Δόξα τω Θεώ, πάντων ένεκεν. - Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

Στον έναν ή θεία Κοινωνία γίνεται φωτιά καί στον άλλο φως. Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου

«...το αίμα του Χριστού...καθαριεί την συνείδησην υμών από νεκρών έργων...»(Εβρ.θ,14)
Εδώ τονίζεται από τον Απόστολο ότι το Αίμα του Χρί­στου «καθαριεί την συνείδησιν ημών». Ποια κτιστή δύναμη μπορεί να εισχώρηση στο βάθος αυτό του ανθρώπου και να το καθαρίση; Απολύτως καμμιά. Αυτό το έργο γίνεται με την άκτιστη ενέργεια του Χρίστου. Αυτή καθαρίζει και ζωοποιεί τον εσωτερικό μας κόσμο καί κατά συνέπεια όλη την ανθρώπινη ψυχοσωματική μας φύση.
Ό Νικόλαος Καβάσιλας στην ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας επεξηγεί ότι ή θεία Κοινωνία, καίτοι δίδεται δια του σώμα­τος,όμως «εις την ουσίαν πρώτον χωρεί της ψυχής καί δια της ψυχής εις το σώμα διαβαίνει». Καί σε άλλο σημείο λέγει ότι το Σωμα και το Αίμα του Χρίστου είναι ή αληθινή βρώση και αλη­θινή πόση της Εκκλησίας και μετέχοντες της θείας Κοινωνίας του Σώματος και Αίματος του Χρίστου δεν μεταβάλλονται αυ­τά σε ανθρώπινο σώμα, αλλά αυτή (ή Εκκλησία και εμείς) με­ταβάλλεται σε εκείνα, όπως ακριβώς ό σίδηρος Οταν έρχεται σε κοινωνία με την φωτιά, αυτός γίνεται φωτιά καί όχι ή φωτιά σίδηρος.

'Ολα αυτά δείχνουν την ευεργετική ενέργεια της θείας Κοι­νωνίας καί την δύναμη του Αίματος του Χρίστου. Αυτό καθαι­ρεί την δύναμη του πονηρού, δια του Σώματος και Αίματος του Χρίστου γινόμαστε Ναοί του Αγίου Πνεύματος, αισθανόμαστε τον Χριστό «κατοικούντα εν ταίς καρδίαις ημών» και είμαστε «λελυτρωμένοι πάσης διαβολικής ενεργείας».
Το αίμα το δικό μας
Αλλά ή ενέργεια της θείας Κοινωνίας είναι συνάρτηση της δικής μας ψυχικής καταστάσεως. Ανάλογα με την προετοιμα­σία του ανθρώπου ενεργεί ή Χάρη του Χρίστου.'Ετσι στον εναν ή θεία Κοινωνία γίνεται φωτιά καί στον άλλο φως. Στόν έ­να γίνεται τροφή καί στον άλλον δηλητήριο. Γι'αυτό από ό­λους τους αγίους τονίζεται ή αξία της προετοιμασίας για την θεία Κοινωνία. Δηλ.πρέπει να δώσουμε και έμείς αίμα με την εν γένει ασκητική ζωή, ώστε να γίνουμε κοινωνοί του Σώματος και Αίματος του Χρίστου.
Αν κατά τον Απόστολο «ει τις ου θέλει έργάζεσθαι μηδέ έσθιέτω» (Β' Θεσ. γ', 10), αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για την πραγματική τροφή, πού είναι το Σώμα καί το Αίμα του Χρί­στου. Χρειάζεται εργασία πνευματική. «Δός αίμα, λάβε πνεύ-μα» τονίζουν οι Πατέρες μας (άββάς Λογγίνος). Αυτή ή εργα­σία λέγεται άσκηση και φανερώνεται στην μετάνοια. Χωρίς ά­σκηση δεν μπορούμε να ζωοποιηθούμε από τον Χριστό. '
Υπάρ­χει στενή σχέση μεταξύ ασκήσεως και θείας Κοινωνίας. Ή πρώτη οδηγεί στην δεύτερη και ή δεύτερη ζωοποιεί και ενισχύει την πρώτη. Τελικά πρέπει να το καταλάβουμε ότι ή ουσιαστική διαφορά της Όρθοδοξίας με άλλες θρησκείες είναι το μυστή­ριο της θείας Ευχαριστίας και ή μετοχή μας στο άγιο Θυσια­στήριο. Αυτό είναι ή πηγή της ζωής.

Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου«Παρακλητικά-Σχόλια σε αποστολικούς λόγους»

Γέροντας Μωϋσής: Η Σαρακοστή αποκαλύπτει την κρυφή πραγματικότητα μας

Του Γιώργου Θεοχάρη
Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΜΩΥΣΗΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ΣΤΟ AGIORITIKOVIMA.GR
΄΄Η νηστεία είναι συνδυασμένη με τη προσευχή και η εγκράτεια με την ελεημοσύνη.Η νηστεία δεν έχει σχέση με τη δίαιτα αλλά είναι η μόνη εκούσια προσφορά των ανθρώπων στο θεό΄΄ υπογραμμίζει στο agioritikovima.gr ο γέροντας Μωυσής ο Αγιορείτης .
Ο λόγιος μοναχός συπληρώνει΄΄ Η σαρακοστή είναι μία σημαντική ευκαιρία που μας δίνει η Εκκλησία για να προετοιμαστούμε για τη μεγάλη εορτή του Πάσχα.Ευχόμεθα να μην περάσει ανεκμετάλευτη η ευκαιρία αυτή που δίνετε για τον καθένα μας.΄΄
΄΄Τη Σαρακοστή συχνά συμβαίνουν πειρασμοί, δοκιμασίες, σκάνδαλα και πτώσεις. Είναι για να μας ωριμάσουν περισσότερο, να μας ισορροπήσουν και να μας φρονηματίσουν. Η ζωή των χριστιανών, ας μη το λησμονάμε ποτέ, είναι σταυρική.
Δίχως σταύρωση δεν έρχεται ανάσταση. Η Σαρακοστή είναι μια ωραία και καλή προετοιμασία, ένας διάδρομος ημίφωτος, που οδηγεί σε φωτεινό σαλόνι. Τα πόδια της Σαρακοστής είναι η προσευχή και η νηστεία. Προσευχή και νηστεία δίχως ταπείνωση και αγάπη δεν έχουν κανέναν καρπό. Νηστεία και προσευχή θέλουν να μετριάσουν τον πολύ εγωισμό μας.΄΄τονίζει ο Αγιορείτης μοναχός.
Τέλος αναφέρθηκε και στην άγνοια του κόσμου αναφορικά με τη νηστεία λέγοντας΄΄Ο πολύς κόσμος αγνοεί ή δεν θέλει να προσεγγίσει το νόημα των ημερών αυτών, συνεχίζοντας τη μονότονη ζωή του. Ενώ λέει πως η ζωή τον κουράζει, δεν κάνει ούτε βήμα για μια ουσιαστική αλλαγή. Δίαιτα αυστηρή κάνει, αλλά νηστεία δεν κάνει.
Στον ψυχολόγο πηγαίνει, στην τηλεόραση κάθεται ώρες, αλλά στον εξομολόγο δεν πηγαίνει, ούτε στην εκκλησία. Δεν θέλει ο άνθρωπος σήμερα να δώσει κάτι, μόνο να πάρει, δίχως μόχθο και καμία προσωπική θυσία. Φοβάται να δει κατάματα τον εαυτό του. Συστηματικά τον αποφεύγει. Αγωνιά στο εσωτερικό κενό του. Η Σαρακοστή λειτουργεί σαν ακτινογραφικό μηχάνημα, σαν φωτογραφική μηχανή, σαν καθρέφτης. Κατά κάποιο τρόπο τη θεωρούμε αποκρουστική, γιατί θα αποκαλύψει την κρυφή πραγματικότητά μας.

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβι​τς, Ο Κύριος χτυπάει το λαό μας, για να τον καθαρίσει από τις ξένες κάμπιες.

Παραπονέθηκε ό Κύριος για τον εκλεκτό λαό Του λέγοντας: Τούς χτυπώ άλλα δεν τους πονάει. Χτύπησε ό Κύριος την Ευρώπη στον αιώνα μας με δύο πολέμους και δεν γνωρίζουμε αν την πόνεσε. Χτύπησε ό Κύριος τη χώρα μας και στους δύο παγκόσμιους πολέμους πιο βαριά από κάθε άλλη χώρα. Πόνεσε ό λαός μας; Πόνεσε και κατάλαβε πώς τον χτύπησε ό Κύριος, λόγω των αμαρτιών του. Έτσι κατάλαβε πώς είναι καλό να αλλάξει, να εξαγνιστεί, να ισιώσει. Τί σημαίνει ισιώνω; Ισιώνει εκείνος πού στράβωσε, κύρτωσε. Ή Δύση ολόκληρη είναι κυρτωμένη σαν εκείνη την συγκύπτουσα γυναίκα, πού για δεκαοκτώ χρόνια περπατούσε έχοντας το κεφάλι της στα γόνατα.
Ό λαός μας στην αρχή κοίταζε την Ευρώπη με τρόμο και λύπη, άλλα στη συνέχεια συνήθισε την περηφάνια της και μετά και ό ίδιος καμπούριασε. Στην αρχή οι Σέρβοι έλεγαν: Δεν πρέπει να είμαστε απλοί Βαλκάνιοι, άλλα να είμαστε σύγχρονοι, να παρακολουθούμε τη μόδα και την Ευρώπη.
Πρέπει να κυρτώσουμε, να καμπουριάσουμε... υπάρχει στο καμπούριασμα μία ομορφιά πού δεν μπορούν να την δουν οι απλοί Βαλκάνιοι... Έτσι σκεφτόταν ό σερβικός λαός και λησμόνησε τον ηρωισμό του, ξέχασε πώς δοξάστηκε ακριβώς για το λόγο ότι στεκόταν όρθιος, ξέχασε πώς δοξάστηκε, επειδή για πεντακόσια χρόνια δεν έσκυψε το κεφάλι του στους Τούρκους. Όταν όμως ελευθερώθηκε από τούς Ασιάτες, σε πενήντα χρόνια κύρτωσε υπό την επιρροή της Ευρώπης, τόσο πού ούτε τα παιδιά αναγνώριζαν τούς παππούδες τους, ούτε οι παππούδες τα εγγόνια τους. Όλα αυτά τα είδε το μάτι του Κυρίου και γι' αυτό το λόγο το χέρι Του μας χτύπησε βαριά για να εγκαταλείψουμε το λανθασμένο δρόμο πού πήραμε.

Εμείς όμως δεν τον εγκαταλείψαμε. Τόσο στραβώσαμε, κυρτώσαμε τα τελευταία εβδομήντα χρόνια, πού θα μπορούσαμε να σπάσουμε τη μέση μας παρά να σταθούμε όρθιοι.
Άλλα, δεν κύρτωσαν και δεν καμπούριασαν όλοι οι Σέρβοι, υπήρχαν και πολλοί πού έμειναν όρθιοι και αυτοί με απορία αναρωτιόντουσαν:
Τί είναι ή Ευρώπη; Γιατί μας προσέλκυσε τόσο; Για ποιό λόγο ή Δύση έγινε πιο ελκυστική από την Ανατολή; Τί θα γίνει στη συνέχεια; Θα γίνει ή Ευρώπη ή δεύτερη Ιεριχώ; Το πρώτο παιδί της Ευρώπης είναι ό πάπας και το δεύτερο παιδί της είναι ό άθεος. Έχουν πει για την παλιά Ιεριχώ: «Με τον θάνατο του πρωτοτόκου παιδιού του θα τον θεμελιώσει και με τον θάνατο του νεωτέρου παιδιού του θα ανεγείρει τις πύλες της» (Ιησούς του Ναυή 6, 26).
Τί είναι ή Ευρώπη; Αίρεση; Είναι αίρεση. Αρχικά ήταν παπική αίρεση, στη συνέχεια λουθηρανική αίρεση και μετά καλβινική αίρεση... Το τέλος αυτών των αιρέσεων είναι ό αθεϊσμός, δηλαδή οι ευρωπαίοι άθεοι πού δεν υπήρχαν ποτέ μέχρι τώρα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δηλαδή ό πρώτος γιός είναι αιρετικός και ό δεύτερος γιός είναι άθεος. Πώς μπορεί μία τέτοια πόλη να επιβιώσει; Πώς μπορεί να είναι καλό παράδειγμα ή νέα Ιεριχώ; Σε κανένα δεν μπορεί να είναι παράδειγμα, παρά μόνο στους ανόητους. Πώς βρέθηκαν ανάμεσα στους ανόητους και οι Σέρβοι; Αυτή είναι μία ερώτηση στην οποία είναι δύσκολο να βρούμε απάντηση. Υπάρχουν τρεις δυνατές απαντήσεις.
Ή πρώτη απάντηση είναι, επειδή τα τέκνα της Σερβίας πήγαιναν για σπουδές στη Δύση. Μαθαίνοντας να πίνουν από ψεύτικα ποτήρια μίσησαν τις διάφανες πηγές της πατρίδας τους. Ή δεύτερη απάντηση είναι, επειδή τα τέκνα της Σερβίας άρχισαν να παντρεύονται ξένες γυναίκες. Ή τρίτη απάντηση είναι, επειδή τα μορφωμένα τέκνα των Σέρβων απομακρύνθηκαν από τούς πατέρες τους και τούς μίσησαν λόγω της πίστης τους. Αυτά τα τρία δηλητήρια, δηλητηρίασαν τη δική μας προσωπική, οικογενειακή, κοινωνική και δημόσια ζωή.
Όπως ό οικοδεσπότης χτυπάει τα δέντρα δυνατά για να πέσουν τα φύλλα και σπάει τα κλαδιά για να πέσουν οι κάμπιες από το δέντρα, έτσι και ό Οικοδεσπότης του κόσμου. Ό Κύριος χτυπάει το λαό μας, για να τον καθαρίσει από τις ξένες κάμπιες.
Ή Ευρώπη είναι αίρεση. Ή χριστιανική αίρεση είναι χειρότερη από την ειδωλολατρία. Επειδή ή εμπειρία επιβεβαίωσε πώς είναι πιο εύκολο να πάρουμε με το μέρος του Χριστού τούς ειδωλολάτρες παρά τούς αιρετικούς. Μέχρι τη στιγμή πού εμείς θα ονομαζόμαστε Ορθόδοξοι δεν είναι καλό να έχουμε τούς αιρετικούς για παράδειγμα.
Ή αποστολή των ορθόδοξων λαών δεν είναι να τρέμουν μπροστά στους αιρετικούς λαούς, άλλα αποστολή τους είναι να τούς φέρουν στο σωστό δρόμο.
Στην εποχή μας αποσυντίθεται και σαπίζει ότι είναι αιρετικό. Ας ξεσηκωθούν οι ορθόδοξοι λαοί και ας παίξουν δυνατά τις σάλπιγγες στους αιρετικούς για να επιστρέψουν στην αλήθεια και στην τιμιότητα Αυτό είναι το αποστολικό έργο του καιρού μας. Αν θα το κάνουμε αυτό, θα μας ευλογήσει ό Χριστός, ( Θεός μας, στον όποιο ας είναι ή δόξα, εις τούς αίώναι των αιώνων. Αμήν.
ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ.

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

Ο ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΤΗΣ ΣΥΓΝΩΜΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ


Του Παναγιώτη Τελεβάντου
============
Η προσευχή του Αγίου Εφραίμ είναι η πιο ωραία προσευχή της Μεγάλης Τεσσαροκοστής.
«Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καί ἀργολογίας μή μοι δῷς.
Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονής καί ἀγάπης χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ.
Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁράν τά ἐμά πταίσματα, καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν».
Συνοψίζει όλο το νόημα της περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής γι’ αυτό και περιέχεται στον Κατανυκτικό Εσπερινό της Συγνώμης, που προηγείται της Καθαράς Δευτέρας, δηλαδή την Κυριακή της Τυρινής, και ο οποίος επαναλαμβάνεται όλες τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής μέχρι και τον εσπερινό που τελείται την Κυριακή της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας.
Κατανυκτικός λέγεται (όπως και όλοι οι Εσπερινοί των Κυριακών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής), διότι ψάλλονται κατανυκτικά τροπάρια από το Τριώδιο, που το περιεχόμενό τους διαποτίζεται από βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητας, πένθος, συντριβή, μετάνοια και θερμή ικεσία για άφεση αμαρτιών.
Εσπερινός Συγνώμης λέγεται, αυτός μόνον, διότι στο τέλος του Κλήρος και λαός ανταλλάσουν τον ασπασμό της Συγγνώμης, ώστε, με πνεύμα αγάπης και συγχωρητικότητος, να μπορέσουν να συνυπάρξουν στο «Στάδιον των Αρετών», την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή.” (“Αγιορειτικό Βήμα”).

Οι Τέσσερες προϋποθέσεις της Μ. Σαρακοστής α) Η διπλή νηστεια β) η μετάνοια γ) η πνευματική προσευχή δ) η αγάπη πρός τον πλησίον. Κυριακή Τυρινής, π. Στεφάνου Αναγνωστόπουλου

Κυριακή Τυρινής 18.2.2007

Η περίοδος χριστιανοί μου της Μεγάλης Σαρακοστής, που αρχίζει από αύριο είναι περίοδος νηστείας σωματικής και πνευματικής.
Περίοδος αληθινής μετανοίας, περίοδος αδιαλείπτου προσευχής, περίοδος έμπρακτης αγάπης, συγχωρώντας τον πλησίον που μας πλήγωσε.
Η νηστεία στις ημέρες μας είναι αλήθεια ότι έγινε πολύ δύσκολη, οι περισσότεροι από μας έχουν πολλές σωματικές αδυναμίες όπως και πολλές αρρώστιες.
Η ατμόσφαιρά μας είναι μολυσμένη, το περιβάλλον βρώμικο, οι τροφές χαλασμένες και επικίνδυνες από τα αντιβιοτικά και τις μεταλλάξεις, τα λαχανικά και τα φρούτα όλα ποτισμένα από επικίνδυνα φυτοφάρμακα.
Έτσι καταναλώνοντας τοιούτου είδους τροφές και ζώντας σε αυτήν την ατμόσφαιρα, έπεσαν και εφθάρησαν οι σωματικές αντιστάσεις και δυνάμεις του ανθρώπου, και οι χριστιανοί μας δεν μπορούν να τηρήσουν με ακρίβεια την νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όπως και τις άλλες νηστείες.

Όποιος όμως έχει καλή υγεία, και καλή σωματική δύναμη, αυτός επιβάλλεται να νηστέψει.
Νηστεύομε Τετάρτες και Παρασκευές, και ασφαλώς την παραμονή που πρόκειται να κοινωνήσομε, εκτός και πάλι αν έχομε σοβαρούς λόγους κλονισμένης υγείας, όπως συμβαίνει και με τους ετοιμοθανάτους.
Εκείνο που πολλές φορές έχουμε τονίσει, ότι όλοι μας μπορούμε να νηστέψουμε πνευματικά, και η πνευματική νηστεία είναι πολύτιμη για την πνευματική μας πρόοδο και τη σωτηρία της ψυχής μας.
Τη σωματική νηστεία πιθανόν να μη μπορούμε να την τηρήσομε με ακρίβεια, επειδή ο ένας έχει έλκος στομάχου, ο άλλος ζαχαροδιαβήτη, πολλοί κακοήθης όγκον εις το κεφάλι ή στο συκώτι ή κάπου αλλού, χαμηλό αιματοκρίτη, καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, και πολλές άλλες παθήσεις.
Μπορούμε όμως οπωσδήποτε το δεύτερο.
Και αν το δεύτερο δεν το κρατήσομε θα δώσουμε λόγο.
Γιατί όλοι μας μπορούμε.
Μπορούμε παραδείγματος χάρη να νηστεύει η γλώσσα μας, στο να μη κατακρίνει, να μη κουτσομπολεύει, να μη λέγει ψέματα, να μη χυδαιολογεί, να μη συκοφαντεί, να μην αναθεματίζει, να μη βλαστημά, και προπαντός να μην βρίζει τα Θεία.
Να μη διαβάλλει τον άλλον, και τόσα άλλα.
Να νηστεύουν κατόπιν τα μάτια μας, στο να μη κοιτάζουν πονηρά γύρω γύρω, και ιδιαιτέρως να μη βλέπουν πονηρά, αισχρά και βρώμικα θεάματα, ξέρετε εσείς που.
Να νηστεύουν όλες οι κακές και πονηρές επιθυμίες μας, και τέλος να νηστεύουν σκληρά οι σκέψεις μας, οι λογισμοί μας και η φαντασία.
Νηστεία στο θυμό και στα νεύρα.
Τελεία και παύλα σε κάθε διάθεση αρπακτικότητος.
Αν τηρήσουμε αυτού του είδους την πνευματική νηστεία, να είμεθα βέβαιοι ότι έχουμε πετύχει τον στοχον της νηστείας, που είναι ο θάνατος των παθών.
Είναι αυτό που έχουμε επανειλημμένως τονίσει, ότι νηστεία είναι παθοκτόνος και όχι σωματοκτόνος. Σκοτώνει τα πάθη και όχι το σώμα.
Το τι νηστείες βέβαια διαβάζουμε στα γεροντικά, που κάνουν οι ασκητές, οι σκελιώτες, οι ερημίτες, αυτά δεν είναι για τα μέτρα μας.
Υπάρχουν όμως και μέσα στον κόσμο, κάποιες εξαιρέσεις, εδώ, στην εποχή μας, στα μέρη μας, στο λεκανοπέδιο της Αττικής, με καλή υγεία που κάνουν αυστηρή νηστεία, όπως Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή παξιμάδι και νερό, και το Σαββατοκύριακο λαδερό μόνο το μεσημέρι. Αυτοί βέβαια θα πάρουν μεγάλο μισθό, με τη βασική όμως προϋπόθεση ότι θα τηρούν και την πνευματική νηστεία, διότι χωρίς τη δεύτερη, αυτή την πνευματική, όσο και να νηστέψουμε, όχι μόνον με ξηροφαγία και αλάδωτα, και με ασιτία, όλες αυτές οι νηστείες θα γίνουν άχρηστες και κατακριτέες από τον Θεόν, εφόσον δε νηστεύουν εκείνα τα οποία είπαμε προηγουμένως.
Έτσι είμεθα ως Εκκλησία, επιεικείς στη σωματική νηστεία, αυστηροί όμως, στην νηστεία των αισθήσεων, της γλώσσης και των λογισμών, διότι αν δεν αναφέρουν αυτού του είδους την κατάλυση, την βλέπει ο Θεός και είναι κατάλυση ως αμαρτία, και θα δώσουμε λόγο γι’ αυτήν.
Τη νηστεία όμως τη συνοδεύει πάντοτε η προσευχή. Νηστεία και προσευχή βγάζει δαιμόνια.
Νηστεία και προσευχή βγάζει πάθη. Νηστεία και προσευχή μετακινεί όρη.

Θα βάλουμε όμως εμείς δεύτερη τη μετάνοια, Τρίτη την προσευχή και Τετάρτη την αγάπη.
Πάντοτε χριστιανοί μου, μου έκανε ιδιαιτέρα εντύπωση η μετάνοια του Πέτρου, ο οποίος αφού αρνήθηκε τον Χριστόν τρείς φορές, με αναθεματισμούς και όρκους κατέληγε στο «ουκ οίδα τον άνθρωπον».
Με το λάλημα όμως του πετεινού, και ενθυμούμενος τα λόγια του Κυρίου, ότι «πρίν αλέκτορα φωνήσαι, τρις απαρνήσει με», ευθύς αμέσως εξελθών έξω έκλαυσε πικρώς.
Αυτό το «έκλαυσε πικρώς», πάντοτε με επροβλημάτιζε, και εξακολουθεί να με βάζει σε σκέψεις.
Είτε πρόκειται για την προσωπική μου μετάνοια ως πατρός Στεφάνου, είτε πρόκειται για την μετάνοια όλων εκείνων των χριστιανών που εξομολογούνται στο πετραχήλι μου, αναρωτιέμαι αν με πόνο οδύνη και συντριβή, έχομε κλαύσει πικρώς και μείς για τις αμαρτίες μας, όπως ο Πέτρος.
Έχομε άραγε συναίσθηση το τι είναι αμαρτία;
Έχομε γνώση για την αληθινή φύση της αμαρτίας, για τον όλεθρο που προκαλεί μέσα στον άνθρωπο; Θα ’λεγα μάλλον όχι.
Οι περισσότεροι από μας που εξομολογούνται, τι έχουν εξομολογηθεί σ’ αυτά τα σαράντα χρόνια πού είμαι πνευματικός;
Στέκονται στο επίπεδο μιας φθηνής ηθικολογίας, ή σε μια ξηρή απαρίθμηση μερικών αμαρτημάτων χωρίς δάκρυα. Είπα ψέματα, έβρισα, θύμωσα, κοίταξα πονηρά στο δρόμο, είδα άσχημα θεάματα στην τηλεόραση, έχω νεύρα πολλά, ξεσπάω στα παιδιά μου, δεν μπορώ να συνεννοηθώ με τον άνδρα μου, δεν με καταλαβαίνει η γυναίκα μου, και ένα σωρό άλλα…Έχομε στο σπίτι μας αρρώστιες, βάσανα πολλά, πώ πώ πώ… τώρα τελευταία τίποτα δεν μας πάει καλά.
Ρωτήσαμε όμως τον εαυτό μας ποιος φταίει;
Αναρωτηθήκαμε μήπως φταίει ο δικός μας εγωισμός, μήπως οι δικές μας αδυναμίες και τα δικά μας πάθη είναι η βασική τραγωδία όλων αυτών των κακών που μας βρήκαν;
Είμεθα όλοι μας αμαρτωλοί και πρώτος εγώ.
Αυτό το έχομε συνειδητοποιήσει;
Όταν κάνομε τέτοιες ερωτήσεις στον εαυτό μας, γρήγορα βρίσκομε λάθη και παραλείψεις, και έτσι σιγά σιγά καλλιεργείται η μετάνοια.
Και μαζί με τη μετάνοια έρχεται η συντριβή και η ταπείνωση.
Και από δω αρχίζει και η διόρθωσις.
Και η ζωή μας μπαίνει σε ένα καινούργιο δρόμο, στον δρόμο που χάραξε ο Θεός με την ενανθρώπισή Του στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού.
Για τη μετάνοια που είναι τρόπος χριστιανικής ζωής, και την αποστροφή προς την αμαρτία, έχομε κάνει πάρα πολλές φορές λόγο, στα κηρύγματά μας εδώ και εικοσιπέντε χρόνια.

Και τώρα ας έρθουμε στο τρίτο στοιχείο της Μεγάλης Σαρακοστής που είναι η προσευχή.
Όλοι εμείς σήμερα αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε ως προσευχόμενοι μέσα στο Ναό, εμείς οι ιερείς ως λειτουργοί του Υψίστου και σεις όλοι ως λαός του Θεού.
Βρισκόμαστε λοιπόν μέσα σ’ αυτόν τον Ιερό Ναό της Αγίας Βαρβάρας.
Ο Ναός όμως ολόκληρος αυτός, με μας και σας, βρίσκεται μέσα μας;
Αισθανόμεθα εμείς ότι είμαστε ναός του Θεού, είτε κοινωνήσαμε των Αχράντων μυστηρίων είτε όχι; «Ουκ οίδατε ότι ναός του εστέ», ερωτάει ο Απόστολος Παύλος, «δεν το ξέρετε ότι είστε Ναός του Θεού», ή το άλλο που λέει ότι «τα σώματα ημών, Ναός του Παναγίου Πνεύματος εστίν».
Μπήκαμε στο Ναό και δια των ιεροψαλτών και των ιερέων, συμμετείχαμε, όπως βέβαια ασφαλώς και συμμετέχουμε, στους ύμνους και στις ωδές τις πνευματικές, στον όρθρο και στη Θεία Λειτουργία, πάντοτε όμως ως προσευχόμενοι.
Αυτή η προσευχή μας, ήταν προσευχή της καρδιάς;
Έχουμε μέσα μας την προσευχή του Ιησού;
Και πιο απλά. Ήρθαμε στην εκκλησία, ακούσαμε τους ύμνους των ιεροψαλτών και είδαμε τα τελούμενα της Θείας Λειτουργίας.
Έτσι λειτούργησαν η γλώσσα μας που σιγοέψαλε, οι αισθήσεις μας, και ο νους μας. Και πιο απλά. Με τα μάτια μας είδαμε τα τελούμενα, με τα αυτιά μας ακούσαμε τις ψαλμωδίες, και τις εκφωνήσεις και αιτήσεις και επικλήσεις του ιερέως.
Με τη μύτη μας, την όσφρησή μας, μυρίσαμε την ευωδία του θυμιάματος, ή κάτι άλλο που μας έδωσε ο Θεός.
Με τη γεύση αισθανθήκαμε τη Θεία Κοινωνία και σε λίγο το αντίδωρο.
Και με την αφή ασπασθήκαμε τις άγιες εικόνες, και το χέρι του ιερέως.
Πιάσαμε και τα κεράκια, κάναμε και το Σταυρό.
Ο νους μας όμως, το μυαλό, πού ήταν; Μέσα στο ναό ή έξω απ’ αυτόν;
Προσηύχετο ο νους μας ή όχι;
Από την απάντηση που θα δώσουμε στον εαυτόν μας, θα καταλάβουμε αν και ψυχικά ήμασταν μέσα στον ναό. Γιατί σωματικά οπωσδήποτε ήμασταν. Ψυχικά όμως ήμασταν;
Αν νοιώθουμε βαθειά μέσα μας, ότι ήμασταν και ψυχικά παρόντες, μέσα στην εκκλησία, αυτό φανερώνει ότι κάναμε αληθινή προσευχή στον Χριστό και Σωτήρα μας.
Προσευχή με αιτήματα, προσευχή δοξολογίας, προσευχή ευχαριστίας, ή ακόμα και προσευχή στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν».

Και πάλι το ίδιο ερώτημα.
Όλος αυτός ο ναός, ο δικός μας ναός, μαζί με τον επουράνιον ναό της Βασιλείας του Θεού, σήμερα που όλοι μας εκκλησιαστήκαμε, αυτός ο ναός, με τον άλλον ναό, ως ένας ναός, μία εκκλησία, ένας Ποιμήν, ήταν μέσα μας;
Και βεβαίως ήταν και είναι, όσοι κοινωνήσαμε των Αχράντων Μυστηρίων.
Και βεβαίως ήταν και είναι γιατί όλοι μας, είτε κοινωνήσαμε είτε όχι πήραμε την Χάριν και την ευλογίαν του Ιησού Χριστού, εφόσον εκκλησιαστήκαμε.
Και όπου ο Χριστός εκεί και η Βασιλεία Του, όπου ο Χριστός εκεί και το ουράνιο θυσιαστήριο. Όπου ο Χριστός εκεί και ο θρόνος της Θείας Δόξης Του. Όπου ο Χριστός εκεί και ο ουράνιος ναός της Άνω Ιερουσαλήμ, του Αγίου Θεού. Όπου ο Χριστός εκεί και η Παναγία Μητέρα Του, η Υπεραγία Θεοτόκος, η πάντων Προστασία των χριστιανών. Όπου ο Χριστός εκεί και οι ουράνιες Δυνάμεις των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων, των Χερουβείμ και των Σεραφείμ. Όπου ο Χριστός εκεί και η χορεία όλων των Αγίων, Αποστόλων, Ιεραρχών, Διδασκάλων, Μαρτύρων, Ομολογητών και Οσίων. Όπου ο Χριστός και εκεί το ουράνιο λαμπρό πανηγύρι της θείας ευφροσύνης.

Ναι χριστιανοί μου, όλα αυτά είναι μία ζωντανή και βιώσιμη πραγματικότητα και χαρά ανέκφραστη για όσες ψυχές έζησαν αυτήν την πραγματικότητα. Όλος ο Χριστός, όλος ο ναός μαζί με τους ιερείς και τους χριστιανούς που είναι γύρω μας και γύρω σας υπήρξαν μέσα μας ως μία ενιαία αδιαίρετη ενότητα με την ψυχή μας;
Λογική λατρεία και συμμετοχή είχαμε, πνευματική όμως είχαμε; Νοιώσαμε την καρδιά μας να μεταβάλλεται πότε σε ψάλτη και πότε σε παπά χωρίς τη συμμετοχή του μυαλού μας; Αν ναι, τότε όντως ο ναός και ο εδώ και ο επάνω εισήλθε μέσα μας.
Ναι ο Χριστός έκαμε, μετέβαλλε την καρδιά μας σε ναόν Του, όπου μέσα σ’ αυτόν ψάλλει το Άγιον Πνεύμα και κράζει «Αβά ο Πατήρ». Το Άγιον Πνεύμα μεταβάλλει την καρδιά μας σε ψάλτη και παπά. Και τότε η προσευχή μας είναι ουράνια και τότε όλος ο ναός και αυτός και πάνω χωράνε μέσα μας. Όλος ο ναός και όλος ο κόσμος και όλη η κτίσις ορατή και αόρατη και αυτός και πάνω χωράνε μέσα μας και όλος ο ουρανός μαζί με τον Χριστό και όλη η θριαμβεύουσα εκκλησία, και όλη η Δόξα του Θεού και όλο το φως το άυλον, το ειρηνόδωρον, το παμφαηνόν, το άκτιστον, όλο το φώς του Θεού ήρθε μέσα μας.
Και έτσι εποίησε την καρδιά μας φώς, φώς και η ψυχή μας, φώς ο νους μας, φώς οι αισθήσεις μας, φώς και το σώμα μας, ως ναός του Θεού. «Φώς Χριστού που φαίνει πάσι» θα διακηρύσσουμε στις προηγιασμένες Λειτουργίες.
Άλλωστε «υμείς εστέ το φώς του κόσμου», σεις είστε το φώς του κόσμου. Και «ούτω λαμψάτω το φώς ημών έμπροσθεν των ανθρώπων», το δικό σας φως, που έχετε μέσα στην καρδιά σας, στο νου σας σε όλο σας το είναι, αυτός φωτίζει και ολόκληρο τον κόσμο και βρίσκεται ως φως έμπροσθεν των ανθρώπων.

Να πως μπορούμε να ζήσουμε και αυτό που ακούμε από τους Πατέρες της Εκκλησίας, για τη νοερά λεγομένη, νοερά προσευχή.
Και όταν αυτά όλα πραγματοποιηθούν, τότε έρχεται η αγάπη, το πλήρωμα όλων των αρετών. Διότι πως μπορούμε να βιώσουμε όλα τούτα που είπαμε και το ανέκφραστο και ουράνιο μεγαλείο της Θείας Παρουσίας, αν μέσα μας δεν χωράει ούτε ένας άνθρωπος, με τον οποίο έχουμε διαφορές, πίκρα, έχθρα και μίσος;
Σε κανένα άλλο ναό, όπου και αν εκκλησιαστούμε, δεν θα βρούμε ανάπαυση και ειρήνη, αν βασιλεύει η κακία προς τον πλησίον μας.
Και πολύ περισσότερο δεν θα καταλάβουμε ποτέ μα ποτέ το πώς η καρδιά μας μεταβάλλεται και γίνεται πραγματικός θρόνος του Αγίου Θεού.

Χριστιανοί μου,
πρώτον με την πνευματική νηστεία που είναι υποχρεωτική, και την σωματική, αυτό ανάλογα με την υγεία και τις δυνάμεις που έχουμε,
δεύτερον, με την καλλιέργεια της αληθινής μετανοίας που γεννά το ταπεινό φρόνημα, τη συντριβή και τα δάκρυα,
τρίτον με την ενεργουμένη αγάπη προς τον Θεόν, εξ’ όλης ψυχής, καρδίας, ισχύος και διανοίας, και προς τον πλησίον μας που είναι εχθρός και μισητός για μας,
χωρίς αυτές τις τρεις προϋποθέσεις, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να βιώσουμε τη Θεία Μεταβολή και μετάπλαση που τελείται μέσα μας, διότι ο Θεός είναι αυτός που τον επίγειον ναόν με την Αγία Τράπεζα, το Ιερόν Ευαγγέλιον, το Άγιον Δισκοπότηρον και τον πιστόν λαόν του Θεού, καθιστά τις καρδιές μας και ουράνιο ναό.

Ναι αδελφοί μου συναμαρτωλοί,
η καρδιά μας, η ψυχή μας, ο νους μας και το σώμα μας, όλος ο άνθρωπος κατέστη πλέον ουράνιος βασιλεία, ναός και κατοικία του Θεού.
Ναι χριστιανοί μου, η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστί.
Εύχομαι ταπεινά, αυτήν την Αγία και μεγάλη Τεσσαρακοστή, που αρχίζει από αύριο, τη Σαρακοστή του δύο χιλιάδες επτά, που αρχίζει από αύριο, όλα όσα είπαμε είθε να γίνουν κτήμα, αναπνοή, οξυγόνο, και ζωή στη ζωή μας,

Αμήν.

Αρχιεπίσκο​πος Ιερώνυμος, "Δεν είναι άσχετο ότι η Μέρκελ είναι κόρη πάστορος προτεστάντ​η"

Για την επιστολή που απέστειλε στον πρωθυπουργό για τη νέα δανειακή σύμβαση και το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Εκκλησία στην κρίση που διέρχεται η χώρα, μίλησε μεταξύ άλλων στον ΣΚΑΪ 100,3 και τον Άρη Πορτοσάλτε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος.
Για την επιστολή προς τον κ. Παπαδήμο δήλωσε ότι «προσέχω να μην παρεμβαίνω μέχρι του να παρεξηγούμαι. Υπάρχει η σιωπή της αδιαφορίας -μακριά από εμένα- και η σιωπή της συνέσεως, που είναι ένα από τα χαρακτηριστικά μου». Η επιστολή ήρθε μετά από εσωτερική αγανάκτηση εξήγησε...


Παρακολουθώ την εξαθλίωση τη διάλυση του κράτους, δήλωσε, φέρνοντας παραδείγματα για σοβαρά προβλήματα γραφειοκρατίας που αντιμετωπίζουν απλοί άνθρωποι.


Ο Αρχιεπίσκοπος δήλωσε ότι «εδώ που φτάσαμε είναι παρά πολύ δύσκολα τα πράγματα. Φταίξαμε, να τα πληρώσουμε, αλλά ποιο δίκαιο μας λεει ότι είναι δίκαιο να υποθηκεύεται το μέλλον των εγγόνων μας; δεν έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε αυτό το πράγμα; Εγώ δεν ψήφισα για τέτοια πράγματα και δεν έχω δώσει εξουσιοδότηση».


Πρόσθεσε ότι ζούμε σε καθεστώς τραγικής τοκογλυφίας και αφαίμαξη από τους εταίρους μας.


«Έχουμε ιστορία, πολιτισμό και αξιοπρέπεια, ντρέπομαι όταν ακούω ότι θα έχουμε επόπτη ή διοικητή είμαστε τόσο ανίκανοι; Πώς και πού θα ισχύσει ο αγγλικός νόμος. Δεν είναι αυτή η Ευρώπη του οράματός μας» δήλωσε χαρακτηριστικά.


Όπως τόνισε ο ελληνικός λαός δεν γνωρίζει την ιστορία και τις παραδόσεις του και έχει ευπάθεια στο μιμητισμό.


«Δεν είναι άσχετο ότι η Μέρκελ είναι κόρη πάστορος προτεστάντη. Ο προτεσταντισμός λεει ότι κάποιοι έχουν γεννηθεί με την καλύτερη θέση και κάποιοι με την κατώτερη» ανέφερε για τη γερμανίδα καγκελάριο.


Ανάφερε δε, ότι πράγματα που γράφονται όπως ο συνωστισμός στην Μικρασιατική Καταστροφή είναι «εγκλήματα που πληρώνουμε».


«Να γίνουμε ουσιαστικά κοινωνοί με τον άλλον άνθρωπο» δήλωσε ο Αρχιεπίσκοπος, και ζήτησε ειλικρινή συνεργασία κράτος – Εκκλησίας για όλα τα μεγάλα θέματα της Εκκλησίας όπως το περιουσιακό.


«Από το 100% της περιουσίας της Εκκλησίας το 96% έχει σπαταληθεί. Τα ακίνητα δεν δίνουν πια τίποτε (…) δίνουμε στον κόσμο μια πλαστή εικόνα» τόνισε μεταξύ άλλων για την περιουσία της Εκκλησίας.


«Στη σφαίρα της φαντασίας όσα λένε για τους μισθούς των μητροπολιτών ο μισθός μου είναι 1.920 ευρώ και δεν επαρκεί ούτε για 5 – 6 ημέρες» είπε αναφερόμενος στο φιλανθρωπικό έργο που χρειάζεται να κάνει.


Για τον ηγούμενο του Βατοπεδίου Εφραίμ τόνισε ότι τα χρήματα που μαζεύονται έπρεπε να είχαν διοχετευθεί σε έργα και υπηρεσίες για το λαό, ωστόσο πρόσθεσε ότι όταν όλα τελειώσουν ο ηγούμενος θα έχει δίκιο.

Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2012

ΣΜΕΜΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΙΕΝΤΟΡΦ ΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΩΝ ΝΕΟΒΑΡΛΑΑΜΙΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΘΕΟΛΟΓΩΝ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

===========


Στο καλό ιστολόγιο “Αναστάσιος” αναρτήθηκε ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από το ημερολόγιο του πνευματικού πατέρα των εν Ελλάδι Νεοβαρλααμιτών π. Αλέξανδρου Σμέμαν.


Στο απόσπασμα αυτό ο π. Σμέμαν, όχι μόνον εκτίθεται ανεπανόρθωτα από ορθοδόξου σκοπιάς, αλλά εκθέτει με την ίδια “μαεστρία” των εν κακοδοξία ομογάλακτό του π. Ιωάννη Μέγιεντορφ. Αν διαβάσετε προσεκτικά το απόσπασμα που ακολουθεί θα διαπιστώσετε ότι οι μεταπατερικοί θεολόγοι του Βόλου, ο π. Βασίλεος Θερμός αλλά και γενικά οι Νεοβαρλααμίτες αρύουν τις κακοδοξίες τους από τους Σμέμαν και Μέγιεντορφ.


Ο μακαριστός Ιωάννης Ρωμανίδης πριν δεκαετίες με είχε προειδοποιήσει για τις κακοδοξίες των δύο θεολόγων αλλά τώρα με αυτό το χαρακτηριστικό απόσπασμα από το ημερολόγιο του Σμέμαν φαίνεται ανάγλυφο το πυώδες απόστημα της κακόδοξης θεολογίας τους.


Ούτε που πήρε χαμπάρι ο Σμέμαν ότι η Θεία Ευχαριστία δεν χωρίζεται από την άσκηση και την τήρηση των εντολών.


Τα ίδια προτεσταντιλίκια και παπιστάνικα φρονεί και ο κακόδοξος κληρικός π. Βασίλειος Θερμός. Προσέξτε από πού πηγάζει η έκφραση “Βυζαντινολιγούρηδες” που χρησιμοποιεί ο Θερμός: Από τους ανθέλληνες και Οικουμενιστές Σμέμαν και Μέγιεντορφ. Το ίδιο και η πολεμική κατά του μοναχισμού. Ολα προέρχονται από την εκπροτεσταντισμένη σκέψη των Μέγιεντορφ και Σμέμαν.


Από τη σκέψη των Μέγιεντορφ και Σμέμαν πηγάζει επίσης αυτή η δήθεν ανάγκη ρασιοναλιστικής κατανόησης των λατρευτικών κειμένων, που επαναλαμβάνουν σαν παπαγάλοι οι δικοί μας Νεοβαρλαμαμίτες με προεξάρχοντα τον κακόδοξο π. Βασίλειο Θερμό.


Προσέξτε πόσες αιρέσεις διατυπώνονται σε τόσο λίγες γραμμές! Πόσο πολύ φανερώνουν οι λίγες αυτές γραμμές ότι οι δικοί μας Νεοβαρλααμίτες και μεταπατερικοί θεολόγοι όχι μόνον είναι κακόδοξοι αλλά και δεν λένε τίποτα πρωτότυπο οι καυμένοι. Αναμηρυκάζουν τα προτεσταντιλίκια των Μέγιεντορφ και Σμέμαν.


Οσο για τον Μέγιεντορφ είναι ολοφάνερα ο πρόδρομος των εν Ελλαδι Βολιωτών της διαβόητης Ακαδημίας. Τι τους έπιασε η μανία όλους με τους Πατέρες, διερωτάται!!!


Να ευχαριστήσουμε λοιπόν το καλό ιστολόγιο “Αναστάσιος” και να παρακαλέσουμε θερμά τον καλό αδελφό που ανήρτησε αυτό κείμενο να αλιεύσει παρόμοια Νεοβαρλααμικά και προτεσταντικά μαργαριτάρια για να εμπλουτίσουμε τη φαρέτρα μας κατά της σύγχρονης αυτής αίρεσης που έχει καταστεί μάστιγα της Εκκλησίας και της Θεολογίας με τα Νεοβαρλααμικά τερτίπια και με τις μεταπατερικές και συναφειακές κακοδοξίες της.


Παραθέτουμε στη συνέχεια το κείμενο που μας έδωσε την αφορμή για τη σύνταξη του πιο πάνω σχολίου.


*****


ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΥΣΕΒΕΙΑ


Του π. Αλέξανδρου Σμέμαν

==============


Χθες βράδυ μίλησα με θέμα «Εκκλησία και Εκκλησιαστική ευσέβεια». Σκεφτόμουν τη μοίρα της Ορθοδοξίας σε σχέση με την ομιλία μου. Αυτή την εποχή, υπάρχει ένας θρίαμβος του μοναχισμού στη θεολογία και στην ευσέβεια. Στην Σερβία, κάθε αναγέννηση συνδέεται με μια μοναστική εμπειρία, μια τάση ή μια διδασκαλία. Ανησυχώ μήπως αυτή η τάση ταυτιστεί με την Ορθοδοξία. Στην Αμερική, συχνά παρατηρούμε την αναγωγή της Ορθοδοξίας στις εικόνες, στο αρχαίο μέλος, σε αγιορείτικα βιβλία για την πνευματική ζωή. Το Βυζάντιο θριαμβεύει δίχως την κοσμική διάστασή του. Δεν μπορώ ν’ αποφύγω τη σκέψη πως όλα αυτά είναι ένα είδος ρομαντισμού - μια αγάπη γι’αυτή την εικόνα της Ορθοδοξίας, μια αγάπη επειδή αυτή η εικόνα διαφέρει ριζικά από τις εικόνες του σύγχρονου κόσμου. Απόδραση, αναχώρηση, αναγωγή της Ορθοδοξίας.



Το πιο σημαντικό πράγμα για μένα είναι πως οπουδήποτε θριαμβεύει αυτή η τάση, χάνονται η Ευχαριστία, η Κοινωνία, το νόημα και η εμπειρία της Εκκλησίας. Αυτό το νόημα και αυτή η εμπειρία χρειάζονται τώρα περισσότερο από ποτέ.

Η Ευχαριστιακή Εκκλησία αυτοπροσδιορίζεται ως «εν τω κόσμω τούτω, αλλ’ ούκ εκ του κόσμου τούτου». Η μοναστική τάση της Εκκλησίας είναι πως η ενορία, η κοινότητα, κ.λπ. προσφέρουν αυτόν τον κόσμο μόνο ως αντίθεση, ενώ η αναχώρηση απ’ αυτόν τον κόσμο δείχνεται ως η Ορθόδοξη απάντηση και ο αληθινός Ορθόδοξος δρόμος. Η μοναστική τάση, όσο παράξενο κι αν φαίνεται, θεωρεί την Εκκλησία ως μέρος του κόσμου, έτσι ώστε να πρέπει ν’ αφήσεις όχι μόνο τον κόσμο αλλά και την Εκκλησία.


Ένας Καθηγητής μου στο Ινστιτούτο των Παρισίων είχε γράψει κάποτε, «…πού είναι ο Χριστός, πού είναι οι Απόστολοι, πού είναι η Εκκλησία; Όλα έχουν σκοτεινιάσει κάτω από την τεράστια σκιά του Γέροντα…»


Αρκετά λογικά, αυτή η τάση συνδέεται εύκολα και φυσικά με μια ρομαντική, εθνικιστική Αγία Ρωσία, δηλαδή, με το παρελθόν, την εικόνα του, το στυλ του.


Κάποτε ο πατήρ Ιωάννης Μέγιεντορφ μού είχε πει σε μια στιγμή παρρησίας ότι δεν μπορεί να καταλάβει γιατί οι άνθρωποι έχουν καταληφθεί από τη μανία για τους Πατέρες. Τόσοι πολλοί άνθρωποι προπαγανδίζουν αυτή τη μόδα, η οποία τους εμποδίζει να καταλάβουν ό,τι υπάρχει στον πραγματικό κόσμο, και την ίδια στιγμή πιστεύουν πως υπηρετούν την Εκκλησία και την Ορθοδοξία. Φοβούμαι πως οι άνθρωποι ελκύονται όχι από τη σκέψη των Πατέρων, όχι από το περιεχόμενο των γραπτών τους, αλλά από το στυλ τους.

Αυτό πλησιάζει αρκετά την Ορθόδοξη κατανόηση των λειτουργικών ακολουθιών: να τις αγαπάς δίχως να τις καταλαβαίνεις∙ και στο βαθμό που δεν είναι κατανοητές, να μη βγάζεις κανένα συμπέρασμα. Καθόμαστε στο κέλυφός μας, γοητευμένοι από μια μελωδία, και δεν προσέχουμε ότι η Εκκλησία πάσχει, και ήδη, εδώ και πολύ καιρό, έχει εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης.



ΠΗΓΗ: Αναστάσιος, π. Αλέξανδρος Σμέμαν - Ημερολόγιο

Ημερίδα για τον "Εγκεφαλικό Θάνατο" από την Ιερά Μητρόπολη Γλυφάδας. Κυριακή 11 Μαρτίου 2012

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΒΟΥΛΑΣ,
ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ και ΒΑΡΗΣ
----------------------------------------------------------
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ:
ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ
Ο ΛΕΓΟΜΕΝΟΣ « ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ»;

Κυριακή 11 Μαρτίου 2012
Συνεδριακό Κέντρο « ATTIKA CENTRE »

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΟΣ

Ὥρα 11:15Ἐναρκτήριος Προσευχή καί Χαιρετισμός ἀπό τόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην μας κ. Παῦλον

Ὥρα 11:30 Εἰσήγησις ἀπό τόν κ. Ἀθανάσιον Ἀβραμίδην,Καρδιολόγον, Ὁμότιμον Καθηγητήν Παθολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, μέ θέμα: « Ὁ λεγόμενος ἐγκεφαλικός θάνατος εἶναι πραγματικός θάνατος; »

Ὥρα 11:50Εἰσήγησις ἀπό τόν κ. Κωνσταντῖνον Καρακατσάνην, Καθηγητήν τῆς Πυρηνικῆς Ἰατρικῆς τοῦ Α.Π. Θ. , μέ θέμα: « Ἡ ἐπινόηση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου, λόγοι, ἀσυνέπειες καί ἀντιφάσεις καί συνέπειες».

Ὥρα 12:10 Εἰσήγησις ἀπό τόν κ. Ἐμμανουήλ Παναγόπουλον,Ἄμ . Ἐπίκουρον Καθηγητήν τῆς Χειρουργικῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, μέ θέμα: « Διασώζεται ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος

Ὥρα 12:30 Διάλειμμα

Ὥρα 13:00 Εἰσήγησις ἀπό τόν Αἰδεσ. Πρωτοπρεσβύτερον π. Στέφανον Στεφόπουλον, τῆς Ἱ. Μητροπ. Χαλκίδος , μέ θέμα: « Ἐγκεφαλικός θάνατος. Πώς μία καινοφανής θεωρία, ἀναιρεῖ τήν ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου».

Ὥρα 13:20 Εἰσήγησις ἀπό τόν Αἰδεσ. Πρωτοπρεσβύτερον π. Κωνσταντῖνον Στρατηγόπουλον, τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως , μέ θέμα: « Δείγματα ἑρμηνευτικῆς καί Πατερικῆς προσεγγίσεως, ἀναιρετικά τῆς ἐννοίας τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου».

Ὥρα 13:40 - 15:00 Συζήτησις καί πoρίσματα.

Ὥρα 15:00 Λῆξις Ἡμερίδος

Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΤΗΣ «ΚΑΛΗΣ ΖΩΗΣ», ΜΕ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ


Σε κατάσταση πανικού τα «παπαγαλάκια» των μεταπατερικών,
μετά τις φοβερές αποκαλύψεις της ημερίδας της Ι.Μ. Πειραιώς
«Tὰ μωρὰ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεὸς ἵνα τοὺς σοφοὺς καταισχύνῃ, καὶ τὰ ἀσθενῆ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεὸς ἵνα καταισχύνῃ τὰ ἰσχυρά» (Α΄ Κορ. α΄ 27)
του Ιωάννου Ν. Μαρκά
Ήταν κάτι παραπάνω από σίγουρο, για τους γνωρίζοντες πρόσωπα και πράγματα, ποια θα ήταν η «επόμενη ημέρα», από τη διεξαγωγή της επιστημονικής-θεολογικής ημερίδας με θέμα «πατερική θεολογία ή μεταπατερική αίρεση», που διοργάνωσε η Ι.Μ. Πειραιώς...
Ήδη τα γνωστά «παπαγαλάκια» των μεταπατερικών κύκλων, είχαν αρχίσει να δραστηριοποιούνται μέρες πρίν, εις τρόπον ώστε να διαμορφώσουν κλίμα «προσωπικής αντιπαράθεσης» (κυρίως) μεταξύ του μητροπολίτου Πειραιώς και του μητροπολίτου Δημητριάδος, και επιπρόσθετα να «πιέσουν» ψυχολογικά την οργανωτική επιτροπή μέσα από την επισταμένη καλλιέργεια αυτού του κλίματος. Η ίδια ακριβώς αντίδραση ακολουθήθηκε από τους «πρόθυμους» προπαγανδιστές του οικουμενιστικού συστήματος και μετά την τέλεση της ημερίδας. Γνωστός δημοσιογράφος-διαχειριστής μιας ηλεκτρονικής «πύλης» εκκλησιαστικών ειδήσεων, «χτύπησε» πρώτος, με το συνηθισμένο προβοκατόρικο ύφος και ήθος που τον διακρίνει, κάνοντας λόγο για «ημερίδα με σκοπό και στόχο». Με ιταμό τρόπο, με μηδέν επιστημονικά ή έστω δημοσιογραφικά επιχειρήματα, μία καθαρά επιστημονική-θεολογική ημερίδα, υποβιβάστηκε κατά την ιδιοτελή του κρίση, σε μία –μεταξύ άλλων- προσπάθεια «στοχοποίησης» του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου. Προσέξτε, του σεβασμιωτάτου και όχι των θέσεων του σεβασμιωτάτου, όπως συνέβη στην πραγματικότητα.
Την σκυτάλη πήρε τις αμέσως επόμενες ημέρες, ένας μπλόγκερ του διαδικτύου, ένας «μπον βιβέρ» θεολόγος, της «καλής ζωής», ήτοι της πλατειάς και ευρύχωρης (ιδωτικής) οδού. Αυτός δεν αρκέστηκε στην προσωποποίηση της κόντρας μεταξύ Πειραιώς και Δημητριάδος, αλλά προσωποποίησε ως διαμάχη, και την θεολογική αναίρεση που έπραξε ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου, Ιερόθεος έναντι στην «θεολογία» και «εκκλησιολογία», του προσφάτως τιμηθέντος από την «Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών», Μητροπολίτου Περγάμου, Ιωάννη. Όσο για τα επιστημονικά-θεολογικά επιχειρήματα εκ μέρους του μπλόγκερ-θεολόγου, επί των θέσεων που εξέφρασε ο κ. Ιερόθεος, ακόμη τα ψάχνουμε, αφού οι ανωτέρω «καταγγελίες» του περιορίστηκαν στο «αφιλάδελφο» και «αντισυναδελφικό» πνεύμα που επέδειξε ο σεβασμιώτατος Ναυπάκτου, λες και δεν βρισκόμαστε στο χώρο της Εκκλησίας, όπου η Αλήθεια είναι το μείζον διακύβευμα και ζητούμενο, αλλά σε καμμιά δημόσια υπηρεσία. Όσο για την «επίθεση» που υπέστη ο Μητροπολίτης Δημητριάδος, τα υπερασπιστικά επιχειρήματά του ήσαν τα εξής «συγκλονιστικά»: ότι «χτυπήθηκε ένα τέκνο του Πειραιά» μέσα ...στον Πειραιά, όπου «έχει πιστούς φίλους και πνευματικά τέκνα»!!
Από το στόχαστρό και των δύο, δεν ξέφυγε φυσικά και ο «αγαπημένος» τους, πρωτοπρεβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, τον οποίο φυσικά δεν δύνανται να αντιμετωπίσουν ούτε κατά διάνοια επί θεολογικής βάσεως, και που, όπως έχουν αποδείξει όλοι αυτοί οι «λείχοντες» και «έρποντες» νεοταξίτες υπάλληλοι του συστήματος, το μόνο πράγμα στο οποίο έχουν επιδοθεί επισταμένως, είναι να σκαλίζουν το παρελθόν του κυρίου καθηγητού, εις τρόπον ώστε να ανακαλύψουν «οικουμενιστικές» φράσεις ή διατυπώσεις που έκανε κατά την ακαδημαϊκή του καριέρα, τις οποίες όμως ο ίδιος έχει καταδικάσει και αναθεωρήσει εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες.
Από τα ανωτέρω, συνάγεται ως συμπέρασμα, εκείνο το οποίο τονίσαμε ιδαιτέρως στην εισήγησή μας κατά την πρόσφατη ημερίδα, πως οι μεταπατερικοί και όσοι «σιτίζονται» γύρω τους, ελλείψει σοβαρών επιστημονικών επιχειρημάτων, στην προσπάθειά τους να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, επιχειρούν μέσα από συνθήματα κενά περιεχομένου ή νεοταξικά τσιτάτα, να «τρομοκρατήσουν» όσους τολμούν να αρθρώσουν παραδοσιακό λόγο, και για αυτό δεν διστάζουν να εκτοξεύουν συκοφαντίες, μέσα από συστηματικές προβοκάτσιες και προπαγανδιστικές τακτικές, που θα ζήλευε και ο ίδιος ο Γκέμπελς. Με αυταρχικό τρόπο και θρασύτητα απαιτούν από τους αντιδρώντες να σιωπήσουν, να εκφράζονται μόνον αυτοί ελεύθερα και ουδείς άλλος, εις τρόπον ώστε ανενόχλητοι να συνεχίσουν το αποδομητικό τους έργο. Εώς εκεί φθάνει από ότι φαίνεται η «δημοκρατία» ορισμένων εξ αυτών. Έτσι αποδεικνύουν με τον τρόπο τους, αυτό που ελέχθη ευφυώς, πρίν από μερικά έτη, πως τελικά ο φασισμός (που κάποιοι από ότι φαίνεται κρύβουν επιμελώς μέσα τους) ποτέ δεν πέθανε, απλά άλλαξε πρόσωπο και φόρεσε μανδύα... δημοκρατικό!

Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012

ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΑΓΙΟΜΑΧΩΝ ΚΑΙ ΠΑΤΡΟΜΑΧΩΝ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤ​ΩΝ ΟΙ "ΜΕΤΑΠΑΤΕΡ​ΙΚΟΙ" ΘΕΟΛΟΓΟΙ

Του Καθηγ. Δ. Τσελεγγίδη
=============
Τό καταστρεπτικότερο ἔργο στίς συνειδήσεις τοῦ χριστιανικοῦ θεολογικοῦ κόσμου εὐρύτερα τό ἔκαναν, κατά τή γνώμη μας, οἱ Προτεστάντες. Καί τοῦτο, ἐπειδή αὐτοί ἀμφισβήτησαν εὐθέως τό κύρος τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἄλλωστε καί τή σύνολη Ἀποστολική καί Πατερική Παράδοσή της. Ταυτόχρονα, ἀκύρωσαν ἐπισήμως, οὐσιαστικά καί τυπικά, τήν ἁγιότητα ὅλων τῶν ἐπωνύμων ἁγίων, ἀμφισβητώντας μέ τόν τρόπο αὐτό καί τήν ἁγιοπνευματική ἐμπειρία τῆς ἑκάστοτε στρατευομένης ἐπί γῆς Ἐκκλησίας.


Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΤΗ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ
_____________


Ἀντίστοιχα, τό καταστρεπτικότερο ἔργο στή δογματική συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τό ἔκανε καί ἐξακολουθεῖ νά τό κάνει ὁ Οἰκουμενισμός.
Ὁ Οἰκουμενισμός ἀποτελεῖ σήμερα τόν δυσώδη φορέα τοῦ διαχριστιανικοῦ καί διαθρησκειακοῦ συγκρητισμοῦ καί κατά συνέπεια τόν πιό ἐπίσημο φορέατῆς ἐπικινδυνότερης πολυ-αιρέσεως ὅλων τῶν ἐποχῶν, ἐπειδή συμβάλλει ἀποφασιστικά στήν ἄμβλυνση τοῦ ὀρθοδόξου κριτηρίου καί τῆς ὀρθοδόξου αὐτοσυνειδησίας.
Συγκεκριμένα, διά τῶν ἐκπροσώπων του, τοπικῶς καί διεθνῶς, ἐπιχειρεῖ διαρκῶς καί βαθμιαίως ὅλο καί μεγαλύτερες «ἐκπτώσεις» στήν ἐκκλησιολογική-δογματική συνείδηση τῶν ἀνυποψίαστων πνευματικῶς ὀρθοδόξων πιστῶν. Καί αὐτό τό ἐπιτυγχάνει εἰδικότερα μέ τή σχετικοποίησηἤ καί τήν ἀκύρωση στήν πράξη τοῦ κύρους τῆς διδασκαλίας τῶν ἁγίων Πατέρων, καί μάλιστα συλλογικῶν ἀποφάσεών τους, στό πλαίσιο τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων.
Βλέπε λ.χ. τήν κατάφορη καί κατ’ ἐξακολούθηση, ἐδῶ καί χρόνια, παραβίαση τοῦ Β΄ Κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, πού ἀπαγορεύει ρητῶς συμπροσευχή μέ ἀκοινώνητους καί ἑτερόδοξους, μέ τή σαφῆ ἀπειλή τῆς καθαιρέσεως τῶν κληρικῶν καί τοῦ ἀφορισμοῦ τῶν λαϊκῶν, πού τόν παραβιάζουν.



ΠΗΓΗ:  http://panayiotistelevantos.blogspot.com/2012/02/blog-post_3435.html

Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2012

Το πνεύμα των Πατέρων για παρόμοιες εορτές με τις σημερινές καρναβαλικές εκδηλώσεις

Παραθέτουμε τον 62 κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος καταδικάζει τις μεταμφιέσεις και τις μάσκες, όπως και τους χορούς και τους αστεϊσμούς, που ελάμβαναν χώρα σε παρόμοιες καρναβαλικές εορτές του παρελθόντος.


ΚΑΝΩΝ ΞΒ’

Τας ούτω λεγομένας Καλάνδας και τα λεγόμενα Βοτά, και τα καλούμενα Βρουμάλια, και την ν τη πρώτη του Μαρτίου επιτελουμένην πανήγυριν, καθάπαξ εκ της των πιστών πολιτείας περιαιρεθήναι βουλόμεθα. Αλλά μην και τας των γυναικών δημοσίας ορχήσεις, και πολλήν λύμην και βλάβην εμποιείν δυναμένας. Έτι μην και τας ονόματι των παρ’ Έλλησι ψευδώς ονομασθέντων θεών, ή εξ ανδρών, ή γυναικών, γινομένας ορχήσεις και τελετάς, κατά τι έθος παλαιόν και αλλότριον του των Χριστιανών βίου, αποπεμπόμεθα, ορίζοντες, μηδένα άνδρα γυναικείαν στολήν ενδιδύσκεσθαι, ή γυναίκα την ανδράσιν αρμόδιον. Αλλά μήτε προσωπεία κωμικά, ή σατυρικά, ή τραγικά υποδύεσθαι· μήτε το του βδελυκτού Διονύσου όνομα την σταφυλήν εκθλίβοντας εν ταις
ληνοίς επιβοάν· μηδέ τον οίνον εν τοις πίθοις επιχέοντας, γέλωτα επικινείν αγνοίας τρόπω, ή ματαιότητος, τα της δαιμονιώδους πλάνης ενεργούντας. Τους ουν από του νυν τι των προειρημένων επιτελείν εγχειρούντας, εν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, ει μεν Κληρικοί οίεν, καθαιρείσθαι προστάσσομεν, ει δε Λαϊκοί, αφορίζεσθαι.


Ερμηνεία υπό του Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:
Καλάνδαι ονομάζονται αι πρώται ημέραι του κάθε μηνός, εις τας οποίας οι έλληνες εσυνείθιζον να εορτά­ζουν, δια να απερνούν τάχα όλον τον μήνα με ευθυμίαν, και τα Βοτά δε και Βρουμάλια ελληνικαί ήτον εορταί· τα μεν Βοτά, ήτοι βοσκήματα και πρόβατα, εις τιμήν τού θεού του Πανός, όστις ενομίζετο από τους έλληνας ότι είναι έφορος των προβάτων και των λοιπών ζώων· τα δε Βρουμάλια, εις τιμήν του Διονύσου· Βρόμιος γαρ ήτο του Διονύσου επίθετον κοντά εις τους έλληνας από τον βρόμον, οπού σημαίνει τον ήχον και την βροντήν, ονομαζόμενος. Τούτο δε οι Ρωμάνοι Βρουμάλιον ωνόμαζον, ήγουν τον βρόμον· και την εορτήν, Βρουμάλια πληθυντικώς· οπού είναι το ίδιον ωσάν τα Διονύσια, καθώς τα έλεγαν οι έλληνες. Προστάζει λοιπόν ο παρών Κανών, ότι τα τοιαύτα Ελληνικά, αλλά δη και η κατά την πρώτην Μαρτίου τελουμένη πανήγυρις, δια την ευκρασίαν τάχα του έαρος, να ασηκωθούν ολοτελώς από την πολιτείαν των Χριστιανών. Μήτε χοροί απλώς δημόσιοι γυναικών να γίνωνται, ούτε εορταί και χοροί από άνδρας ή γυναίκας εις όνομα των Ελλήνων ψευδοθεών. Ορίζει δε προς τούτοις, ότι μήτε άνδρας να φορή ρούχα γυναικεία, ούτε γυναίκα ρούχα ανδρίκια· αλλά μήτε να μουρόνωνται με μουτσούνας και προσωπίδας Κωμικάς, ήτοι παρακινούσας εις γέλωτας ή τραγικάς, ήτοι παρακινούσας εις θρήνους και δάκρυα, ή Σατυρικάς, ήτοι ιδίας των Σατύρων και Βάκχων, οίτινες εις τιμήν του Διονύσου, ως εκστατικοί και δαιμονισμένοι, εχόρευον· και ότι τινάς να μην επικαλήται το όνομα του συγχαμερού Διονύσου (όστις ενομίζετο πως ήτο δοτήρ του οίνου και έφορος), όταν πατώνται τα σταφύλια εις τους ληνούς, μήτε να γελά και να καγχάζη, όταν βάλλεται ο νέος οίνος εις τα πιθάρια. Λοιπόν όποιος από του νυν και εις το εξής, αφ’ ου έμαθε περί τούτων εν γνώσει, επιχειρήσοι να κάμη κανένα από τα προρρηθέντα ταύτα δαιμονιώδη και Ελληνικά, ει με είναι Κληρικός, ας καθαίρεται, ει δε λαϊκός, ας αφορίζεται.

(ΙΕΡΟΝ ΠΗΔΑΛΙΟΝ σελ. 226-227)

Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2012

Ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας

Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας

ΠΡΟΛΟΓΟΣ εκ της ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

Η ΘΕΙΑ Λειτουργία αποτελεί το κέντρο της ορθόδοξης λατρείας. Είναι το μεγαλύτερο μυστήριο της Εκκλησίας μας, το μυστήριο της παρουσίας του Χριστού ανάμεσά μας. Γι αὐτὸ και παραμένει πάντα η μοναδική ελπίδα αληθινής ζωής για τον άνθρωπο.
Στον πνευματικό χώρο της θείας Λειτουργίας μας εισάγει αριστοτεχνικά ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, μεγάλος μυστικός θεολόγος και κορυφαίος θεωρητικός της λειτουργικοπνευματικής ζωής, ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του ορθόδοξου ανθρωπισμού του 14ου αιώνα.

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1322. Ανατράφηκε χριστιανικά από την ευσεβή μητέρα του, που μετά τη χηρεία της (1363) έγινε μοναχή, διδάχθηκε τα εγκύκλια γράμματα από τον λόγιο θείο του Νείλο Καβάσιλα, που αργότερα αναδείχθηκε σε μητροπολίτη Θεσσαλονίκης (1361-1363), και καλλιεργήθηκε πνευματικά μέσα στους ησυχαστικούς κύκλους της γενέτειράς του, που διευθύνονταν από το μαθητή του οσίου Γρηγορίου του Σιναΐτη Ισίδωρο, τον κατοπινό οικουμενικό πατριάρχη (1347-1349).
Για εφτά περίπου χρόνια (1335-1342) σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη φιλοσοφία, θεολογία, ρητορική, νομική, μαθηματικά και αστρονομία.
Στην πατρίδα του ξαναβρέθηκε στα χρόνια της επαναστάσεως και κυριαρχίας των Ζηλωτών (1342-1349), παίρνοντας ενεργό μέρος στις πολιτικές ζυμώσεις, καθώς και στα 1363-1364 για οικογενειακές υποθέσεις. Το υπόλοιπο και μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στη Βασιλεύουσα, όπου, πέρα από την ενασχόλησή του με τα κοινά πράγματα -κοντά στ ἄλλα διετέλεσε και σύμβουλος του αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ´ Καντακουζηνού (1347-1355)-, επιδόθηκε σε περαιτέρω μελέτες και στη συγγραφή. Τελικά, πάντως, αποσύρθηκε από τα εγκόσμια και, καθώς φαίνεται, έγινε μοναχός, ίσως και κληρικός. Κοιμήθηκε ειρηνικά μετά το 1391, πιθανότατα στη μονή των Μαγγάνων.
Στην τελευταία και ώριμη περίοδο της ζωής του ιερού Καβάσιλα ανήκουν τα δυό κύρια πνευματικά του έργα, «Εις την θείαν λειτουργίαν» και «Περί της εν Χριστώ ζωής», που είναι από τα λαμπρότερα κείμενα της χριστιανικής γραμματείας. Μια σύνθεση εκλεκτών αποσπασμάτων του πρώτου, σε νεοελληνική απόδοση, παρουσιάζεται στις επόμενες σελίδες.
Ο θεόπνευστος λόγος του αγίου ανοίγει τα πνευματικά μας μάτια, κάνοντάς μας ικανούς να πλησιάσουμε με αίσθηση ψυχής τη θεία Λειτουργία και να γίνουμε ουσιαστικοί συμμέτοχοί της, όχι παθητικοί θεατές της. Έτσι θα μπορέσουμε ν ἀνταποκριθοῦμε με επίγνωση στο ευφρόσυνο κάλεσμα που η μητέρα μας Εκκλησία επαναλαμβάνει σε κάθε ευχαριστιακή της σύναξη: «Γεύσασθε και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος».
Ερμηνεία της θείας Λειτουργίας
ΠΡΟΟΙΜΙΟ
ΕΡΓΟ της θείας Λειτουργίας είναι η μεταβολή των δώρων που προσφέρουν οι πιστοί – του άρτου και του οίνου – σε σώμα και αίμα Χριστού. Και σκοπός της είναι ο αγιασμός των πιστών, οι οποίοι με τη θεία μετάληψη αποκομίζουν την άφεση των αμαρτιών τους, την κληρονομία της βασιλείας των ουρανών και κάθε πνευματικό αγαθό.
Σ αὐτὸ το έργο και το σκοπό συμβάλλουν οι προσευχές, οι ψαλμωδίες, τα αγιογραφικά αναγνώσματα και όλα εκείνα που τελούνται και λέγονται στη διάρκεια της Λειτουργίας. Μέσα σε αυτά είναι σαν να βλέπουμε σε ένα πίνακα ζωγραφισμένη ολόκληρή τη ζωή του Χριστού, από την αρχή ως το τέλος της. Γιατί ο καθαγιασμός των δώρων, η ίδια δηλαδή η θυσία, διακηρύσσει τον θάνατο, την ανάσταση και την ανάληψή Του, καθώς τα δώρα αυτά μεταβάλλονται στο ίδιο το σώμα του Κυρίου, δηλαδή την έλευσή Του στον κόσμο, τη δημόσια εμφάνισή Του, τα θαύματα και τη διδασκαλία Του. Κι εκείνα που έπονται της θυσίας, συμβολίζουν την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους, την επιστροφή των ανθρώπων στο Θεό και την κοινωνία τους μαζί Του.
Οι πιστοί που εκκλησιάζονται και συμμετέχουν σε όλα αυτά με προσηλωμένο το νου, γίνονται πιο σταθεροί στην πίστη, πιο θερμοί στην ευλάβεια και την αγάπη τους προς τον Θεό. Με τέτοιες λοιπόν διαθέσεις αξιώνονται να πλησιάσουν και τη φωτιά των μυστηρίων και να μεταλάβουν με κάθε ασφάλεια και οικειότητα.
Αυτό είναι συνοπτικά το νόημα της Θείας Λειτουργίας. Ας την εξετάσουμε τώρα όσο μπορούμε λεπτομερέστερα, αρχίζοντας με εκείνα που τελούνται στην αγία Πρόθεση [Ειδικός χώρος που βρίσκεται αριστερά από την αγία τράπεζα, όπου τοποθετούνται (προτίθενται-πρόθεση) τα δώρα που προσφέρουν (προσκομίζουν-προσκομιδή) οι πιστοί για τη θεία Ευχαριστία. Εδώ γίνεται η αναγκαία προετοιμασία τους από τον λειτουργό ιερέα].
Η ΠΡΟΣΚΟΜΙΔΗ
Τα τίμια δώρα
Το ψωμί και το κρασί που προσφέρουν οι πιστοί για τη λειτουργία, και τα οποία συμβολίζουν το σώμα και το αίμα του Κυρίου, δεν τοποθετούνται από την αρχή στο Θυσιαστήριο για τη θυσία, αλλά πρώτα τοποθετούνται στην αγία Πρόθεση και αφιερώνονται στο Θεό σαν δώρα τίμια – αυτή είναι πλέον και η ονομασία τους.
Προσφέρουμε στο Θεό ψωμί και κρασί, γιατί αυτά αποτελούν τροφή αποκλειστικά ανθρώπινη, με την οποία συντηρείται και εκδηλώνεται η ζωή μας. Για αυτό και πιστεύεται πως, όταν προσφέρει κανείς τροφή, είναι σαν να προσφέρει την ίδια τη ζωή. Επειδή λοιπόν με τα μυστήρια ο Θεός μας χαρίζει την ανθρώπινη ζωή, ήταν φυσικό και το δικό μας δώρο να είναι κατά κάποιο τρόπο ζωή, για να μην είναι αταίριαστη η προσφορά μας με την ανταπόδοση του Θεού, αλλά να έχει κάτι συγγενικό. Άλλωστε ο Κύριος παρήγγειλε να Του προσφέρουμε ψωμί και κρασί, κι Αυτός πάλι μας ανταποδίδει «άρτον ουράνιον» και «ποτήριον ζωής». Θέλησε να Του προσφέρουμε εμείς εφόδια της πρόσκαιρης ζωής, κι Εκείνος να μας αντιπροσφέρει την αιώνια ζωή. Για να φανούν έτσι η χάρη Του σαν αμοιβή και το αμέτρητο έλεός Του σαν πράξη δικαιοσύνης.
Ανάμνηση της σταυρικής θυσίας
Ο ιερέας αφού πάρει στα χέρια του τον άρτο, από τον οποίο θα κόψει το ιερό τμήμα που θα μεταβληθεί σε σώμα Χριστού, λέει: «Εις ανάμνησιν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού». Τα λόγια αυτά αναφέρονται σε όλη τη λειτουργία και ανταποκρίνονται στην παραγγελία που άφησε ο Χριστός όταν παρέδωσε το μυστήριό της Θείας Ευχαριστίας: «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν» (Λουκ. 22:19).
Αλλά ποιά είναι αυτή η ανάμνηση; Πως θα θυμηθούμε τον Κύριο στη Λειτουργία και τι θα διηγηθούμε για Αυτόν; Μήπως εκείνα που Τον απέδειξαν Θεό παντοδύναμο; Ότι δηλαδή ανέστησε νεκρούς, χάρισε το φως σε τυφλούς, πρόσταξε τους ανέμους να κοπάσουν, χόρτασε χιλιάδες ανθρώπους με λίγα ψωμιά; Όχι, ο Χριστός δεν ζήτησε να θυμόμαστε αυτά, αλλά μάλλον εκείνα που φανερώνουν αδυναμία, δηλαδή τη σταύρωση, το πάθος, το θάνατο. Γιατί τα πάθη ήταν πιο αναγκαία από τα θαύματα. Τα πάθη του Χριστού μας προξενούν τη σωτηρία και την ανάσταση, ενώ τα θαύματά Του αποδεικνύουν μόνο ότι Αυτός είναι ο αληθινός Σωτήρας.
Αφού λοιπόν ο ιερέας πει, «Εις ανάμνησιν του Κυρίου…», προσθέτει εκείνα που δηλώνουν τη σταύρωση και το θάνατο. Τεμαχίζει δηλαδή με το μαχαίρι τον άρτο, λέγοντας την προφητεία: «Σαν πρόβατο οδηγήθηκε στην σφαγή. Και σαν αρνί αμώμητο, που παραμένει άφωνο μπροστά σ αὐτὸν που το κουρεύει, έτσι κι Αυτός δεν ανοίγει το στόμα Του. Καταδικάστηκε σε ταπεινωτικό θάνατο και Του αρνήθηκαν δίκαιη κρίση. Και ποιός μπορεί να μας μιλήσει για την καταγωγή του; Γιατί εξαλείφθηκε η ζωή Του από το πρόσωπο της γης» (Ησ. 53:7-8). Κι αφού εναποθέσει στο άγιο Δισκάριο το ιερό τμήμα που έκοψε (Αμνό), προσθέτει τα λόγια: «Θυσιάζεται ο Αμνός του Θεού, που παίρνει επάνω Του την αμαρτία των ανθρώπων» (πρβλ. Ιω. 1:29). Μετά χαράζει πάνω στον Αμνό το σημείο του σταυρού, δείχνοντας έτσι τον τρόπο που έγινε η θυσία: με το σταυρό. Ύστερα, με το μαχαίρι που έχει σχήμα λόγχης, κεντάει τον Αμνό στο δεξί μέρος και λέει: «Ένας από τους στρατιώτες Του τρύπησε την πλευρά με τη λόγχη». Και χύνοντας μέσα στο άγιο Ποτήριο κρασί και νερό, συμπληρώνει: «κι αμέσως βγήκε αίμα και νερό» (Ιω. 19:34).
Μνημονεύσεις των ονομάτων
Ο ιερέας συνεχίζει την Προσκομιδή. Αφαιρεί τώρα μικρά κομματάκια (μερίδες) από τους υπόλοιπους άρτους, και σαν δώρα ιερά τα τοποθετεί στο άγιο Δισκάριο, λέγοντας για το καθένα: «Εις δόξαν της Παναγίας του Θεού Μητρός», η «Εις πρεσβείαν του τάδε η του τάδε Αγίου» η «Εις άφεσιν αμαρτιών των τάδε ζώντων η των τάδε τεθνεώτων».
Τι σημαίνουν αυτά; Ευχαριστία στο Θεό και ικεσία. Γιατί με τα δώρα μας είτε ανταποδίδουμε στον ευεργέτη την ευεργεσία που μας έκανε είτε καλοπιάνουμε κάποιον για να μας ευεργετήσει. Έτσι και εδώ η Εκκλησία, με τα δώρα που προσφέρει στο Θεό, Τον ευχαριστεί γιατί στα πρόσωπα των Αγίων της της δόθηκαν η άφεση των αμαρτιών και η βασιλεία των ουρανών. Και Τον ικετεύει να δοθούν αυτά τα αγαθά και στα παιδιά της που ακόμα ζουν και το τέλος τους είναι αβέβαιο, καθώς επίσης και σε εκείνα που έχουν πεθάνει, αλλά με ελπίδες όχι τόσο καλές και σίγουρες. Για αυτό λοιπόν μνημονεύει ονομαστικά πρώτα τους Αγίους, έπειτα τους ζώντες και τέλος τους κεκοιμημένους. Και για τους Αγίους ευχαριστεί, ενώ για τους άλλους ικετεύει.
Κάλυψη των τιμίων δώρων
Τα όσα ειπώθηκαν και έγιναν πάνω στον Αμνό, για να συμβολίσουν το θάνατο του Κυρίου, είναι απλές περιγραφές και σύμβολα. Ο Αμνός παρέμεινε άρτος, μόνο που τώρα έγινε δώρο αφιερωμένο στο Θεό, και συμβολίζει το σώμα του Χριστού στην πρώτη Του ηλικία. Για αυτό ο ιερέας αναπαριστά τα θαύματα που έγιναν στον νεογέννητο Κύριο στη φάτνη. Βάζει πάνω στον άρτο τον λεγόμενο Αστερίσκο και λέει: «Και να, το αστέρι ήρθε και στάθηκε πάνω από τον τόπο, όπου ήταν το Παιδί» (Ματθ. 2:9). Ύστερα σκεπάζει το Δισκάριο και το Ποτήριο με πολυτελή καλύμματα και θυμιάζει. Γιατί αρχικά ήταν συγκαλυμμένη η δύναμη του Χριστού, μέχρι τον καιρό που Αυτός άρχισε να θαυματουργεί, και ο Θεός Πατέρας έδινε τη μαρτυρία Του από τον ουρανό.
Αφού λοιπόν ολοκληρωθεί η Προσκομιδή, ο λειτουργός έρχεται στο Θυσιαστήριο, στέκεται μπροστά στην αγία Τράπεζα και αρχίζει τη Λειτουργία.

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Δοξολογία
«Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος…». Μ αὐτὴ τη δοξολογία αρχίζει ο ιερέας τη Λειτουργία. Γιατί και οι ευγνώμονες δούλοι το ίδιο κάνουν όταν παρουσιάζονται στον κύριό τους. Πρώτα-πρώτα δηλαδή τον εγκωμιάζουν, κι έπειτα τον παρακαλούν για τις δικές τους υποθέσεις.
Ειρηνικά
Και ποιά είναι η πρώτη αίτηση του ιερέα; «Υπέρ της άνωθεν ειρήνης και της σωτηρίας των ψυχών ημών». Λέγοντας ειρήνη, δεν εννοεί μόνο τη μεταξύ μας ειρήνη, όταν δηλαδή δεν μνησικακούμε εναντίον κανενός, αλλά και την ειρήνη προς τους εαυτούς μας, όταν δηλαδή η καρδιά μας δεν μας κατηγορεί για τίποτα. Την αρετή της ειρήνης, βέβαια, την έχουμε πάντοτε ανάγκη, μα ιδιαίτερα την ώρα της προσευχής, γιατί χωρίς αυτήν κανείς δεν μπορεί να προσευχηθεί σωστά και να απολαύσει κάποιο καλό από την προσευχή του.
Στη συνέχεια παρακαλούμε για την Εκκλησία, για το κράτος και τους άρχοντες, για όσους βρίσκονται σε κινδύνους, για όλους γενικά τους ανθρώπους. Και δεν προσευχόμαστε μόνο για ο,τι ενδιαφέρει την ψυχή, αλλά και για τα αναγκαία υλικά αγαθά – «υπέρ ευκρασίας αέρων, ευφορίας των καρπών της γης…». Γιατί ο Θεός είναι ο αίτιος και χορηγός όλων, και σ Αὐτὸν μόνο πρέπει να έχουμε στραμμένα τα βλέμματά μας.
Σε όλες τις αιτήσεις οι πιστοί επαναλαμβάνουν μία μόνο φράση, το «Κύριε, ελέησον». Το να ζητάμε το έλεος του Θεού ισοδυναμεί με το να ζητάμε τη βασιλεία Του. Γι αὐτὸ και οι πιστοί αρκούνται σ αὐτὴ τη δέηση, γιατί αυτή τα περιλαμβάνει όλα.
Αντίφωνα
Έπειτα αρχίζουν οι ψαλμωδίες που περιέχουν θεόπνευστα λόγια από τους Προφήτες. Τα αντίφωνα -έτσι λέγονται- μας αγιάζουν και μας προπαρασκευάζουν για το μυστήριο. Ταυτόχρονα όμως μας θυμίζουν τα πρώτα χρόνια της παρουσίας του Χριστού στη γη, τότε που Εκείνος δεν φαινόταν ακόμα στον πολύ κόσμο, και για αυτό ήταν απαραίτητα τα προφητικά λόγια. Όταν αργότερα εμφανίστηκε ο Ίδιος, δεν υπήρχε πλέον ανάγκη των προφητών, αφού Τον έδειχνε παρόντα ο Βαπτιστής Ιωάννης.
Μικρή είσοδος
Την ώρα που ψάλλεται το τρίτο αντίφωνο, γίνεται η είσοδος του Ευαγγελίου με τη συνοδεία λαμπάδων. Το Ευαγγέλιο το κρατάει ο διάκονος η, αν δεν υπάρχει διάκονος, ο ιερέας. Ενώ λοιπόν αυτός πρόκειται να εισέλθει στο Ιερό, στέκεται σε μικρή απόσταση από την Ωραία Πύλη και παρακαλεί τον Θεό να τον συνοδεύσουν άγιοι άγγελοι, για να γίνουν συμμέτοχοί του στην ιερουργία και τη δοξολογία. Στη συνέχεια σηκώνει ψηλά το Ευαγγέλιο, το δείχνει στους πιστούς και, αφού εισέλθει στο Θυσιαστήριο, το αποθέτει στην αγία Τράπεζα.
Η ύψωση του Ευαγγελίου συμβολίζει την ανάδειξη του Κυρίου όταν άρχισε να εμφανίζεται στα πλήθη. Γιατί με το Ευαγγέλιο δηλώνεται ο ίδιος ο Χριστός. Τώρα λοιπόν που φανερώνεται ο Χριστός, κανείς δεν προσέχει τα λόγια των Προφητών, γι αὐτό, μετά τη μικρή Είσοδο, ψάλλουμε ο,τι έχει σχέση με την καινούρια ζωή που έφερε ο Χριστός. Υμνούμε τον ίδιο τον Χριστό για όσα έκανε για μας. Εγκωμιάζουμε επίσης την Παναγία η άλλους Αγίους, ανάλογα με την εορτή η τον Άγιο που τιμά η Εκκλησία κάθε φορά.
Τρισάγιος ύμνος
Ανυμνούμε τέλος τον ίδιο τον Τριαδικό Θεό, ψάλλοντας: «Άγιος ο Θεός, άγιος ισχυρός, άγιος αθάνατος, ελέησον ημάς». Το «Άγιος, άγιος, άγιος…» αποτελεί τον ύμνο των αγγέλων (Ησ. 6:3). Και τα «Θεός», «ισχυρός» και «αθάνατος» είναι λόγια του προφήτη Δαβίδ: «Εδίψησεν η ψυχή μου προς τον Θεόν, τον ισχυρόν, τον ζώντα» (Ψαλμ. 41:3).
Ψάλλουμε τον Τρισάγιο Ύμνο μετά την είσοδο του Ευαγγελίου, για να διακηρύξουμε πως με την έλευση του Χριστού άγγελοι και άνθρωποι ενώθηκαν και αποτελούν πλέον μία Εκκλησία.
Αναγνώσματα
Αμέσως μετά ο ιερέας παραγγέλλει σε όλους να μη στέκονται με οκνηρία, αλλά να έχουν προσηλωμένο το νου τους σε εκείνα που θα ακολουθήσουν. Αυτό σημαίνει το «Πρόσχωμεν». Και με το «Σοφία» υπενθυμίζει στους πιστούς τη σοφία με την οποία πρέπει να συμμετέχουν στη Λειτουργία. Αυτή είναι οι καλοί λογισμοί που έχουν όσοι είναι πλούσιοι σε πίστη και ξένοι από καθετί ανθρώπινο. Είναι πράγματι ανάγκη να παρακολουθούμε τη Λειτουργία με τους πρέποντες λογισμούς, αν βέβαια θέλουμε να μην χάνουμε άδικα τον καιρό μας. Επειδή όμως κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, χρειάζεται και η δική μας προσοχή και η εξωτερική υπενθύμιση, ώστε να ξανασυγκεντρώνουμε το νου μας, που συνεχώς ξεχνιέται και παρασύρεται σε μάταιες φροντίδες.
Επίσης και η εκφώνηση «Ορθοί» περιέχει παραίνεση. Θέλει μπροστά στο Θεό να στεκόμαστε πρόθυμοι, με ευλάβεια και ζήλο πολύ. Και πρώτο σημάδι αυτού του ζήλου είναι η όρθια στάση του σώματός μας. Ύστερα από αυτές τις εκφωνήσεις, διαβάζονται το Αποστολικό και το Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Αυτά δηλώνουν τη φανέρωση του Κυρίου, όπως γινόταν σιγά-σιγά μετά την πρώτη Του εμφάνιση στους ανθρώπους. Στη μικρή Είσοδο το Ευαγγέλιο ήταν κλειστό και συμβόλιζε το διάστημα των τριάντα πρώτων ετών του Κυρίου, τότε που ο Ίδιος ακόμα σιωπούσε. Τώρα όμως που διαβάζονται τα αναγνώσματα, έχουμε την πληρέστερη αποκάλυψή Του, με όσα ο Ίδιος δίδασκε δημόσια κι με όσα πρόσταζε τους Αποστόλους να κηρύσσουν.
Μεγάλη Είσοδος
Σε λίγο ο λειτουργός θα προχωρήσει πλέον στη θυσία, και πρέπει τα δώρα που πρόκειται να θυσιαστούν, να τοποθετηθούν στην αγία Τράπεζα. Για αυτό έρχεται τώρα στην Πρόθεση, παίρνει τα τίμια δώρα, τα κρατάει στο ύψος του κεφαλιού του και βγαίνει από το Ιερό. Προχωρώντας με πολλή κοσμιότητα και με βήμα αργό, τα περιφέρει στο ναό, ανάμεσα στο πλήθος, συνοδευόμενος από λαμπάδες και θυμιάματα. Τελικά εισέρχεται στο θυσιαστήριο και τα αποθέτει στην αγία Τράπεζα.
Στο πέρασμα του ιερέα οι πιστοί ψάλλουν και προσκυνούν με κάθε σεβασμό παρακαλώντας να τους μνημονεύει την ώρα που θα προσφέρει στο Θεό τα τίμια δώρα. Γιατί ξέρουν πως δεν υπάρχει αποτελεσματικότερη ικεσία από τούτη τη φρικτή θυσία, που καθάρισε δωρεάν όλες τις αμαρτίες του κόσμου (Χαρακτηριστικό λειτουργικό στοιχείο της Μεγάλης Εισόδου είναι ο Χερουβικός Ύμνος, που ψάλλεται σε αργό μέλος από το χορό: «Οι τα Χερουβίμ μυστικώς εικονίζοντες και τη ζωοποιώ Τριάδι τον τρισάγιον ύμνον προσάδοντες, πάσαν την βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν, ως τον βασιλέα των όλων υποδεξόμενοι, ταις αγγελικαίς αοράτως δορυφορούμενον τάξεσιν. Αλληλούια». Δηλαδή: «Εμείς που μυστικά εικονίζουμε τα Χερουβείμ και ψάλλουμε στη ζωοποιό Τριάδα τον τρισάγιο ύμνο, ας αφήσουμε κάθε βιοτική μέριμνα, για να υποδεχθούμε τον Βασιλιά των όλων, που αόρατα συνοδεύεται από τα αγγελικά τάγματα. Αλληλούια»).
Η μεγάλη Είσοδος συμβολίζει την πορεία του Χριστού προς την Ιερουσαλήμ, όπου έπρεπε να θυσιαστεί. Καθισμένος τότε πάνω σε ζώο, έμπαινε στην Αγία Πόλη, συνοδευόμενος και υμνούμενος από τα πλήθη.
Σύμβολο της πίστεως
Ο ιερέας καλεί τώρα τους πιστούς να προσευχηθούν «υπέρ των προτεθέντων τιμίων δώρων»: «Ας παρακαλέσουμε τον Θεό να αγιαστούν τα τίμια δώρα που είναι μπροστά μας, ώστε να εκπληρωθεί έτσι ο αρχικός μας σκοπός».
Ύστερα, αφού προσθέσει και άλλες αιτήσεις, παρακινεί όλους να έχουν μεταξύ τους ειρήνη («Ειρήνη πάσι») και αγάπη («Αγαπήσωμεν αλλήλους…»). Κι επειδή τη μεταξύ μας αγάπη ακολουθεί η αγάπη στο Θεό και η τέλεια και ζωντανή μας πίστη σ Αὐτόν, γι αὐτό, αμέσως μετά ομολογούμε τον αληθινό Θεό: «Πατέρα, Υιόν και άγιον Πνεύμα, Τριάδα ομοούσιον και αχώριστον».
«Τας θύρας, τας θύρας· εν σοφία πρόσχωμεν», συμπληρώνει ο λειτουργός. Μ αὐτὸ θέλει να πει: «Ανοίξτε διάπλατα όλες τις πόρτες, δηλαδή τα στόματα και τα αυτιά σας, στην αληθινή σοφία, δηλαδή σε όσα υψηλά μάθατε και πιστεύετε για το Θεό. Αυτά συνεχώς να λέτε και να ακούτε, και μάλιστα με ζήλο και προσοχή».
Τότε οι πιστοί απαγγέλλουν δυνατά το Σύμβολο της Πίστεως («Πιστεύω εις έναν Θεόν…») .
Αγία αναφορά
«Στώμεν καλώς· στώμεν μετά φόβου. Πρόσχωμεν την αγίαν αναφοράν εν ειρήνη προσφέρειν», προτρέπει πάλι ο ιερέας. Δηλαδή: «Ας σταθούμε γερά σε όσα ομολογήσαμε με το «Πιστεύω…», χωρίς να κλονιζόμαστε από τους αιρετικούς. Ας σταθούμε με φόβο, γιατί είναι μεγάλος ο κίνδυνος να πλανηθούμε. Όταν έτσι σταθεροί παραμένουμε στην πίστη, τότε ας προσφέρουμε τα δώρα μας στο Θεό με ειρήνη».
Στο σημείο αυτό οι πιστοί πρέπει να έχουν στο νου τους και τα λόγια του Κυρίου: «Αν προσφέρεις το δώρο σου στο θυσιαστήριο και θυμηθείς ότι κάποιος κάτι έχει εναντίον σου, συμφιλιώσου πρώτα μαζί του, και μετά έλα να προσφέρεις το δώρο σου» (Ματθ. 5:23 -24).
Αφού λοιπόν ο ιερέας ανυψώσει τις ψυχές και τα φρονήματα των πιστών από τα επίγεια προς τα ουράνια, αρχίζει την ευχαριστήρια προσευχή. Μιμείται έτσι τον πρώτο Ιερέα, τον Χριστό, που ευχαρίστησε το Θεό Πατέρα προτού παραδώσει το μυστήριό της θείας Ευχαριστίας.
Τον δοξολογεί τώρα κι αυτός και Τον υμνεί μαζί με τους αγγέλους. Τον ευγνωμονεί για όλες τις ευχαριστίες που μας έκανε από την αρχή της δημιουργίας. Τον ευχαριστεί ιδιαίτερα για την έλευση του Μονογενούς Του Υιού στον κόσμο και για την παράδοση του μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας. Διηγείται μάλιστα και τα σχετικά με τον Μυστικό Δείπνο, επαναλαμβάνοντας τα ίδια τα λόγια του Κυρίου: «Λάβετε, φάγετε… Πίετε εξ αυτού πάντες…» (Ματθ. 26:26–27).
Ο ιερέας, αφού πει, «Έχοντας λοιπόν στο νου μας αυτή τη σωτήρια εντολή και όλα όσα έχουν γίνει για μας, δηλαδή τη σταύρωση, την ταφή, την τριήμερη ανάσταση, την ανάληψη στους ουρανούς, την ενθρόνιση στα δεξιά του Πατέρα, τη δεύτερη και ένδοξη πάλι παρουσία», καταλήγει με την εκφώνηση: «Τα σα εκ των σων σοι προσφέροντες κατά πάντα και δια πάντα, σε υμνούμεν, σε ευλογούμεν, σοι ευχαριστούμεν, Κύριε, και δεόμεθά σου, ο Θεός ημών». Με τούτα τα λόγια είναι σαν να λέει στον ουράνιο Πατέρα: «Σου προσφέρουμε την ίδια εκείνη προσφορά που ο ίδιος ο Μονογενής Σου Υιός πρόσφερε σ Ἐσένα, το Θεό και Πατέρα. Και προσφέροντας την, Σ εὐχαριστοῦμε, γιατί κι Εκείνος προσφέροντας την Σ εὐχαριστοῦσε. Τίποτα δικό μας δεν προσθέτουμε σ αὐτὴ την προσφορά των δώρων. Γιατί δεν είναι δικά μας έργα τούτα τα δώρα, αλλά δικά Σου δημιουργήματα. Ούτε και δική μας επινόηση είναι αυτός ο τρόπος της λατρείας, αλλά Εσύ μας τον δίδαξες κι Εσύ μας παρακίνησες να Σε λατρεύουμε με αυτόν τον τρόπο. Γι αὐτό, όσα Σου προσφέρουμε, είναι εξ ολοκλήρου δικά Σου…».
Την ίδια στιγμή ο ιερέας προσπίπτει και ικετεύει θερμά το Θεό. Παρακαλεί για τα δώρα που έχει μπροστά του, ώστε να δεχθούν το πανάγιο και παντοδύναμο Πνεύμα Του και να μεταβληθούν ο μεν άρτος στο ίδιο το άγιο σώμα του Χριστού, ο δε οίνος στο ίδιο το άχραντο αίμα Του.
Μετά απ αὐτὲς τις ευχές, η θεία ιερουργία ολοκληρώθηκε! Τα δώρα αγιάστηκαν! Η θυσία πραγματοποιήθηκε! Το μεγάλο θύμα και σφάγιο, που θυσιάστηκε για χάρη του κόσμου, βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας, πάνω στην αγία Τράπεζα! Γιατί ο άρτος δεν είναι πλέον τύπος του Δεσποτικού σώματος. Είναι το ίδιο το πανάγιο σώμα του Κυρίου που δέχτηκε όλες εκείνες τις προσβολές, τα ραπίσματα, τα φτυσίματα, τις πληγές, τη χολή, τη σταύρωση. Και ο οίνος είναι το ίδιο το αίμα που ξεπήδησε όταν σφαζόταν το σώμα. Αυτό είναι το σώμα, αυτό είναι το αίμα που έλαβε σύσταση από το Άγιο Πνεύμα, που γεννήθηκε από τον Παρθένο Μαρία, που θάφτηκε, αναστήθηκε την τρίτη ημέρα, ανέβηκε στους ουρανούς και κάθησε στα δεξιά του Πατέρα.
Και πιστεύουμε πως έτσι είναι, γιατί ο ίδιος ο Κύριος είπε:
«Τούτο εστί το σώμα μου… τούτο εστί το αίμα μου» (Μαρκ. 14:22, 24). Και γιατί ο Ίδιος παρήγγειλε στους Αποστόλους και σ ὅλη την Εκκλησία: «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν» (Λουκ. 22:19). Δεν θα πρόσταζε να επαναλαμβάνουν αυτό το μυστήριο, αν δεν είχε σκοπό να τους δώσει δύναμη να το επιτελούν. Και ποιά είναι η δύναμη; Το Άγιο Πνεύμα. Αυτό είναι που με το χέρι και τη γλώσσα των ιερέων τελεσιουργεί τα μυστήρια. Ο λειτουργός είναι υπηρέτης της χάριτος του αγίου Πνεύματος, χωρίς να προσφέρει τίποτε από τον εαυτό του. Γι αὐτὸ και δεν έχει σημασία αν τύχει να είναι ο ίδιος γεμάτος αμαρτίες. Κάτι τέτοιο δεν νοθεύει την προσφορά των δώρων, τα οποία είναι πάντοτε ευάρεστα στο Θεό. Όπως κι ένα φάρμακο που κατασκευάστηκε από άνθρωπο άσχετό με την ιατρική επιστήμη, δεν χάνει τη θεραπευτική του δράση, αρκεί μόνο να κατασκευάστηκε σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού.
Αφού λοιπόν συμπληρωθεί η θυσία, ο ιερέας, βλέποντας μπροστά του το ενέχυρο της θείας φιλανθρωπίας, τον Αμνό του Θεού, ευχαριστεί και ικετεύει. Ευχαριστεί το Θεό για όλους τους αγίους, γιατί στο πρόσωπό τους η Εκκλησία βρήκε εκείνο που ζητάει, τη βασιλεία των ουρανών. Ιδιαίτερα -«εξαιρέτως»- ευχαριστεί για την υπερευλογημένη Θεοτόκο και αειπάρθενο Μαρία, γιατί αυτή υπερβαίνει κάθε αγιοσύνη. Και ικετεύει ο ιερέας για όλους τους πιστούς -τους κεκοιμημένους και τους ζώντες- γιατί αυτοί δεν έφτασαν στην τελειότητα ακόμα κι έχουν ανάγκη από προσευχή.

Θεία Κοινωνία
Σε λίγο ο λειτουργός θα κοινωνήσει ο ίδιος και θα προσκαλέσει και τους πιστούς στα θεία Μυστήρια. Επειδή όμως δεν επιτρέπεται σε όλους ανεξαίρετα η θεία Μετάληψη, ο ιερέας, υψώνοντας τον ζωοποιό Άρτο και δείχνοντάς Τον, εκφωνεί: «Τα άγια τοις αγίοις». Είναι σαν να λέει: «Να ο Άρτος της ζωής! Τον βλέπετε. Λοιπόν, τρέξτε να τον μεταλάβετε. Όχι όμως όλοι, αλλά όποιος είναι άγιος. Γιατί τα άγια επιτρέπονται μόνο στους αγίους».
Αγίους εδώ εννοεί όχι μόνο εκείνους που έφτασαν στην τελειότητα της αρετής, αλλά κι εκείνους που αγωνίζονται να φτάσουν σ αὐτήν, έστω κι αν ακόμα υστερούν. Για αυτό οι χριστιανοί, αν δεν πέφτουν σε θανάσιμα αμαρτήματα που τους εμποδίζουν από το Χριστό και τους νεκρώνουν πνευματικά, δεν έχουν κανένα εμπόδιο να κοινωνούν [Άλλωστε η θεία Λειτουργία γίνεται για να κοινωνούν οι πιστοί. Όπως λέει ο Μέγας Βασίλειος, «το να κοινωνεί κανείς και να μεταλαμβάνει κάθε μέρα το άγιο σώμα και αίμα του Χριστού, είναι καλό και ωφέλιμο». Η συχνή θεία Κοινωνία, όμως, προϋποθέτει τον συνεχή πνευματικό αγώνα και την κατάλληλη προετοιμασία (νήψη-προσευχή, μετάνοια-εξομολόγηση κ.λπ.)].
Στην εκφώνηση του ιερέα, «Τα άγια τοις αγίοις», οι πιστοί αποκρίνονται δυνατά: «Εις άγιος, εις Κύριος, Ιησούς Χριστός, εις δόξαν Θεού Πατρός». Γιατί κανείς δεν έχει την αγιότητα από μόνος του, ούτε είναι και κατόρθωμα της ανθρώπινης αρετής, αλλά, όλοι από τον Χριστό την αντλούν. Και όπως, αν κάτω από τον ήλιο τοποθετηθούν πολλοί καθρέφτες, όλοι ακτινοβολούν, και νομίζεις ότι βλέπεις πολλούς ήλιους, ενώ στην πραγματικότητα ένας είναι ο ήλιος που αστράφτει σε όλους τους καθρέφτες, έτσι και ο μόνος Άγιος, ο Χριστός, καθώς διαχέεται με τη μετάληψη μέσα στους πιστούς, φαίνεται σε πολλές ψυχές και παρουσιάζει πολλούς ως αγίους. Αυτός όμως είναι ο ένας και μοναδικός Άγιος.
Αφού λοιπόν μ αὐτὸν τον τρόπο συγκαλέσει ο λειτουργός τους πιστούς στο ιερό δείπνο, μεταλαμβάνει πρώτα ο ίδιος και οι άλλοι κληρικοί που βρίσκονται στο άγιο Βήμα. Προηγουμένως όμως χύνει θερμό νερό μέσα στο άγιο Ποτήριο, πράγμα που υποδηλώνει την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος στην Εκκλησία. Γιατί αυτό το ζεστό νερό, επειδή και νερό είναι αλλά και φωτιά έχει μέσα του λόγω του βρασμού, φανερώνει το Άγιο Πνεύμα, το οποίο με «ύδωρ ζων» (Ιω. 7:38) το παρομοίασε ο Κύριος, και με τη μορφή της φωτιάς κατέβηκε στους Αποστόλους την ημέρα της Πεντηκοστής.
Στη συνέχεια ο ιερέας στρέφεται προς το εκκλησίασμα και, δείχνοντας τα Άγια, προσκαλεί όσους θέλουν να κοινωνήσουν, να προσέλθουν «μετά φόβου Θεού και πίστεως». Να μην καταφρονήσουν δηλαδή την ταπεινή εμφάνιση που έχουν το σώμα και το αίμα του Κυρίου, αλλά να πλησιάσουν έχοντας επίγνωση της αξίας των μυστηρίων και πιστεύοντας ότι αυτά προξενούν την αιώνια ζωή σ ἐκείνους που μεταλαμβάνουν.
Το σώμα και το αίμα του Χριστού είναι αληθινή τροφή και αληθινό ποτό. Και όταν τα μεταλαμβάνει κανείς, δεν μετατρέπονται αυτά σε ανθρώπινο σώμα, όπως γίνεται με τις συνηθισμένες τροφές, αλλά το ανθρώπινο σώμα μεταβάλλεται σε εκείνα. Όπως και το σίδερο, όταν έρθει σε επαφή με τη φωτιά, γίνεται κι αυτό φωτιά· δεν κάνει τη φωτιά σίδερο.
Τη θεία Κοινωνία τη δεχόμαστε βέβαια με το στόμα, αλλά αυτή εισέρχεται πρώτα στην ψυχή κι εκεί πραγματοποιείται η ένωσή μας με το Χριστό, όπως λέει και ο Απόστολος Παύλος: «Εκείνος που ενώνεται με τον Κύριο, γίνεται ένα πνεύμα με Αυτόν» (Α´ Κορ. 6:17). Χωρίς την ένωσή του με το Χριστό, ο άνθρωπος, από μόνος του, είναι ο παλαιός άνθρωπος, ο άνθρωπος που δεν έχει τίποτα κοινό με το Θεό.
Ποιά όμως είναι εκείνα που ζητάει από εμάς ο Χριστός για να μας αγιάσει με τα θεία μυστήρια; Είναι η κάθαρση της ψυχής, η πίστη και η αγάπη στο Θεό, ο διακαής πόθος και η λαχτάρα μας για τη θεία Κοινωνία. Αυτά ελκύουν τον αγιασμό, κι έτσι πρέπει να κοινωνούμε. Γιατί πολλοί είναι εκείνοι που προσέρχονται στα μυστήρια, και όχι μόνο δεν ωφελούνται καθόλου, αλλά φεύγουν χρεωμένοι με αμέτρητες αμαρτίες.
Απόλυση
Αφού κοινωνήσουν οι πιστοί, εύχονται να παραμείνει μέσα τους ο αγιασμός που έλαβαν, και να μην προδώσουν τη χάρη ούτε να χάσουν τη δωρεά.
Ο ιερέας τους καλεί τώρα να ευχαριστήσουν με ζήλο το Θεό για τη θεία Μετάληψη. Γι αὐτὸ λέει: «Ορθοί… αξίως ευχαριστήσωμεν τω Κυρίω». Όχι δηλαδή ξαπλωμένοι ούτε καθισμένοι, αλλά υψώνοντας την ψυχή και το σώμα προς Αυτόν. Και οι πιστοί με λόγια της Γραφής δοξολογούν το Θεό, που είναι αίτιος και χορηγός όλων των αγαθών: «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος» (Ψαλμ. 112:2). Αφού ψάλλουν τρεις φορές αυτόν τον ύμνο, ο ιερέας βγαίνει από το Θυσιαστήριο, στέκεται μπροστά στο πλήθος και απευθύνει την τελευταία ευχή: «Χριστός ο αληθινός Θεός ημών…». Ζητάει από τον Κύριο να μας σώσει με το έλεός Του, γιατί από τον εαυτό μας δεν έχουμε να επιδείξουμε τίποτε άξιο σωτηρίας. Γι αὐτὸ και ως πρεσβευτές μνημονεύει πολλούς αγίους και ιδιαίτερα την παναγία Του Μητέρα.
Τέλος, ο λειτουργός μοιράζει το αντίδωρο. Αυτό έχει αγιαστεί, καθώς προέρχεται από τον αρχικό άρτο, που προσφέραμε στο Θεό για την τέλεση της θείας Ευχαριστίας. Οι πιστοί παίρνουν με ευλάβεια το αντίδωρο, φιλώντας το δεξί χέρι του ιερέα. Γιατί αυτό το χέρι, μόλις πριν, άγγιξε το πανάγιο σώμα του Χριστού, δέχτηκε από εκείνο τον αγιασμό και τον μεταδίδει τώρα σε όσους το ασπάζονται.
Εδώ η θεία Λειτουργία φτάνει στο τέλος της και το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας ολοκληρώνεται. Γιατί και τα δώρα, που προσφέραμε στο Θεό, αγιάστηκαν και τον ιερέα αγίασαν και στο υπόλοιπο πλήρωμα της Εκκλησίας μετέδωσαν τον αγιασμό.
Για όλα αυτά, λοιπόν, στο Χριστό, στον αληθινό Θεό μας, πρέπει κάθε δόξα, τιμή και προσκύνηση, μαζί με τον άναρχο Πατέρα Του και το πανάγιο Πνεύμα Του, τώρα και πάντοτε και στην ατέλειωτη αιωνιότητα. Αμήν.

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Αποδοχή αμαρτωλότητος, Μετάνοια, Προσευχή, Ομολογία, Άφεσις. Ομιλία π. Στέφανου Αναγνωστόπουλου στην Κυριακή του Ασώτου

Κυριακή τού Ασώτου 2009
Ως γνωστόν το Κίεβο είναι μια από τις ιερότερες πόλεις της Νότιας Ρωσίας, της σημερινής ανεξάρτητης Ουκρανίας. Εκεί ο Ορθόδοξος μοναχισμός έδειξε όλο το μεγαλείο του, μέσα στη δόξα που χάρισε ο Θεός σε αγιασμένους μοναχούς ειδικότερα βέβαια της Λαύρας του Κιέβου. Εκεί δεκάδες ενάρετοι μοναχοί που έφτασαν σε μεγάλα ύψη αρετής, τα σώματά των ετιμήθησαν με αφθαρσία μετά την οσιακή κοίμησή τους.

Σε έναν Έλληνα ιερέα ο οποίος πήγε προσκυνητής στον ιερό αυτό τόπο, και συχνά πηγαίνουν τώρα, ο ηγούμενος της Λαύρας μεταξύ των άλλων θαυμαστών αφηγήθηκε και το εξής. Όχι μόνον αναφέρθηκε στη γνωστή ιστορία, του Οσίου Λουκά επισκόπου Συμφερουπόλεως, αλλά και την εξής ιστορία:
Στη δεκαετία του 1980 (χίλια εννιακόσια ογδόντα), βρισκόμασταν δηλαδή προς το τέλος και προς την κατάρρευσιν του αθέου κομμουνιστικού καθεστώτος, ένας μοναχός της Λαύρας, ονειρεύθηκε έναν όσιο μοναχό του παρελθόντος, μέσα σε ουράνιο φως και δόξα πολλή. Ο οποίος του υπέδειξε ένα συγκεκριμένο μέρος μέσα στην αυλή της μονής και του ζήτησε να σκάψουν εκεί και να ξεθάψουν και να κάμουν ανακομιδή του λειψάνου του.
Ο μοναχός το είδε αυτό τρείς τέσσερις φορές, στην αρχή δεν του έδιδε σημασία, κατόπιν αναγκάστηκε να το πει στον ηγούμενο της Λαύρας. Εντυπωσιάστηκε εκείνος, αλλά δεν προέβη στην ανακομιδή. Τότε ο Άγιος εμφανίστηκε και στον ηγούμενο, και του επανέλαβε την εντολή της ανακομιδής.
Του ’πε μάλιστα και τ’ όνομά του. Και ότι είχε ζήσει πριν από τετρακόσια χρόνια στη Λαύρα. Χίλια πεντακόσια ογδόντα (1580). Και τελείωσε ως εξής:
«Θέλω να κάμετε ανακομιδή και να με βάλετε μαζί με τους άλλους μοναχούς αδελφούς μου».
Ο ηγούμενος βέβαια εκάλεσε το ηγουμενοσυμβούλιο, και σχεδόν το σύνολο των μοναχών να πάρουν μια απόφαση. Τελικά την πήραν να προβούν στην ανακομιδή. Και πράγματι σκάβοντας το χώμα, στο σημείο ακριβώς που υπέδειξεν ο ανώνυμος εκείνος όσιος, ο άγιος, επλημμύρισε ευωδία ο τόπος, και μόλις σήκωσαν το σκέπασμα ανεκάλυψαν ότι το λείψανό του ήτο άφθορο.
Τους κατέλαβε, όπως ήταν επόμενο, ιερόν δέος, και δεν προχώρησαν στην τελική ανακομιδή. Ερεύνησαν τα παλιά μοναχολόγια και βρήκαν το όνομα του οσίου, ο οποίος είχε ζήσει και τον δέκατον έκτον αιώνα. Ο άγιος τότε, τον σκέπασαν πρόχειρα, και είπε ο άγιος ηγούμενος ότι εγώ θα πάω να ενημερώσω τον Πατριάρχη. Αλλά πριν πάει όμως, είδε στον ύπνο του Πατριάρχου, εμφανίστηκε πάλι ο Άγιος αυτός μοναχός, και επανέλαβε το αίτημά του. Ε, ύστερα ακολούθησε και η ενημέρωσις του Πατριάρχου, από τον ηγούμενον της Λαύρας του Κιέβου.

Τότε εκείνος έστειλε τρείς επισκόπους, έγινε αρχιερατική Θεία Λειτουργία, με αγρυπνία και ευλάβεια πολλή, και κατόπιν οι επίσκοποι, έβγαλαν από τα σπλάχνα της γης, που το είχε και που το κατείχε η γη για τετρακόσια και πλέον χρόνια, ευωδιαστό με ευωδία Χριστού, άφθορο το οσιακό σώμα αυτού του Αγίου.
Το έβαλαν σε λάρνακα, και απέδωσαν πλήθος τιμών, ήρθαν όσοι μπορούσαν πιστοί, τα πράγματα πήγαιναν προς μία χαλαρότητα, εναντίον των χριστιανών, κι έτσι μπόρεσαν και παρευρέθησαν σ’ αυτή την τελετή αρκετοί πιστοί.
Μετά απ’ αυτά παρουσιάστηκε ο όσιος στον ύπνο πάλι του ηγουμένου και μ’ ένα αγγελικό μειδίαμα τον ευχαρίστησε και του είπε το εξής θαυμαστό και υπερθαύμαστο.
«Σ’ ευχαριστώ ηγούμενε για ότι έκανες για μένα τώρα. Θέλω όμως να σε παρακαλέσω για κάτι ακόμη. Στις Θείες Λειτουργίες που κάνεις συ και οι άλλοι ιερείς στη Λαύρα να προσεύχεσθε για τους κεκοιμημένους γονείς μου, Ανδρέου και Ναταλίας, στην Ιερά Προσκομιδή, γιατί έχουν ανάγκη και ακόμα περισσότερον, να προσεύχεσθε γι’ αυτούς με το κομποσχοίνι σας».
Εντυπωσιακό είναι αυτό, πολύ εντυπωσιακό, ένας καταξιωμένος άγιος ζητά τις προσευχές των ιερέων που ζουν κάτω στη γη, να μνημονεύσει τους κεκοιμημένους γονείς, στη Θεία Λειτουργία και στο κομποσχοίνι. Άλλη μια απόδειξη για τη δύναμη που έχουν οι ευχές της Εκκλησίας, υπέρ των κεκοιμημένων, και δω στην Αγία Προσκομιδή, όπου τα ψιχουλάκια που αντιπροσωπεύουν, τις ψυχές των ονομάτων που σεις δώσατε, ρίπτονται μέσα στο Άγιο Ποτήριον, μετά τη Θεία Κοινωνία, λέγοντας «απόπλυνον τας αμαρτίας των ενθάδε μνημονευθέντων δούλων Σου, ζώντων τε και τεθνεώτων, εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον, πρεσβείαις της Υπεραγίας Θεοτόκου και πάντων των Αγίων».
Το γεγονός αυτό αποδεικνύει πρώτον, την αναμφισβήτητη δόξα των Αγίων στην Βασιλεία του Αγίου Θεού,
δεύτερον, την αξίαν της μνημονεύσεως των ονομάτων των κεκοιμημένων και στη Θεία Λειτουργία, και με το κομποσχοίνι. Με το κομποσχοίνι μνημονεύομε στο όνομα του Ιησού Χριστού, και ονόματα ζωντανών για να ελεηθούν και αυτοί, και μείς μαζί, από την αγάπη του Θεού, χαρίζοντας μεταξύ των άλλων και το πνεύμα της μετανοίας, της ολοκληρωμένης μετανοίας, της αληθινής μετανοίας. Της μετανοίας εκείνης που είναι όμοια με τη μετάνοια του Ασώτου Υιού, της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής.
Έτσι λοιπόν μακριά από την Εκκλησία μας, μακριά από την Ορθόδοξη πίστη μας, μακριά από την αγάπη του Θεού, είμεθα όλοι μας Άσωτοι.
Άρα όλοι μας έχουμε ανάγκη μετανοίας. Και η μετάνοια φέρνει και θέλει προσευχή.
-Αμαρτάνουμε; Να κάνουμε προσευχή με μετάνοια!
-Μας πιέζουν τα πάθη; Προσευχή μετανοίας! «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».
-Έχουμε αρρώστιες, βάσανα, θλίψεις, πόνους, μύρια τόσα κακά! Προσευχή, και προσευχή εν μετανοία! Να αναλάβουμε εμείς την ευθύνη. «Ιησού Υιέ Δαυίδ ελέησόν με, εγώ φταίω για όλα! Ο υιός μου και η θυγατέρα μου κακώς δαιμονίζονται εξ αιτίας μου!»
-Μας καταπιέζει ο κόσμος της κακίας και της αμαρτίας; Προσευχή μετανοίας! «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».
-Μας φλογίζει και μας κατατρώγουν οι φλόγες των σαρκικών επιθυμιών; Των αισχρών ηδονών; Προσευχή μετανοίας χρειάζεται!
-Μας πιπιλίζουν το μυαλό οι τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, εφημερίδες, τα περιοδικά; Οι βρωμερές εικόνες και τα πορνογραφήματα; Πάλιν και πάλιν και πάλιν προσευχή μετανοίας.
-Μέθη, γλέντι πονηρό, φαγοπότι αμαρτωλό που έρχεται αυτές τις μέρες περισσότερο; Ύποπτος χορός και ξενύχτια με σφηνάκια από τα παιδιά μας; Προσευχή μετανοίας και μετά δακρύων.
-Χάσαμε τη δουλειά μας, μας πνίγουν τα χρέη, μας κατατρέχουν τοκογλύφοι, προσευχή μετανοίας και μετά δακρύων μέχρι που ο Θεός να κάμει το θαύμα Του!
-Νομίζουμε και πιστεύουμε και πρέπει να το πιστεύουμε ότι εγκαταλείψαμε τον Θεόν; Ότι προδώσαμε τον Χριστόν; Ότι κλονιζόμεθα στην πίστη, ότι αμφιβάλλουμε για τα θαύματα και τους Αγίους; Και πάλιν προσευχή μετανοίας και μετά δακρύων! «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» «Πρόσθες ημίν Κύριε πίστιν, βοήθει μοι τη απιστία»
-Κινδυνεύει ο γάμος των παιδιών μας; Και πάλι προσευχή, αλλά με σταυρωτό το κομποσχοίνι! Και με βαθειά την πίστη, ο Θεός ακούει και επεμβαίνει.

Αυτό σημαίνει ότι πρώτα αναγνωρίζουμε και ομολογούμε την αμαρτωλότητά μας, ακολουθεί η εκζήτησις του Θείου ελέους, και σφραγίζεται η πνευματική αυτή πορεία μας, η πορεία μας της μετανοίας, μέσα από την ιερά εξομολόγηση από την αγάπη του Θεού Πατρός. Ο Άσωτος Υιός ομολογεί πρώτα το λάθος του, το πλήθος δηλαδή των αμαρτιών του αφού κατασπατάλισε την ζωήν την οσίαν αυτού «ζων ασώτως μετά πορνών», και φωνάζει «Ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν Σου και ουκ είμαι άξιος κληθήναι υιός Σου»! Αυτή είναι η ομολογία. Ακολουθεί η εκζήτησις του θείου ελέους: «Ποίησόν με ως ένα των μισθίων Σου!»
Αγιογραφικα : «Ο Θεός μου ιλάσητί μοι τω αμαρτωλώ». «Ιησού Δαυίδ, ελέησόν με», ή πιο απλά όπως θα λέγαμε σήμερα : «Θεέ μου, συγχώρεσέ με τον αμαρτωλό». Και είδεν αυτόν, και είδε την καρδίαν αυτού, ο Θεός Πατήρ και εσπλαχνίσθη. Και επέπεσεν επί τον τράχηλον αυτού. Και κατεφίλησεν αυτόν, και τι είπε; «Εξενέγκατε την στολήν την πρώτην». Ποια είναι αυτή η στολή η πρώτη; Είναι η στολή του Αγίου Πνεύματος, που την ξαναφοράμε πεντακάθαρη και ολόλευκη. «Και βάλλετε δακτύλιον εις την χείραν αυτού. Και υποδήματα εις τους πόδας, και θύσατε τον μόσχον τον σιτευτόν, ίνα ευφρανθώμεν, διότι ο υιός μου ούτος, νεκρός ην και ανέζησε, απολωλός ην και ευρέθη».

Αναγνώρισις λοιπόν, μετά πίστεως της αμαρτωλότητός μας, και το πλήθος των αμαρτιών μας. Και αυτά που δεν έχομε πάρει είδηση ότι κάνομε κάθε μέρα με το μυαλό μας, με τις αισθήσεις μας, με τη γλώσσα μας, με το νου μας. Ομολογία κατόπιν της αμαρτίας με αληθινή μετάνοια, κάτω απ’ το πετραχήλι, -και στην προσευχή,- καταφυγή κατόπιν μετά δακρύων, στην αγάπη του Θεού Πατρός, και ο Θεός Πατήρ θα σφραγίσει, όχι μόνον την συγχώρηση, δεν θα διαγράψει δηλαδή μόνον τις αμαρτίες μας, αλλά θα μας αποκαταστήσει και σαν παιδιά Του, η λεγομένη Υιοθεσία, και τέλος θα μας κάνει κληρονόμους της Βασιλείας των Ουρανών.

Χριστιανοί μου όμως θέλω να προσέξομε έστω και για δυο λεπτά ακόμα, την διαγωγή και τη στάση του πρεσβυτέρου υιού, δηλαδή του μεγαλυτέρου υιού της σημερινής παραβολής. Ο μεγαλύτερος γιός, αντί να χαρεί για την επιστροφή του αδελφού του, τόσο πολύ θύμωσε και πεισμάτωσε, ώστε αρνήθηκε να μπει στο σπίτι. Και βγαίνει ο Θεός Πατέρας, ο εύσπλαχνος Πανάγιος Θεός, ο Πατέρας, και τον παρακαλεί με αγάπη να μπει στο σπίτι, και να συμμετάσχει στη χαρά της επιστροφής του αδελφού του. Και κείνος αρνείται πάλι. Και όχι μόνον αρνείται, αλλά παρακαλώ να ξαναδιαβάσετε την παραβολή και να δείτε ότι δεν Τον αποκαλεί πουθενά Πατέρα. Δεν Τον λέει Πατέρα! Μιλάει περισσότερον ως μισθωτός, παρά σαν γιός. Τόσα χρόνια, λέει, είμαι στην δούλεψή σου. Και το κατσίκι που ήθελε να το φάει, να το φάει μόνον με τους φίλους του, χωρίς την παρουσία του Πατέρα της αγάπης. Και τέταρτον δεν θέλει να έχει καμιά σχέση με τον αδελφό του. Γι αυτό και αυτόν ποτέ δεν τον αποκαλεί, αδελφόν του.
«Αυτός ο γιός σου»! Λένε οι μπαμπάδες: «ο γιός σου», «η κόρη σου» οι μανάδες, λένε οι μανάδες στους συζύγους : «αυτός ο γιός σου, η κόρη σου»! Και γιός μας είναι και κόρη μας είναι! Αν αμάρτησαν αυτοί, πρώτα αμαρτάναμε εμείς! Και μείς φταίμε που αμαρτήσαν εκείνοι. Βέβαια έχουν ελευθερία. Και έχουν και βούληση και έχουν και θέληση. Αλλά τι καλό είδαν από μας;
Έτσι λοιπόν ο μεγάλος αδελφός, δεν αντέχει την μετάνοια του αδελφού, την επιστροφή του, την αλλαγή του, την χαρά όλων και προ παντός την χαρά του Πατέρα του. Τον έφαγε η ζήλεια, ο εγωισμός και το πείσμα. Γι αυτό και έμεινε έξω απ’ το Πατρικό σπίτι. Έτσι μόνος του απέκοψε τον εαυτόν του, όχι μόνον απ’ τον αδελφόν του, αλλά και απ’ τον Πατέρα του, τον Θεόν της αγάπης. Άρα, και ο μεγαλύτερος γιός είναι και αυτός άσωτος. Δηλαδή αμαρτωλός. Και φοβερά σκληρόκαρδος.
Και η ιστορία αυτή επαναλαμβάνεται, πολύ συχνά και στις ημέρες μας, ανάμεσα σε χριστιανούς που εκκλησιάζονται! Που λένε ότι προσεύχονται. Που νομίζουν ότι πιστεύουν και αγαπούν όλο τον κόσμο. Και που δήθεν εξομολογούνται πότε - πότε. Αλλά δεν λένε να συγχωρέσουν! Και άμα βρεθούν στην εκκλησία, στην ίδια για ένα μνημόσυνο δεν μιλιώνται! Ο ένας γυρίζει την πλάτη στον άλλον. Που λέει θα πάει ο αδελφός μου; Που θα πάει αυτή η κατσίκα η πεθερά μου; Στην Παναγία των Βλαχερνών; Ε, δεν πάω! Θα πάω στον Άγιο Παντελεήμονα. Γελάτε; Αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα. Κι αν τυχόν συναντηθούν έξω στον δρόμο, αλλάζουν πεζοδρόμιο. Ή μπορεί ο ένας χαζέψει μια βιτρίνα, και η βιτρίνα αυτή να έχει μέσα παλιοσίδερα.
Αμ’ εσείς πάλι που σπρώχνεστε στο αντίδωρο; Και η μία κακομιλάει στην άλλη; Ή νομίζετε δεν σας βλέπω; Ή νομίζετε ότι δεν ακούνε τα αυτιά μας ημών των ιερέων εδώ, πόσο μουρμουρίζετε εσείς όλοι, μέσ’ την εκκλησία. Και κρατάτε και θέσεις για άλλους, και τους αφήνετε και ορθίους. Και είστε χριστιανοί! Που να σας χαίρονται!
Λίγοι είναι αυτοί που δίδουν, ομολογία πίστεως και ακόμα λιγότεροι αυτοί που θυσιάζονται, για τον πλησίον τους και δη τον εχθρόν τους. Υπάρχουν και μερικοί ακόμα, εκκλησιαζόμενοι δήθεν καλοί χριστιανοί, που δεν διστάζουν να συκοφαντήσουν, για να προκαλέσουν δυσμένεια, ή και απόλυση ενός Άλφα υπαλλήλου, προκειμένου να προαχθεί στην καλή αυτή θέση ο γιός τους. Το είδαμε και αυτό με τα μάτια μας, και το ακούσαμε και με τα αυτιά μας.
Και άλλοι πάλι δήθεν καλοί χριστιανοί, ζηλωτές και υπερορθόδοξοι, άλλοι αυτοί πάλι, που με μισόλογα και υπονοούμενα, εύκολα κηλιδώνουν υπολήψεις, αθώων ανθρώπων για να ανέβουν τυχόν αυτοί, για να καταλάβουν θέσεις. Ή για να προβληθεί το όνομά τους, ή για να φανεί το μπόι τους.
Όλοι αυτοί και χιλιάδες άλλοι είναι και παραμένουν άσωτοι. Εφόσον δεν μετανοούν αληθινά. Αφήστε που κάποιοι άλλοι χριστιανοί όχι μόνον ζηλεύουν, αλλά και κανέναν λόγον δεν μπορούν και δεν θέλουν την αλλαγή μεγάλων αμαρτωλών σε αγίους. Τι ήταν ο ληστής, εκ δεξιών πάνω στο Γολγοθά; Κακούργος ήταν, φονιάς ήταν. Κακοποιός ήτανε, εγκληματίας ήτανε. Και όμως καθίσταται ο πρώτος πολίτης, στον Παράδεισο. Πρώτος πολίτης. Τι ήταν ο Απόστολος Παύλος; Μέγας διώκτης των χριστιανών!
Κι όταν ήταν νεαρός, αυτός ήταν που με το Εβραϊκό όνομα που είχε ως Σαύλος, κρατούσε τα ρούχα όλων εκείνων, που με μανία λιθοβολούσαν και φόνευαν, τον Πρωτομάρτυρα και αρχιδιάκονο Στέφανο. Κι όμως έγινε μεγάλος Απόστολος. Πρωτοκορυφαίος μαζί με τον Απόστολο Πέτρο. Ο μέγας απόστολος των Εθνών. Ο πρώτος μετά τον Έναν, όπως τον αποκαλεί ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στον Άγιο Χριστοφόρο. Διαβάστε αυτόν τον βίο να δείτε τι ήταν. Στον Αβά και Άγιο Μωυσή τον Αιθίοπα. Στην Οσία Μαρία την Αιγυπτία, «δάργον ανηθικότητος ήταν». Στον Άγιο Βάρβαρο που ήταν ληστής και φονιάς. Στην Αγία Φωτεινή τη Σαμαρείτιδα, που της έχομε ξεχωριστή εορτή μετά το Πάσχα. Και σε τόσους άλλους.

Τον Χριστό δεν τον νοιάζει, ποιος ήσουν, και συ και συ και συ και συ και συ και ’γω, όχι ποιος ήσουν, αλλά ποιος είσαι τώρα, σήμερα, σήμερα ποιος είσαι. Σήμερα που πηγαίνεις, σήμερα που βαδίζεις. Πιο μονοπάτι ακολουθείς; Τη φαρδιά λεωφόρο, αυτή που θα είναι και κατηφορική και εύκολη, και οδηγεί στη απώλεια και στην Κόλαση; Ή στο ανηφορικό, στενό μονοπάτι της ζωής; Όπου ακολουθούν ολίγοι.
Πιστεύω πως όλοι μας, απ’ αυτήν την στιγμή και μετά, διαλέξαμε και διαλέγουμε την τεθλιμένη οδό. Την απάγουσα εις την αιώνιον ζωήν, και την οποίαν ευρίσκουν ολίγοι.
Εύχομαι με όλη μου την καρδιά, σ’ αυτούς που βρίσκουν αυτό το στενό μονοπάτι, που σώζει και είναι ανηφορικό και αγκαθωτό, σ’ αυτούς τους λίγους, είθε να ανήκετε και σεις όλοι, αλλά να προσεύχεσθε όμως, και για μας τους ιερείς, να μπούμε και να βαδίζουμε την ίδια οδό, και να περάσομε την ίδια στενή πύλη.
Τέλος και τω Θεώ Δόξα,

Αμήν.