κατάλυση εις πάντα ή μόνο ιχθύος κατά την Τετάρτη της Αποδόσεως του Πάσχα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εξηγεί με τον πιο σαφή τρόπο πώς πρέπει να πορευτεί ο καθένας κατά την περίοδο της Πεντηκοστής αλλά και γενικά. Το τελικό ζητούμενο είναι ο καθένας να γνωρίζει τα όρια της πίστεως και να μην προσπαθεί να τα αλλάξει προς ίδιον όφελος.

---

[1] Γεν. 2, 16 – 17

[2] Εξ. 34, 27 – 28, Δαν. 9, 3 – 5, Ησ. 58, 2 – 12

[3] Ματθ. 4, 1 – 2

[4] Λουκ. 18, 11 – 12 

[5] Ματθ. 6, 16 – 18

[6] Αγαπίου Ιερομονάχου και Νικοδήμου Αγιορείτου, Πηδάλιον», σελ. 789, Πεντηκοστάριον, Δ’ Εκδ. 1875, σελ. 144, Ρήγα, π. Γεωργίου, Τυπικόν, σελ. 859

[7] Ματθ. 17, 14 – 21

Κήρυγμα π. Γεωργίου Σχοινά, Κυριακή της Πεντηκοστής, 07 Ιουνίου 2020

Πηγή: www.eulogia.gr