ΑΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού

      Η Εκκλησία της Ρώμης, στα πρωτοχριστιανικά χρόνια, όταν ακόμα ήταν ορθόδοξη και δεν είχε εκπέσει στην αίρεση (1054) παύοντας να είναι Εκκλησία, υπήρξε κοιτίδα ανάδειξης μεγάλων αγίων. Μεταξύ αυτών αναφέρεται η Μεγαλομάρτυς Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια.

     Γεννήθηκε και  έζησε στη Ρώμη, τον 3^ο μ. Χ. αιώνα, στην εποχή που αυτοκράτορας της απέραντης ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ήταν ο χριστιανομάχος Διοκλητιανός (284-305). Σε μια εποχή δύσκολη για τους χριστιανούς, τους οποίους καταδίωκε μέχρι εξοντώσεως το διεφθαρμένο ρωμαϊκό κράτος. Χιλιάδες πιστοί του Χριστού συλλαμβάνονταν, ανακρίνονταν, βασανίζονταν και θανατώνονταν με τους πλέον φρικτούς τρόπους.

       Καταγόταν από ευγενή, ξακουστή και πλούσια οικογένεια. Ο πατέρας της ονομαζόταν Πραιτεξτάτος και ήταν ειδωλολάτρης ρωμαίος πατρίκιος και η μητέρα της ονομαζόταν Φούστα και ήταν θερμή χριστιανή. Η Αναστασία ανατράφηκε χριστιανικά από τη μητέρα της, με τη βοήθεια του θεόπνευστου και ευσεβούς διδασκάλου της Χρυσόγονου. Είχε ασυνήθιστο σωματικό κάλλος και από μικρή διακρινόταν για την σεμνότητά της, τη σωφροσύνη της και το άμεμπτο ήθος της. Έχοντας την οικονομική δυνατότητα οι γονείς της της έδωσαν σοβαρή παιδεία, ώστε έφηβη πια να αποκτήσει τη φήμη μιας σπουδαίας προσωπικότητας και να καταστεί περιζήτητη νύφη για τους ευγενείς νέους της ρωμαϊκής αριστοκρατίας.

       Ο πατέρας της, παρά τη θέλησή της, την πάντρεψε  με έναν αριστοκράτη νέο, ονόματι Πούπλιο, άσωτο, βάναυσο, ασεβή, φανατικό ειδωλολάτρη και ορκισμένο εχθρό των χριστιανών. Αγνοώντας τα θελήματά του, η Αναστασία δέχτηκε το Άγιο Βάπτισμα. Ας μη λησμονούμε ότι την εποχή εκείνη πολλοί χριστιανοί βαπτίζονταν όταν ενηλικιώνονταν.  

      Ως χριστιανή η Αναστασία, παρά τους περιορισμούς που της έθετε ο ειδωλολάτρης σύζυγός της και έχοντας οικονομική άνεση, άρχισε ένα μεγάλο φιλανθρωπικό έργο. Στην μεγαλούπολη Ρώμη συνέρρεαν χιλιάδες ενδεείς από όλη την αυτοκρατορία για να επιζήσουν από την επαιτεία και τα αποφάγια των πλουσίων τραπεζιών. Η Αναστασία πήγαινε κρυφά στις λαϊκές συνοικίες, ντυμένη φτωχά ενδύματα, για να μην αναγνωρίζεται και παρείχε οικονομική βοήθεια στους εξαθλιωμένους φτωχούς. Ιδιαίτερα στήριζε τους διωκόμενους χριστιανούς, προσφέροντάς τους κάθε δυνατή βοήθεια. Πήγαινε στις φυλακές για να συναντήσει τους φυλακισμένους μάρτυρες, δίνοντάς τους τροφές και χρήματα. Παράλληλα περιποιούνταν τις πληγές τους από τα φοβερά μαρτύρια, που υπέστησαν για την πίστη τους στο Χριστό και πλήρωνε, όταν ήταν δυνατό, για την απελευθέρωσή τους. «Εντεύθεν, κρυφίως περιερχομένη τας οικίας των πτωχών και τας φυλακάς των του Χριστού μαρτύρων και προσφέρουσα αυτοίς τα επιτήδια, σπογγίζουσα αυτών τας πληγάς, λύουσα αυτούς των δεσμών και τας οδύνας αυτών θεραπεύουσα, επωμάσθη εκ τούτου φαρμακολύτρια».

      Ονομαζόταν Φαρμακολύτρια διότι είχε μάθει από τον σεβάσμιο και σοφό δάσκαλό της Χρυσόγονο να παρασκευάζει ιαματικά φάρμακα από άνθη και βλαστούς θεραπευτικών φυτών, τα οποία έβραζε, απέσταζε και τα τοποθετούσε σε φιαλίδια. Με αυτά θεράπευε πολλές ασθένειες, φυσικά δωρεάν. Αλλά η κάθε θεραπεία της συνοδεύονταν από θερμή προσευχή στο Θεό, του Οποίου επικαλούνταν την άκτιστη χάρη, να ενεργοποιήσει τα φάρμακά της και να σώσει τους ασθενείς.

       Αλλά στην εποχή της οι διάφοροι τσαρλατάνοι μάγοι, οι αδίστακτοι ιερείς των διαφόρων ειδωλολατρικών «θεραπευτηρίων», τα οποία ονομάζονταν «ασκληπιεία», αποκαλούνταν «φαρμακοί». Στην ειδωλολατρική αρχαιότητα φαρμακός σήμαινε

Μάγος, όπως και μαθηματικός σήμαινε τον αγύρτη μάντη αστρολόγο. Η Αναστασία έμαθε πως πολλές από τις ασθένειες οφείλονταν στις δαιμονικές μαγικές τέχνες των «φαρμακών». Με τη θερμή προσευχή της έλυνε τα μάγια και  απελευθέρωνε τους άτυχους ανθρώπους, που είχαν δεθεί από το σατανά μέσω των σκοτεινών ειδωλολατρών «φαρμακών». Γι’ αυτό και έλαβε την προσωνυμία Φαρμακολύτρια.

     Στα φοβερά δεσμωτήρια, όπου κρατούνταν και βασανίζονταν ανηλεώς οι χριστιανοί μάρτυρες η Αναστασία δε θεράπευε μόνο τις επώδυνες πληγές τους, αλλά και τους έδινε κουράγιο και θάρρος. Τους ενίσχυε το ηρωικό φρόνημα, να μην δειλιάσουν, από τα μαρτύρια και αρνηθούν το Χριστό. Αναφέρεται ότι είχε εμψυχώσει τις άγιες Μάρτυρες αδελφές Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη, των οποίων η μνήμη εορτάζεται στις 16 Απριλίου, περισυνέλεξε τα τίμια λείψανά τους και έκαμε την ευχή να τις μιμηθεί στην απολογία τους και να τις ακολουθήσει το μαρτύριό τους. Επίσης είχε ως έργο της να περισυλλέγει τα τίμια λείψανα των Μαρτύρων και να τα ενταφιάζει, με τη βοήθεια άλλων χριστιανών, στις περίφημες Κατακόμβες, τα δαιδαλώδη υπόγεια χριστιανικά κοιμητήρια, τα οποία σώζονται ως τα σήμερα και μαρτυρούν τον ηρωισμό των πρώτων χριστιανών.

     Όμως δεν άργησε να γίνει γνωστή η θεάρεστη δράση της στον ειδωλολάτρη σύζυγό της και ορκισμένο εχθρό των χριστιανών. Γεμάτος οργή, αγανάκτηση και διάθεση εκδικητικότητας, την κάλεσε κοντά του, απαιτώντας να σταματήσει να βοηθά τους χριστιανούς, να απαρνηθεί την πίστη της στο Χριστό  και να θυσιάσει στους δαιμονικούς ειδωλικούς «θεούς». Προειδοποιώντας την πως, διαφορετικά θα γινόταν ο μεγαλύτερος εχθρός του. Στην αρχή μεταχειρίστηκε απαλές συμβουλές και κολακείες. Άλλα η ηρωική Αναστασία αδιαφόρησε για τις κολακείες του και αγνόησε τις απειλές του. Χωρίς καμιά ταραχή  και δισταγμό του απάντησε πως η απόφασή της να είναι χριστιανή είναι οριστική και πως δεν πρόκειται να αρνηθεί το Χριστό με κανένα τίμημα. Μάλιστα του είπε πως ο Κύριος Ιησούς Χριστός ενημέρωσε τους αγωνιζόμενους πιστούς Του ότι: «Εχθροί του ανθρώπου οι οικιακοί αυτού» (Ματθ.10,36). Δηλαδή, εχθροί του πιστού ανθρώπου θα είναι οι άνθρωποι του σπιτιού του, που δε θα δεχθούν το Ευαγγέλιο, το οποίο φέρνει την αληθινή και ουράνια ειρήνη.

     Εκείνος σαν άκουσε αυτά έγινε σωστό θηρίο από το θυμό του. Αμέσως άρχισαν τα βασανιστήρια, νομίζοντας ότι δεν θα άντεχε τους πόνους, θα λύγιζε και θα αρνιόταν την πίστη της στο Χριστό. Όμως η Αναστασία δεν δείλιασε ούτε στιγμή. Υπέφερε με καρτερία και ηρωισμό τα φρικτά παθήματα. Ο Ποπλίων επιστράτευσε και έναν ειδωλολάτρη ιερέα να την πείσει να θυσιάσει στα είδωλα. Με κολακείες, μαγικά τεχνάσματα και μαγγανείες προσπαθούσε για μέρες να την κάνει να αρνηθεί το Χριστό. Αλλά συνέβη το απροσδόκητο: Την ώρα που την κατηχούσε στην πλάνη της ειδωλολατρίας, έχασε το φως του!  

      Βλέποντας αυτή την εξέλιξη ο ειδωλολάτρης σύζυγος την κατήγγειλε στον αυτοκράτορα Διοκλητιανό ότι παρέβηκε το διάταγμά του να αρνηθεί την χριστιανική της πίστη. Ήξερε πολύ καλά τι θα επακολουθούσε, αφού ο θρησκομανής αυτοκράτορας είχε θέσει ως σκοπό της ζωής του την εξαφάνιση του Χριστιανισμού. Την παρέδωσε σ’ αυτόν για να την εκδικηθεί. Εκείνος την ανέκρινε και κατόπιν την παρέδωσε σε φρικτά βασανιστήρια. Μετά από καιρό και αφού είδε ότι δεν κατόρθωσε να την μεταστρέψει, έδωσε διαταγή να εξοριστεί σε ένα απομακρυσμένο νησί. Εκεί βασανίστηκε ανελέητα και στο τέλος υπέστη μαρτυρικό θάνατο, δια της πυράς, το 290, παραδίδοντας την αγία της ψυχή στο Χριστό, που τόσο αγάπησε και υπηρέτησε στη ζωή της.

     Το τίμιο λείψανό της το περιμάζεψε μια ευσεβής χριστιανή αρχόντισσα, ονόματι Απολλωνία, η οποία διατηρούσε φιλικές σχέσεις με την γυναίκα του επάρχου  της

περιοχής και το έθαψε στον κήπο του σπιτιού της και έκτισε ναό προς τιμή της. Στα χρόνια του βυζαντινού αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄ Σοφού (886-912), μεταφέρθηκαν τα τίμια λείψανά της στην Κωνσταντινούπολη. Στη Ρώμη είχε κτισθεί από τον 4^ο αιώνα μεγαλοπρεπής βασιλική. Σήμερα τεμάχια των Ιερών Λειψάνων της, η κάρα της και μέρος από το δεξιό πόδι της βρίσκονται στην Πατριαρχική Ιερά Μονή της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας στη Χαλκιδική, τα οποία ευωδιάζουν και θαυματουργούν.

     Η μνήμη της τιμάται στις 22 Δεκεμβρίου.    

«Βηθλεέμ ετοιμάζου», Ιδιόμελο Α΄ Ώρας Χριστουγέννων (Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία)

«Βηθλεέμ ετοιμάζου», Ιδιόμελο Α΄ Ώρας Χριστουγέννων (Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία) 

ΑΓΙΟΣ ΙΓΝΑΤΙΟΣ Ο ΘΕΟΦΟΡΟΣ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού

      Οι Αποστολικοί Πατέρες αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία στην Εκκλησία μας. Ονομάζονται Αποστολικοί, διότι είναι οι άμεσοι διάδοχοι των Αποστόλων και ως εκ τούτου έλκουν την αυθεντικότητά τους από εκείνους. Ένας από αυτούς είναι και ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος. Μια πραγματικά μεγάλη πατερική μορφή και οικουμενικός διδάσκαλος της Εκκλησίας μας.

      Δεν μας έχουν διασωθεί πολλά πράγματα από την προσωπική του ζωή, αλλά από την εκκλησιαστική του δράση και το σπουδαίο συγγραφικό του έργο. Καταγόταν από την Αντιόχεια και είχε προφανώς ελληνική καταγωγή και παιδεία. Γεννήθηκε από γονείς Χριστιανούς, οι οποίοι τον μεγάλωσαν με την πίστη στον αληθινό και την ευσέβεια, σε ένα περιβάλλον φανατικών ειδωλολατρών. Η παράδοση αναφέρει πως όταν ήταν μικρός βρέθηκε στα Ιεροσόλυμα και υπήρξε ένα από τα παιδιά που ευλόγησε ο Χριστός, τον πήρε στα χέρια του και τον έδειξε στους ακροουμένους Του και τους είπε πως αν δεν γίνει ο άνθρωπος σαν το παιδί αυτό, δεν μπορεί να μπει στη βασιλεία των ουρανών.

       Ο Ιγνάτιος χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τους Αποστόλους και αργότερα αναδείχτηκε επίσκοπος της μεγάλης πόλεως Αντιοχείας. Από εκείνους διδάχτηκε την χριστιανική πίστη και γι’ αυτό αναδείχτηκε φορέας της γνησίας αποστολικής παραδόσεως. Μέσα στην γεμάτη είδωλα και ειδωλολάτρες μεγάλη πόλη της Συρίας υπήρξε φωτεινός πνευματικός φάρος, ο οποίος διέλυε τα μαύρα σκοτάδια της ειδωλολατρικής πίστης. Χιλιάδες άνθρωποι, ακούγοντας τα σωτήρια λόγια του και βλέποντας τα έργα του και την αγία ζωή του, ασπάζονταν τη νέα πίστη. Ας μην λησμονούμε ότι η Αντιόχεια υπήρξε το λίκνο της πρώτης Εκκλησίας, όπου οι Ιουδαίοι είχαν στείλει από την Ιερουσαλήμ τον Σαούλ - Παύλο για να την διαλύσει.

       Δεν θα πρέπει επίσης να λησμονούμε ότι στην Αντιόχεια λειτουργούσε ονομαστό «ιερό» της αρχαίας θρησκείας και ξακουστό μαντείο στο προάστιο Δάφνη. Το εκεί ειδωλολατρικό ιερατείο και οι πολυπληθείς μάντεις θορυβήθηκαν από την δραματική μείωση των οπαδών της ειδωλολατρίας, και ως εκ τούτου ζητητών χρησμών, μειώνοντας έτσι τα έσοδά τους. Δεν θα πρέπει τέλος να λησμονούμε ότι ήταν ήδη σε πλήρη εξέλιξη οι διωγμοί κατά των Χριστιανών από το ρωμαϊκό κράτος. Γι’ αυτό και μπήκε στο στόχαστρό τους ο άγιος επίσκοπος της πόλεως Ιγνάτιος.

      Ο θρησκόληπτος και θρησκομανής αυτοκράτορας Τραϊανός (98-117), ύστερα από μια λαμπρή νίκη κατά των Τατάρων, νόμισε ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα της εύνοιας των ειδωλολατρικών «θεών». Προφανώς τον έπεισαν γι’ αυτό οι σκοταδιστές ιερείς των ειδώλων και οι οποίοι ζήτησαν την ένταση του διωγμού εναντίον των Χριστιανών, οι οποίοι αρνούνταν να θυσιάσουν στους δαιμονικούς ψευτοθεούς. Ένα κύμα αγρίων διώξεων άρχισε να εξαπλώνεται σε όλη την αυτοκρατορία. Χιλιάδες χριστιανοί σύρονταν στα μαρτύρια και οδηγούνταν στο θάνατο. Ποτάμια  αιμάτων έρεαν.

       Την εποχή εκείνη βρέθηκε ο Τραϊανός στην Αντιόχεια, όπου ετοίμαζε πόλεμο εναντίον των Περσών. Οι ιερείς του Δαφναίου Απόλλωνος τον πλησίασαν και διέβαλλαν τον Ιγνάτιο, ως δήθεν επικίνδυνο για την ρωμαϊκή εξουσία. Τον κατηγόρησαν ότι αρνείται να λατρεύσει τους «θεούς» της πόλεως και του κράτους, ότι λατρεύει κάποιο ασήμαντο εσταυρωμένο για Θεό και ότι δεν συμμετέχει στις οργιαστικές παγανιστικές εορτές, αλλά κηρύσσει την εγκράτεια. Ότι αποτρέπει τους πολίτες να απολαμβάνουν τις απολαύσεις της ζωής. Ο αυτοκράτορας διέταξε να τον φέρουν μπροστά του να ακούσει από τον ίδιο για τις κατηγορίες αυτές. Να δει ποιος είναι αυτός ο επίσκοπος που καταφρονεί τις διαταγές του και αψηφά τις φοβέρες του.

      Ο Ιγνάτιος στάθηκε με πρωτοφανές θάρρος μπροστά του και απολογήθηκε με παρρησία για την πίστη του. Ομολόγησε ότι ο αληθινός Θεός είναι ο Τριαδικός Θεός, που μας αποκάλυψε ο σαρκωμένος Υιός Του Ιησούς Χριστός. Πως οι διάφοροι «θεοί» τη ειδωλολατρίας είναι ψεύτικοι, ανύπαρκτοι ως «θεοί», δαιμόνια, τα οποία θέλουν να σφετεριστούν τον αληθινό Θεό. Αρνήθηκε με βδελυγμία να θυσιάσει στα είδωλα.

      Η άρνησή του αυτή αποτέλεσε την αρχή του τέλους του. Τον έδεσαν με αλυσίδες και τον έστειλαν στη Ρώμη να δικαστεί από το αυτοκρατορικό δικαστήριο, όπου συνήθως επέβαλε το φρικτό θάνατο δια της κατασπαράξεως αγρίων θηρίων σε δημόσια θέα, όσων Χριστιανών δεν θυσίαζαν στα είδωλα. Γέρος ο Ιγνάτιος σύρονταν από άγριους και απάνθρωπους στρατιώτες οδικώς προς τη Ρώμη. Παρ’ όλες τις ταλαιπωρίες, τα βασανιστήρια, τις στερήσεις  και τα γηρατειά του, βάδιζε με χαρά τον δρόμο του μαρτυρίου του. Στο δρόμο έμαθε ότι οι Χριστιανοί της Ρώμης σχεδίαζαν την σωτηρία του. Αλλά εκείνος τους διαμήνυσε ότι επιθυμεί το μαρτύριο, να γίνει το σώμα του «ψωμί του Χριστού, αλεσμένο από τα δόντια των θηρίων»! Τους παρακαλούσε να μην του στερήσουν αυτή τη χαρά και τιμή! Πρόκειται για την περίφημη επιστολή του «Προς Ρωμαίους».  

      Μέσω της Μ. Ασίας, Μακεδονίας και Ηπείρου, πέρασε με πλοίο στην Ιταλία και έφτασε στη Ρώμη, όπου δικάστηκε και καταδικάστηκε στον, δια της κατασπαράξεως υπό των θηρίων, θάνατο. Οδηγήθηκε στο μεγαλοπρεπές Κολοσσαίο, όπου συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου να δει το φρικτό θέαμα.  Άφησαν τα λιοντάρια και τις τίγρεις νηστικά επί μία εβδομάδα και μετά τα ελευθέρωσαν στο στάδιο μπροστά στον ανυπεράσπιστο γέροντα επίσκοπο. Εκείνος αγέρωχος, χωρίς ίχνος φόβου, προσευχήθηκε και προκάλεσε τα θηρία, τα οποία όρμισαν και τον κατασπάραξαν, υπό τις κραυγές του ειδωλολατρικού πλήθους. Τα λίγα εναπομείναντα λείψανα τα περιμάζεψαν κρυφά οι Χριστιανοί και τα έκρυψαν στις κατακόμβες. Το μαρτύριο συνέβη περί το109 ή 110 μ. Χ. Η μνήμη του εορτάζεται στις  20 Δεκεμβρίου.

      Ο άγιος Ιγνάτιος, ο Αποστολικός Πατέρας, όπως προαναφέραμε, υπήρξε μια από τις σπουδαιότερες πατερικές μορφές της Εκκλησίας μας. Έγραψε επτά σπουδαίες Επιστολές (Προς Ρωμαίους, Φιλιππισίους, Εφεσίους, Μαγνησίους, Τραλλιανούς, Φιλαδελφείς, Σμυρναίους και Πολύκαρπον), στις οποίες αναπτύσσει την περίφημη περί τη ενότητας της Εκκλησίας θεολογία του, περί τον επίσκοπο και τη Θεία Ευχαριστία.        

          

    

 

 

 

 

 

ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Η ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού

       Ορισμένοι άγιοι της Εκκλησίας μας έχουν την προσωνυμία Μεγαλομάρτυρες, διότι υπέστησαν ιδιαίτερα σκληρά βασανιστήρια, κατά την ομολογία τους στο Χριστό και την άρνησή τους να ασπασθούν αλλότριους ψεύτικους «θεούς» και να θυσιάσουν στα άψυχα είδωλα. Ανάμεσα σ’ αυτούς συγκαταλέγεται η Μεγαλομάρτυς Βαρβάρα, μια ηρωική κόρη, η οποία αντάλλαξε τις δόξες του κόσμου με την πίστη της και την προσήλωσή τους στο Σωτήρα Χριστό.

       Γεννήθηκε και έζησε σε καιρούς, στα χρόνια του αυτοκράτορα Μαξιμιανού (286-305), όπου είχε λάβει χώρα ο μεγαλύτερος και σκληρότερος διωγμός κατά των Χριστιανών, από το αντίχριστο και δαιμονικό Ρωμαϊκό Κράτος. Ήταν κόρη ενός φανατικού ειδωλολάτρη, ονόματι Διοσκούρου, ο οποίος συγκαταλέγονταν στους ευγενείς, πλουσίους και αξιωματούχους της μεγάλης πόλεως Ηλιουπόλεως της Αιγύπτου. Ο Διόσκουρος φρόντισε να την μεγαλώσει με την ευσέβεια στα δαιμονικά είδωλα και τους ανύπαρκτους, διεφθαρμένους «θεούς», οι οποίοι υπαγόρευαν στους άτυχους λατρευτές τους κάθε ανηθικότητα και κακουργία. Να τους μοιάζουν οι άνθρωποι, να γίνουν μιμητές τους. Φρόντισε επίσης να της δώσει την πιο μεγάλη εκπαίδευση, στέλνοντάς την στις ονομαστές σχολές της Αλεξάνδρειας. Είχε αναδειχθεί ως μία από τις σπουδαιότερες κόρες της περιοχής.

       Όταν έφτασε στην εφηβεία, παρουσίασε ασυνήθιστο σωματικό κάλλος, γεγονός που ανάγκασε τον Διόσκουρο να την κλείσει στον πύργο του, από φόβο μήπως την απαγάγουν, σύμφωνα με τα βάρβαρα ήθη της εποχής. Αλλά υπήρχε και μια άλλη αιτία: την εποχή αυτή, παρ’ όλους τους σκληρούς διωγμούς εναντίων του Χριστιανισμού, μεγάλα πλήθη ειδωλολατρών εγκατέλειπαν την ειδωλολατρία και ασπάζονταν την πίστη στο Χριστό. Περισσότερο, μεταστρέφονταν οι νέοι, οι οποίοι δεν ικανοποιούνταν από την παχυλή ειδωλολατρία. Έτσι οι ειδωλολάτρες γονείς φρόντιζαν να περιορίζουν τα παιδιά τους.

        Όμως, άγνωστο πως, η όμορφη αρχοντοπούλα Βαρβάρα, γνώρισε τον Χριστιανισμό, ίσως από κάποιους υπηρέτες της, κρυφούς Χριστιανούς, πίστεψε στο Χριστό και βαπτίστηκε κρυφά.  Για πολύ καιρό κρατούσε την πίστη της κρυφή και τελούσε τις προσευχές της την νύχτα. Το μυστικό της όμως δεν άργησε να φανερωθεί. Κάποια μέρα ζήτησε από τους τεχνίτες του πύργου να ανοίξουν τρία παράθυρα στα διαμερίσματά της, τα οποία συμβόλιζαν για εκείνη, την Αγία Τριάδα και το άκτιστο φως Της, που εκπέμπει στον κόσμο. Οι τεχνίτες το ανήγγειλαν στον πατέρα της.

       Ο φανατικός ειδωλολάτρης Διόσκουρος ταράχτηκε όταν άκουσε πως η θυγατέρα του αρνήθηκε τη θρησκεία του και έγινε Χριστιανή, δηλαδή ασπάστηκε την πίστη, που οι ειδωλολάτρες χαρακτήριζαν ως θρησκεία των παρακατιανών και των δούλων. Άρπαξε ένα κοφτερό ξίφος και όρμισε στο δωμάτιό της να τη φονεύσει. Εκείνη τον κατάλαβε και κατάφερε να ξεφύγει. Έφυγε τρέχοντας και βρήκε καταφύγιο στα όρη. Περιπλανιόταν για αρκετό καιρό, προσευχόμενη. Όμως ο πατέρας της την εντόπισε, έστειλε τους δούλους του και τη συνέλαβαν. Την έδεσαν και την έφεραν μπροστά του και τη ρώτησε γιατί αρνήθηκε τους πατρογονικούς «θεούς» της και ασπάστηκε τη βάρβαρη και απολίτιστη πίστη των Χριστιανών.

       Εκείνη, γεμάτη καλοσύνη και ανεξικακία προς τον γονιό της, του εξήγησε ότι η πίστη στο Χριστό είναι η αληθινή πίστη στον μόνο αληθινό Θεό, η οποία αδελφοποιεί όλους τους ανθρώπους της γης, κάνοντάς τους αδέλφια. Ότι όλοι οι άνθρωποι, ευγενείς, άσημοι και δούλοι είμαστε παιδιά του ιδίου Θεού και δεν έχουμε δικαίωμα να κάνουμε διακρίσεις. Ότι η πατρογονική θρησκεία σε ανύπαρκτους κακούργους, ανήθικους και γελοίους «θεούς» είναι οικτρή πλάνη. Ο πατέρας της έγινε σωστό

θηρίο από το θυμό του. Δεν ήθελε να ακούσει τίποτε περισσότερο και γι’ αυτό την παρέδωσε στον τοπικό άρχοντα Μαρκιανό, με την κατηγορία, ότι αρνήθηκε την κρατική θρησκεία, βρίζει τους «θεούς», της αυτοκρατορίας και παραβαίνει τις διαταγές του αυτοκράτορα, μη θέλοντας να θυσιάσει στα είδωλα.  

      Ο Μαρκιανός ήταν ένας θηριώδης άνθρωπος, θρησκόληπτος και δεισιδαίμονας. Είχε θέσει ως σκοπό της ζωής του να εξαλείψει την πίστη στο Χριστό από την περιοχή του, εφαρμόζοντας με ακρίβεια τα αυτοκρατορικά διατάγματα. Παρέλαβε την Βαρβάρα και την υπέβαλλε σε φρικτά βασανιστήρια. Πίστευε ότι οι αφόρητοι πόνοι θα λύγιζαν τη νεαρή Χριστιανή κόρη, θα αρνιόταν την πίστη της  και θα προσέφερε θυσία στους ειδωλολατρικούς «θεούς». Όμως εκείνη έμεινε εδραία και αμετακίνητη στην πίστη της. Θεωρούσε τι πληγές του νεανικού της κορμιού ως χρυσά διαδήματα του Μεγάλου Δεσπότη Χριστού. Ως στεφάνια αμαράντινα στο κεφάλι της!  

      Αφού είδε ο Μαρκιανός ότι τα μαρτύρια δεν έφερναν κανένα αποτέλεσμα σκέφτηκε κάτι χειρότερο: τη δημόσια διαπόμπευσή της. Με τη σύμφωνη γνώμη του πατέρα της, ο οποίος παρακολουθούσε τα βασανιστήριά της, τη γύμνωσαν και την περιέφεραν στους κεντρικούς δρόμους της πόλεως, όπου οι φανατικοί ειδωλολατρικοί όχλοι την χλεύαζαν, την έφτυναν και την καταριόντουσαν. Εκείνη ήρεμη και γαλήνια, προσεύχονταν στο Χριστό και συγχωρούσε, τους βασανιστές της και το έξαλλο πλήθος, που την λοιδορούσε.

      Αφού τελείωσε η διαπόμπευση, ο μανισμένος πατέρας της, σαν μανιασμένο θηρίο, έσυρε το ξίφος του, όρμισε εναντίον της και την αποκεφάλισε, κάτω από τις επευφημίες του ειδωλολατρικού όχλου! Αλλά την ίδια στιγμή, και ενώ ήταν ξαστεριά, ένας κεραυνός έπεσε στο κεφάλι του και θανάτωσε οικτρά τον πατροκτόνο ειδωλολάτρη! Ευσεβείς Χριστιανοί περιμάζεψαν κρυφά το τίμιο λείψανο της Μάρτυρος και το ενταφίασαν με τιμές.

      Αργότερα, μετά τη λήξη των διωγμών, τα τίμια λείψανά της κατατέθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Τον 11^ο αιώνα ένα μέρος μεταφέρθηκε στη Βενετία. Τεμάχια της Κάρας της υπάρχει στη Μονή Μ. Σπηλαίου και στο Άγιον Όρος. Άλλα τεμάχια υπάρχουν σε πολλές Ιερές Μονές και Ναούς. Θεωρείται ως η προστάτρια των ετοιμοθάνατων και γι’ αυτό εικονίζεται με ένα άγιο Ποτήριο στο χέρι. Στην πατρίδα μας θεωρείται προστάτρια του Πυροβολικού από το έτος 1828. Πάμπολλοι ναοί είναι αφιερωμένοι στη χάρη της και χιλιάδες Χριστιανές φέρουν με καμάρι το όνομά της. Η μνήμη της εορτάζεται στις 4 Δεκεμβρίου.           

         

ΑΓΙΟΣ ΜΕΡΚΟΥΡΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου –Καθηγητού

       Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια οι Χριστιανοί είχαν διεισδύσει σε όλα τα επαγγέλματα. Ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός Χριστιανών βρισκόταν στο στρατό και πολλοί από αυτούς αναδείχτηκαν Μεγαλομάρτυρες, για την πίστη τους στο Χριστό. Ένα από αυτούς υπήρξε και ο άγιος Μεγαλομάρτυς Μερκούριος.

       Γεννήθηκε στην Ανατολή και έζησε τον 3^ο αιώνα στους χρόνους των ασεβών και σφοδρών διωκτών των Χριστιανών αυτοκρατόρων Δεκίου (249-251), Γάλλου (251-253) και Βαλεριανού (253-259). Ο πατέρας του ονομαζόταν Γουρδιανός, ήταν Σκύθης στην καταγωγή, κρυφός Χριστιανός και υπηρετούσε ως έπαρχος. Ο γιός του Μερκούριος ήταν ανδρείος και παράτολμος και γι’ αυτό είχε επιλέξει το επάγγελμα του στρατιωτικού και υπηρετούσε στο ονομαστό και επίλεκτο στράτευμα των Μαρκησίων. Προφανώς είχε μυηθεί στην χριστιανική πίστη από τον πατέρα του.

       Η λεγεώνα, που υπηρετούσε, στάλθηκε από τον βασιλιά να πολεμήσει τους βαρβάρους, οι οποίοι εποφθαλμιούσαν εδάφη της αυτοκρατορίας. Όταν έφτασε ο ρωμαϊκός στρατός στο πεδίο της μάχης, οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες απογοητεύτηκαν από την πληθώρα των εχθρικών στρατευμάτων. Ο Μερκούριος συλλογιζόταν τι έπρεπε να κάνει. Τότε του παρουσιάστηκε ένας λευκοντυμένος και απαστράπτων άγγελος Κυρίου, ο οποίος κρατούσε ξίφος στο δεξί του χέρι. Το έδωσε στον Μερκούριο και του είπε: «Φίλε Μερκούριε, ο Κύριος των Κυρίων είναι μαζί σου, προχώρα και θα νικήσεις. Αλλά μην ξεχάσεις ότι αυτή τη νίκη θα τα χρωστάς στον Χριστό. Πρόσεξε μην φανείς αχάριστος μαζί Του». Ο Μερκούριος πήρε το ξίφος και μαζί μια υπεράνθρωπη τόλμη, όρμισε στη μάχη, φονεύοντας πλήθος στρατιωτών. Έφτασε δε μέχρι τον βασιλιά τους Ρήγα, τον οποίο επίσης φόνευσε, τρέποντας σε άτακτη φυγή το βαρβαρικό στράτευμα.

       Ο ρωμαίος αυτοκράτορας θαύμασε την ανδρεία του, τον ονόμασε αρχιστράτηγο της Ανατολής και τον πήρε μαζί του στα παλάτια του. Ο Μερκούριος είχε λησμονήσει την υπόσχεσή του στον άγγελο, να δείξει την ευγνωμοσύνη του στον Θεό των Χριστιανών, που του έδωσε τη νίκη. Κάποιο βράδυ είδε τον ύπνο του τον άγγελο, ο οποίος του υπενθύμισε την υπόσχεσή του. Ο Μερκούριος ξύπνησε φοβισμένος και τότε άρχισε να συνειδητοποιεί τη μεγάλη του υποχρέωση και άρχισε να συμπεριφέρεται παράξενα. Δεν παραβρίσκονταν στα συμπόσια και τα γλέντια, ούτε στις δημόσιες εκδηλώσεις. Τα βράδια ξαγρυπνούσε, χύνοντας άφθονα δάκρυα για την αγνωμοσύνη του. Σκεπτόταν με ποιο τρόπο θα άφηνε το στράτευμα, τις τιμές και τα αξιώματα, για να ομολογήσει την πίστη στο Χριστό.

       Κάποια μέρα ο αυτοκράτορας τον διέταξε να κάνουν από κοινού θυσία στην «θεά» Αρτέμιδα, για να την έχουν σύμμαχο στις μάχες. Ο Μερκούριος δεν πήγε στη θυσία, προς έκπληξη του αυτοκράτορα. Τότε ένας αντίζηλός του στρατιωτικός, που ήθελε να του πάρει τη θέση, τον κατάγγειλε στον βασιλιά ως κρυφό Χριστιανό. Ο ειδωλολάτρης αυτοκράτορας ταράχτηκε από το θυμό του και ζήτησε να τον φέρουν μπροστά του για ακούσει από τον ίδιο τα καταγγελλόμενα, διότι δεν μπορούσε να φανταστεί ότι ο κορυφαίος στρατηλάτης του είχε αρνηθεί τους «θεούς» του κράτους και είχε ασπασθεί την «δεισιδαιμονία» του Χριστιανισμού! Έτσι θεωρούσαν τον Χριστιανισμό οι ειδωλολάτρες!

       Κάλεσε τον αρχιστράτηγο Μερκούριο και τον ρώτησε αν είναι αλήθεια όσα του κατάγγειλαν. Ο ηρωικός νέος δε δίστασε καθόλου και ομολόγησε με θάρρος και παρρησία την πίστη του στο Χριστό. Την ίδια στιγμή έβγαλε τη ζώνη του και τα παράσημά του και τα παρέδωσε στον αυτοκράτορα λέγοντάς του: «Γυμνός εξήλθον εκ της κοιλίας της μητρός μου, γυμνός και απελαύσομαι» (Ιώβ1,21). Ένα ουράνιο φως τον έλουσε και φάνηκε η θείας χάρις που τον επισκίασε. Ο φανατικός

ειδωλολάτρης βασιλιάς έγινε έξαλλος από το θυμό του. Παράγγειλε να τον φοβερίσουν και να του τάξουν μεγαλύτερα αξιώματα αν αρνιόταν την πίστη του, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Τον οδήγησαν στο δεσμωτήριο, ευχαριστώντας και δοξολογώντας τον Κύριο, που για χάρη του υπέφερε! Τη νύχτα άγγελος Κυρίου τον ενδυνάμωσε να αντέξει στα βασανιστήρια που τον περίμεναν.  

     Την επόμενη ημέρα τον οδήγησαν και πάλι στον βασιλιά, ο οποίος, αφού διαπίστωσε την εμμονή του στην πίστη του, τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια. Τον κρέμασαν σε τέσσερις στύλους και άρχισαν να κόβουν τις σάρκες του με κοφτερά μαχαίρια και να καίνε τις πληγές με δάδες. Μέσα από τις σχισμένες σάρκες του έτρεχε ποτάμι το αίμα και οι πόνοι ήταν αφόρητοι. Εκείνος υπέμεινε με πρωτοφανή ηρωισμό το μαρτύριο και προσευχόμενος έπαιρνε δύναμη από το Θεό. Ύστερα από τρεις ώρες μαρτύριο, τον έριξαν αιμόφυρτο στη φυλακή, όπου ο άγγελος Κυρίου τον επισκέφτηκε και πάλι και γιάτρεψε τις πληγές του και τον συνεχάρη για τον ηρωισμό του.

      Οι φύλακες της φυλακής διαμήνυσαν στο βασιλιά το θαύμα της θεραπείας του Μερκούριου και εκείνος έγινε και πάλι θηρίο. Διέταξε να τον υποβάλλουν σε νέα, φοβερότερα βασανιστήρια. Τον τρυπούσαν με πυρωμένες σούβλες σε όλο του το κορμί, λέγοντάς του: «Τίμα τους θεούς μας αδιάντροπε!». Εκείνος συνέχιζε να μένει αταλάντευτος στην πίστη του. Κατόπιν τον υπέβαλαν σε άλλα χειρότερα μαρτύρια. Τον κρέμασαν ανάποδα, δένοντάς του μια πελώρια πέτρα στο λαιμό. Κατόπιν τον ράβδισαν με τετράκλωνο βούρδουλα με χάλκινα βαρίδια, μέχρι λιποθυμίας. Ο Μάρτυρας και πάλι υπόμεινε με ηρωισμό και αυτά τα μαρτύρια.

     Βλέποντας  τύραννος την αμετάκλητη απόφασή του, διέταξε να τον αποκεφαλίσουν, αφού τον μεταφέρουν στην Καισάρεια. Ο Μάρτυρας, αφού συγχώρεσε τους βασανιστές του, έκαμε το σημείο του σταυρού και έσκυψε το κεφάλι να του το κόψουν οι αλαλάζοντες ειδωλολάτρες δήμιοι. Εκείνη τη στιγμή είδε τον Κύριο να τον περιμένει. Είχε μαζευτεί πολύς όχλος ειδωλολατρών για να χαρούν από το θέαμα του αποκεφαλισμού του. Ο δήμιος έκοψε την τίμια κεφαλή του Μάρτυρα και η ψυχή του φτερούγησε στον ουρανό. Ήταν μόλις 25 ετών! Η μνήμη του εορτάζεται στις 25 Νοεμβρίου.          

ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΠΑΝΣΟΦΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού   

     Οι γυναίκες μάρτυρες της Εκκλησίας μας είναι εξίσου ηρωίδες με τους άνδρες μάρτυρες, οι οποίες συναποτελούν την πιο εκλεκτή χορεία των αγίων. Το πρόβλημα της ισότητας των δύο φύλων, λύθηκε για την Εκκλησία μας στους αγίους Της, όπως και η σύμπλευση γνώσης και πίστης.

      Στις κορυφαίες γυναίκες μάρτυρες της Εκκλησίας μας ανήκει και η μεγαλομάρτυς αγία Αικατερίνη. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια στα 294 από ειδωλολατρική οικογένεια και ονομαζόταν Δωροθέα. Ο πατέρας της ονομαζόταν Κώνστας ή Κέστος και ήταν αριστοκράτης, φρόντισε δε να δώσει τη μεγαλύτερη δυνατή μόρφωση στην πανέμορφη και ευγενέστατη κόρη του. Σπούδασε στις πιο ονομαστές εθνικές σχολές φιλοσοφία, ρητορική, ποίηση, μουσική, μαθηματικά, αστρονομία και ιατρική. Γνώριζε το Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Βιργίλιο και όλους τους ποιητές. Επίσης κατείχε τις θεωρίες των αρχαίων ιατρών Ασκληπιού, Γαληνού και Ιπποκράτη. Ήταν πανεπιστήμων! Κάποιοι μάλιστα την ταυτίζουν με την αλεξανδρινή φιλόσοφο Υπατία, λόγω ομοιότητας, η οποία είχε βρει τραγικό θάνατο, περί το 440, σε μια θρησκευτική διένεξη.

       Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της, έστρεψε την προσοχή της στη χριστιανική διδασκαλία, η οποία, παρ’ όλους τους διωγμούς, διαδίδονταν και γινόταν πίστη των κατοίκων της Αλεξάνδρειας. Εντυπωσιάσθηκε από αυτή και ζήτησε να κατηχηθεί στη νέα πίστη από κάποιον άγιο μοναχό. Βαπτίστηκε και πήρε το όνομα Αικατερίνη.

      Δεν φανέρωσε αρχικά τη χριστιανική της ιδιότητα στους οικείους της, διότι βρισκόταν σε έξαρση ο μεγάλος διωγμός του Μαξεντίου. Οι γονείς της την πίεζαν να παντρευτεί έναν από τους πάμπολλους πλούσιους νέους, και αξιωματούχους, που ζητούσαν να την κάνουν γυναίκα τους. Εκείνη με ευγένεια απέκρουε  τις προτάσεις τους διότι είχε πάρει την απόφασή της να γίνει νύμφη του Χριστού!

        Δεν άργησε να γίνει γνωστή η μεταστροφή της στον Χριστιανισμό. Μέσα στη δίνη του διωγμού, θεώρησε καθήκον της και τιμή της να ομολογήσει την πίστη της στο Χριστό. Ήταν δεκαοκτώ χρονών, αλλά αρκετά ώριμη για να υποστεί τις συνέπειες της δημόσιας ομολογίας της.  Την εποχή εκείνη ο αυτοκράτορας Μαξέντιος έβγαλε διαταγή για καθολική θυσία στους «θεούς» από όλους τους υπηκόους. Όποιοι δεν θα εκτελούσαν τη διαταγή του θα τιμωρούνταν σκληρά και παραδειγματικά. Ο ίδιος ο αυτοκράτορας θυσίασε εκατόν τριάντα ταύρους! Πλήθος κόσμου υπάκουσε στη βασιλική διαταγή, όχι όμως και η Αικατερίνη. Κατευθύνθηκε στο ειδωλολατρικό «ιερό» όπου τελούσε τη μεγαλειώδη θυσία ο Μαξέντιος και ζήτησε από τους ακολούθους του να μιλήσει σ’ αυτόν. Με πρωτόγνωρο θάρρος ήλεγξε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα, υπενθυμίζοντάς του πως η λατρεία των άψυχων ειδώλων, και δι’ αυτών, η λατρεία των δαιμόνων ανήκει στο σκοτεινό και δεισιδαίμων παρελθόν και πως και οι αρχαίοι σοφοί είχαν ασκήσει σκληρή κριτική στην ειδωλολατρία. Ταυτόχρονα ομολόγησε ενώπιων του την πίστη της στον Ιησού Χριστό, τον αληθινό Θεό. Ο αυτοκράτορας ζήτησε να μάθει ποια ήταν αυτή η όμορφη και ασεβής, κατά την κρίση του, κόρη. Οι ακόλουθοί του του είπαν ότι είναι η κόρη του επιφανή αλεξανδρέα Κώνστα, η οποία έγινε Χριστιανή. Ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή να γίνει μια δημόσια συζήτηση με τους πλέον διακεκριμένους φιλοσόφους και ρήτορες της Αλεξάνδρειας, διότι πίστευε πως έτσι θα ξεφτίλιζε τους Χριστιανούς και θα θριάμβευε η ειδωλολατρία. Κάλεσε λοιπόν πενήντα από αυτούς και την Αικατερίνη να εκθέσουν δημόσια τις απόψεις τους.

      Η Αικατερίνη προσευχήθηκε θερμά στο Θεό να της δώσει σοφία, προκειμένου να  υπερισχύσει στη συζήτηση, για τη δόξα τη δική Του και την καταισχύνη των διωκτών της Εκκλησίας. Οι ειδωλολάτρες ρήτορες γεμάτοι κομπασμό άρχισαν πρώτοι να

παρουσιάζουν την αρχαία θρησκεία ως δήθεν παράγοντα πολιτισμού και τους «θεούς» ως δήθεν ευεργέτες των ανθρώπων. Τελευταία μίλησε η Αικατερίνη. Χρησιμοποιώντας τα έργα του Ομήρου, παρουσίασε το έρεβος των «θεών» της αρχαίας θρησκείας, οι οποίοι έπρατταν τις χειρότερες κακουργίες και τις αίσχιστες ηθικές παρεκτροπές, ήτοι: δολοφονίες, απάτες, βιαιοπραγίες, γενοκτονίες, κλοπές, μοιχείες, πορνείες, αιμομιξίες, παιδεραστίες, βιασμούς, κτηνοβασίες, φθόνους, δολοπλοκίες. Διακατέχονταν από ανομολόγητα πάθη, τα οποία οι άνθρωποι δε μπορούσαν να διανοηθούν. Ήταν απίστευτα μισάνθρωποι, ζήλευαν και μισούσαν θανάσιμα τους ανθρώπους και όταν εύρισκαν ευκαιρία τους εξολόθρευαν. Το μόνιμο μίσος τους για τους ανθρώπους καταλάγιαζε με τις φρικτές ανθρωποθυσίες! Αναγκάζονταν οι άνθρωποι να εκπορνεύουν ακόμη τα κορίτσια τους στα «ιερά πορνεία» για χάρη των «θεών»!       

      Οι ειδωλολάτρες φιλόσοφοι έμειναν άφωνοι από την ευγλωττία και τα επιχειρήματα της νέας φιλοσόφου! Το αποτέλεσμα ήταν να αναγνωρίσουν την ήττα τους και να μεταστραφούν και οι ίδιοι στον Χριστιανισμό! Το γεγονός αυτό εξόργισε το φανατικό ειδωλολάτρη αυτοκράτορα, ο οποίος ζήτησε τη θανάτωσή τους δια της πυράς και τον απάνθρωπο βασανισμό της Αικατερίνης. Η αγία οδηγήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία δεν έκαμψαν την πίστη της. Βλέποντας η σύζυγος του αυτοκράτορα Φαυστίνα τον ηρωισμό της μάρτυρος πίστεψε και έγινε και αυτή Χριστιανή. Ο θηριώδης σύζυγός της την αποκεφάλισε και την αγία την παρέδωσε στους δημίους να την αποτελειώσουν στο φοβερό τροχό, ο οποίος διαμέλιζε αργά και βασανιστικά το σώμα της, ενώ η ψυχή της πέταξε στα ουράνια για να συναντήσει τον θείο Νυμφίο που τόσο αγάπησε στη ζωή της. Το σώμα της ο παρέλαβαν οι Χριστιανοί και το ενταφίασαν με τιμές. Το σεβάστηκαν οι αιώνες και σήμερα αποτελεί πολύτιμο θησαυρό στην ιστορική Μονή του Σινά. Η μνήμη της εορτάζεται στις 25 Νοεμβρίου.

      Η αγία Αικατερίνη είναι ένα από τα απτά παραδείγματα πως η γνώση και η επιστήμη όχι μόνο δεν αντιτίθενται στην χριστιανική πίστη, αλλά καταξιώνονται σ’ αυτή ως δώρα του Θεού στην ανθρωπότητα!    

           

 

ΑΓΙΟΣ ΚΛΗΜΗΣ ΡΩΜΗΣ: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού

      Μια κατηγορία Πατέρων της Εκκλησίας μας ονομάζονται «Αποστολικοί». Πρόκειται για τους μαθητές και διαδόχους των Αγίων Αποστόλων, οι οποίοι παρέλαβαν την αγία μας πίστη από αυτούς. Ένας από αυτούς, υπήρξε ο άγιος Κλήμης, ο Ιερομάρτυρας και τρίτος Επίσκοπος Ρώμης.

       Καταγόταν από τη Ρώμη και έζησε στα τέλη του 1^ου μ. Χ. αιώνα και έδρασε στα χρόνια που βασίλευσαν οι αυτοκράτορες:  Δομετιανός (81-96),  Νέρβας (96-98) και Τραϊανός (98-117). Είχε κατά την παράδοση βασιλική καταγωγή. Οι γονείς του ονομαζόταν Φαύστος και Ματθιδία. Χάρις στην ευγενή καταγωγή του και την οικονομική άνεση της οικογένειάς του έκαμε λαμπρές σπουδές. Έμαθε την ελληνική γλώσσα, γενόμενος έτσι και κοινωνός της ελληνικής παιδείας και φιλοσοφίας. Μάλιστα η πολυμάθειά του και η φιλοσοφική του κατάρτιση είναι έκδηλη στα συγγράμματά του.

       Δε γνωρίζουμε λεπτομέρειες από την νεανική του ζωή. Μας διασώθηκε μόνο το τραγικό γεγονός, ενός ναυαγίου, όπου ο Κλήμης διασώθηκε θαυματουργικά. Μετά από αυτό γνωρίστηκε με Χριστιανούς της Ρώμης, κατηχήθηκε και βαπτίστηκε Χριστιανός. Αναδείχτηκε δε σημαίνον μέλος της Εκκλησίας της Ρώμης, ο οποίος κήρυσσε με παρρησία και σοφία τις αρχές και τις διδασκαλίες της νέας πίστης.

      Το 91 μ. Χ., με την απαίτηση των ρωμαίων Χριστιανών, αναδείχτηκε τρίτος επίσκοπος της Ρώμης. Για την ιστορία αναφέρουμε πως πρώτος επίσκοπος αναφέρεται ο Λίνος και δεύτερος ο Ανέγκλητος. Αποδείχτηκε δε ως ένας από τους σπουδαιότερους επισκόπους της αρχαίας Εκκλησίας, τον οποίο διέκρινε το ήθος του, η βαθιά πίστη του στο Χριστό, οι πολλές αρετές, ο ζήλος του για τη διάδοση του Ευαγγελίου και η δυναμική αντιμετώπιση των προβλημάτων.  Επί των ημερών του είχε μεταστραφεί μεγάλο πλήθος ειδωλολατρών και η Εκκλησία της Ρώμης είχε γίνει η πολυπληθέστερη Εκκλησία.

       Είχε πληροφορηθεί ότι η Εκκλησία της Κορίνθου ταλανίζονταν από έριδες. Γι’ αυτό απέστειλε μια σημαντική επιστολή, με την οποία συνιστά στους Κορινθίους ομόνοια και αγάπη. Η επιστολή αυτή μας έχει διασωθεί και συγκαταλέγεται στα συγγράμματα των Αποστολικών Πατέρων. Τη χαρακτηρίζει η δυναμικότητα και η αποφασιστικότητα του Κλήμη να ειρηνεύσει η Εκκλησία. Τη χαρακτηρίζει επίσης η βαθιά γνώση των Αγίων Γραφών και της αποστολικής παραδόσεως.

      Ο άγιος Κλήμης έζησε και έδρασε στην εποχή των διωγμών κατά της Εκκλησίας, τον οποίο είχε εγείρει το ρωμαϊκό κράτος, κατά παρότρυνση των ειδωλολατρικών ιερατείων. Η νέα πίστη, με την πνευματική και κρυστάλλινη πίστη στον έναν Θεό απειλούσε σοβαρά την απόλυτα παρηκμασμένη αρχαία  ειδωλολατρική θρησκεία, η οποία αποτελούσε και την επίσημη κρατική θρησκεία. Επίσης η κοινωνική διδασκαλία του Χριστιανισμού απειλούσε σοβαρά την κοινωνική δομή του απάνθρωπου ρωμαϊκού κράτους. Γι’ αυτό και ο Χριστιανισμός είχε κηρυχτεί παράνομη θρησκεία και οι χριστιανοί διώκονταν απηνώς.

       Η Εκκλησία της Ρώμης υπέφερε περισσότερο από τις άλλες Εκκλησίες, παροικώντας κοντά στην εξουσία. Επί των ημερών του αγίου Κλήμη βρισκόταν σε εξέλιξη φοβερός διωγμός. Οι ειδωλολάτρες βλέποντας την μεγάλη στροφή του πλήθους στη νέα πίστη, εξαιτίας της δράσεως του αγίου επισκόπου, θορυβήθηκαν και στράφηκαν εναντίον, να του κλείσουν το στόμα. Ο ρωμαίος αξιωματούχος Πούπλιος, επί Τραϊανού, πλήρωσε και προκάλεσε στάση στο λαό, ρίχνοντας την ευθύνη δήθεν στους Χριστιανούς και ιδιαιτέρως στον Κλήμη. Έβαλε ψευδολόγους, οι οποίοι διέδιδαν ότι ο άγιος επίσκοπος έβριζε τους «θεούς» της αυτοκρατορίας και βεβήλωνε

τους ναούς τους, και άλλους δήθεν Χριστιανούς, οι οποίοι τάχα υπεράσπιζαν τον Κλήμη. Με την κατηγορία της στάσης το συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον αυτοκράτορα για απολογία. Προσπάθησαν να τον πείσουν να αρνηθεί το Χριστό, αλλά μάταια κοπίαζαν. Τότε ο Τραϊανός υπέγραψε διάταγμα εξορίας του και καταναγκαστικά έργα σε μια έρημη περιοχή της Χερσώνας, στον Εύξεινο Πόντο. Εκεί, μαζί με χιλιάδες άλλους Χριστιανούς, τον υποχρέωσαν να εργάζεται, κάτω από άθλιες συνθήκες, κόβοντας μάρμαρα, που προορίζονταν για την κατασκευή ειδωλολατρικών ναών! Η παρουσία του αγίου Κλήμη παρηγόρησε και ενθάρρυνε  τους εκεί καταδικασμένους Χριστιανούς. Κατάκοποι, νηστικοί και διψασμένοι υπέμειναν τους κόπους και τα μαρτύρια και δοξολογούσαν τον αληθινό Θεό για την τιμή που τους έκανε να δεινοπαθούν για την πίστη τους σ’ Αυτόν. Ύστερα από θερμή προσευχή του αγίου επισκόπου ανέβλυσε νερό στον τόπο του μαρτυρίου να ξεδιψούν οι Μάρτυρες! Έκαμε κι άλλα θαύματα, τα οποία στερέωναν ακόμη περισσότερο την πίστη των δεινοπαθούντων Χριστιανών και μετέστρεφαν πολλούς ειδωλολάτρες δημίους τους στη νέα πίστη. Μαζί τους είχαν μεταστραφεί και πολλοί κάτοικοι της περιοχής.

     Αυτό εξαγρίωσε περισσότερο τους φανατικούς ειδωλολάτρες, οι οποίοι ξέσπασαν στον ηλικιωμένο, άρρωστο και εξαντλημένο Κλήμη. Κάποιος απεσταλμένος του αυτοκράτορα, ονόματι Αφειδιανός, φανατικός και αυτός ειδωλολάτρης, δίωκε με μανία τους Χριστιανούς της Χερσώνος, άρπαξε τον Κλήμη και τον υπέβαλε σε φοβερά βασανιστήρια. Στο τέλος του έδεσε ένα σχοινί στο λαιμό, του κρέμασε μια άγκυρα και τον έριξε στη θάλασσα, να πνιγεί και να καταποντισθεί το σώμα του, ώστε να μην το βρουν οι Χριστιανοί. Έτσι και έγινε. Οι πιστοί μαθητές του Κορνήλιος και  Φοίβος θρηνούσαν στην παραλία, ώσπου έγινε το μεγάλο θαύμα. Η θάλασσα έβγαλε στην ξηρά το τίμιο λείψανο, το οποίο εκείνοι έθαψαν με τιμές. Η μνήμη του εορτάζεται στις 24 Νοεμβρίου.  

       Είναι ανάγκη να επισημάνουμε πως στο όνομα του αγίου Κλήμη εμφανίστηκαν τον μεσαίωνα στη Δύση ορισμένα πλαστά συγγράμματα, το λεγόμενα «Ψευδοκλημέντια». Τα είχαν χαλκεύσει οι αιρετικοί παπικοί, προκειμένου να στηρίξουν την ανιστόρητη και ψευδή θεωρία τους, περί του δήθεν «πρωτείου» του Πάπα εφ’ όλης της Εκκλησίας, ως δήθεν «διαδόχου του αποστόλου Πέτρου»! Φυσικά, τόσο για την Εκκλησία μας, όσο και για την επιστήμη, είναι δόλιες πλαστογραφίες του παπισμού, οι οποίες, παρ’ όλα αυτά έχουν δυστυχώς ακόμα ισχύ και εγκυρότητα για τους παπικούς! 

 

Ομιλία για την παραβολή του «Καλού Σαμαρείτη»

                                                                                                            Νικόλαος Γεωργαντώνης

Κάτοχος Μεταπτ. Διπλ. ΕΚΠΑ,

Ειδίκευση Εκκλ. Γραμματεία από τον Θ’ Αιώνα

 

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, χαίρετε!!!

           

Η Εκκλησία μας ορίζει αυτή τη Κυριακή να αναγνωστεί η παραβολή του Καλού Σαμαρείτη που τη διήγατε ο ευαγγελιστής Λουκάς. Σε μια εποχή όπου για το καλό των ανθρώπων επιβάλλεται η απόσταση και η αποφυγή κάθε επαφής μεταξύ των, έρχεται να προσδιοριστεί ποιός και πως αντιμετωπίζεται ο πλησίον όλων των ανθρώπων.

            Ο νομικός ρώτησε με δόλιο τρόπο τον Ιησού Χριστό όχι για να μάθει πραγματικά αλλά για να τον ντροπιάσει. Οι Νομικοί ήταν οι θεολόγοι της Ιουδαϊκής θρησκείας αλλά ταυτόχρονα και πολιτικοί ερμηνευτές του νόμου όπως νοείται αυτό σήμερα. Έκανε ένα ερώτημα που πρέπει όλοι οι πιστοί να κάνουν ώστε να προοδεύσουν στην πνευματική ζωή τους: «διδάσκαλε, τι πρέπει να κάμω, δια να κληρονομήσω την αιωνίαν ζωήν;» Είναι γεγονός ότι ο κάθε άνθρωπος σπαταλά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του με βιωτικές μέριμνες και κοσμικές ασχολίες παραμελώντας την πνευματική του ζωή.

            Ο Ιησούς Χριστός απάντησε στην ερώτηση με ερώτηση λέγοντας του, «στον νόμον τι είναι γραμμένον; Πως αντιλαμβάνεσαι αυτό που διαβάζεις στον νόμον;» Απάντησε ο νομικός, «στον νόμον είναι γραμμένον, να αγαπάς Κυριον τον Θεόν σου με όλην σου την καρδίαν και με όλην σου την ψυχήν και με όλην σου την δύναμιν και με όλον σου τον νουν.» Για να εισέλθει κάποιος στον Παράδεισο χρειάζεται να εφαρμόσει δύο πράγματα: να αγαπήσει τον Θεό με όλη τη καρδιά του και να αγαπήσει τον πλησίον του όπως αγαπά τον εαυτό του. Αυτές οι δύο εντολές, για να τις θυμούνται οι Εβραίοι, τις λέγανε πρωί και βράδυ. Εάν ο άνθρωπος ξεκινήσει να εργάζεται πάνω σε αυτά, θα ελκύσει την Χάρη του Θεού ώστε να γίνει παιδί του Θεού. Του είπε ο Ιησούς, «πολύ ορθά απήντησες· έτσι να κάνης και θα κληρονομήσης την αιώνιον ζωήν». Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός δεν χρησιμοποιεί το ρήμα «ποίησον», για μια φορά αλλά «ποίει», να πράττει συνέχεια.

Εδώ όμως φάνηκε ότι ή ερώτηση του νομικού ήταν επιπόλαιη ή πονηρή εφόσον ως νομοδιδάσκαλος ήξερε τι έπρεπε να κάνει. Για να καλυφτεί ρώτησε, «και ποιός είναι ο πλησίον μου;» Σε αυτό το σημείο βρίσκεται η ουσία της παραβολής. Οι Εβραίοι εννοούσαν ως πλησίον τους, τους φίλους και συγγενείς ενώ οι Έλληνες λέγανε «Πας μη Έλλην, βάρβαρος!» Ο Χριστός έρχεται να αλλάξει όλη αυτή τη νοοτροπία. Όχι να αγαπήσεις μόνο αυτούς που σε αγαπάνε αλλά όλους, ακόμη και τους εχθρούς σου! Για να απαντήσει στον νομικό, ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποιεί την μέθοδο της παραβολής, δηλαδή μιας ιστορίας διδακτικής.

Ήταν ένας άνθρωπος που κατέβαινε από την Ιερουσαλήμ προς την Ιεριχώ. Στον δρόμο έπεσε σε ενέδρα ληστών που αφού τον λήστεψαν, τον άφησαν ημιθανή. Κατά σύμπτωση, πρώτα πέρασε ένας ιερέας που τον είδε αλλά δεν σταμάτησε. Το ίδιο έγινε και με έναν λευίτη. Ερχόμενος ένας Σαμαρείτης, τον ευσπλαχνίστηκε και τον περιποιήθηκε. Τον έβαλε στο ζώο του και τον πήγε στο πλησιέστερο πανδοχείο. Εκεί πλήρωσε τον πανδοχέα για την περαιτέρω περιποίηση του και του είπε ότι θα του έδινε ότι άλλο χαλούσε όταν γύριζε. Εκεί ρώτησε ο Ιησούς τον νομικό, «ποιός από τους τρεις αυτούς νομίζεις, ότι εφάνηκε πραγματικός πλησίον και αδελφός δια τον άνθρωπον αυτόν, που είχε πέσει στα χέρια των ληστών;» Απάντησε ο νομικός, «αυτός που έκαμε πράξιν ευσπλαγχνίας και αγάπης προς εκείνον». Κλείνει ο Ιησούς λέγοντας, «πήγαινε και συ και πράττε όμοια με αυτόν.»

Ο ιερέας και ο λευίτης (από αυτή τη φυλή έβγαιναν οι αρχιερείς και ιερείς του Ναού) δεν προσπάθησαν καθόλου να βοηθήσουν τον ομοεθνή τους. Ερμηνεύεται ότι ο άνθρωπος που κατέβαινε στο δρόμο είναι η Ανθρωπότητα όπου πέφτει στα χέρια των Ληστών (Διαβόλου και παθών). Ο Ιερέας και ο Λευίτης αντιπροσωπεύεται ο Μωσαϊκός νόμος που έβλεπε την Ανθρωπότητα σε ετοιμοθάνατη κατάσταση αλλά δεν μπορούσε να κάνει κάτι. Στο πρόσωπο του Καλού Σαμαρείτη φαίνεται ο Ιησούς Χριστός που ήρθε, ευσπλαχνίστηκε τον Άνθρωπο, τον καθάρισε από την αμαρτία και τον έφερε στο Πανδοχείο, την Εκκλησία. Ο Πανδοχέας είναι ο ιερός Κλήρος που στους οποίους εμπιστεύονται οι ψυχές των πιστών και όταν έρθει με τη Δευτέρα Παρουσία του ο Κύριος, θα αποδώσει ότι αρμόζει στον καθένα.

Συμπερασματικά, γίνεται ευνόητο ότι ο δρόμος προς την Σωτηρία του καθενός Χριστιανού έρχεται μέσα από την ελεημοσύνη προς τον πλησίον. Αυτή η ελεημοσύνη έχει πολλές μορφές και δεν χρειάζεται να είναι πάντα υλική. Ένας καλός λόγος, μια προσευχή έχει μεγάλη βαρύτητα και ωφελεί τον πλησίον. Συνιστάται προσοχή να μην χαθεί αυτή η Χριστιανική αγάπη μεταξύ των πιστών εν ονόματι κάποιο άλλου λόγου που μπορεί να σταθεί εμπόδιο σε αυτή την εν Χριστώ σχέση. Αμήν!

           

Κυριακή 14 Νοεμβρίου 2021

Σπάρτη 

Βία και εκβιασμός

 

Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για την έξαρση της βίας, ενδοοικογενειακής ή μη, κάτι που οφείλεται εν ολίγοις και στην απουσία ηθικών φραγμών, η οποία καλλιεργήθηκε συστηματικά τις τελευταίες δεκαετίες από την «προοδευτική» διανόηση όλων των πολιτικών αποχρώσεων, καθώς οι αξίες του χριστιανισμού αποβλήθηκαν ως «παλαιολιθικές και άχρηστες». Τη θέση τους έλαβαν νέες μοντέρνες αξίες, μέσα στις οποίες, ελλείψει μεταθανάτιας απολογίας και απόδοσης δικαιοσύνης, βρίσκει γόνιμο έδαφος η βία. Η βία οποιασδήποτε μορφής προϋποθέτει μίσος για τα θύματα, γι’ αυτό και δεν μπορεί να ασκηθεί από αυτούς που πρώτα άσκησαν βία στον εαυτό τους για να ξεφύγουν από τη δυστυχία της εγωπάθειας.

Η βία, όμως, δεν έχει μόνο τη μορφή της επίθεσης κατά της σωματικής ακεραιότητας του άλλου ανθρώπου. Δεν περιορίζεται μόνο σε δολοφονίες, ξυλοδαρμούς, πρόκληση σωματικών βλαβών, σεξουαλική βία. Απευθύνεται και στην ψυχική υπόσταση των θυμάτων, με τη δημιουργία αισθημάτων φόβου, λύπης, αγωνίας, αλλά και στην στέρηση των αναγκαίων μέσων επιβίωσης.

Μία ακραία μορφή βίας, που παρακολουθούμε απαθώς τον τελευταίο καιρό, είναι η ομηρία των εργαζομένων στα νοσοκομεία και στην κοινωνική πρόνοια, οι οποίοι καταδικάστηκαν σε στέρηση εργασίας και άρα αξιοπρεπούς διαβίωσης ακόμα και επιβίωσης, επειδή επέλεξαν να μην προβούν σε εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού. Πίσω από αυτούς τους χιλιάδες ανθρώπους, υπάρχουν οικογένειες, μικρά παιδιά, για τα οποία το κράτος-τιμωρός και οι κάθε λογής κλακαδόροι του, δεν δείχνουν καμία ευαισθησία.

Οι άνθρωποι αυτοί, εργάζονταν με αυτοθυσία στην πρώτη γραμμή όλο το διάστημα της πανδημίας, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης, τα οποία ξαφνικά και χωρίς να υπάρχει πειστική εξήγηση, κρίθηκαν «μη επαρκή». Αντίθετα, μοναδικό επαρκές μέτρο κρίθηκε ο εμβολιασμός, ασχέτως αν όλες οι επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι δεν προστατεύει απολύτως από τη νόσηση και τη μετάδοση, γεγονός που και η ίδια η κρατική επιτροπή επιστημόνων δεν αρνείται. Επομένως, οι ανεμβολίαστοι υγειονομικοί τιμωρούνται βάναυσα και υφίστανται αναίτια δυσμενή διάκριση σε σχέση με τους εμβολιασμένους, αλλά δυνητικούς φορείς και μεταδότες συναδέλφους τους, επειδή δεν υπέκυψαν στο εκβιαστικό δίλημμα «εμβόλιο ή πείνα». Στην ακραία μορφή βίας εναντίον τους, έχουμε μερίδιο ευθύνης και όσοι κλείνουμε τα μάτια και αδιαφορούμε, σιωπώντας μπροστά στο ανάλγητο θράσος των δήθεν υπηρετούντων το λαό.

Ηπιότερης μορφής βία, είναι και εκείνη που ασκούν καθ’ όλο το 24ωρο οι ομονοούντες δημοσιογράφοι, ίσως η μοναδική κοινωνική ομάδα που δεν περιλαμβάνει αμφισβητίες των χειρισμών της κυβερνήσεως, αν κρίνουμε ότι όλοι όσοι εμφανίζονται στα μεγάλα κανάλια, είναι υπέρ της υποχρεωτικότητας, επικρίνοντας με αήθεις χαρακτηρισμούς όσους είναι επιφυλακτικοί ή αρνητικοί στα συγκεκριμένα εμβόλια.

Αναμφίβολα, το θέμα του εμβολίου είναι ιατρικό, επί του οποίου δεν μπορούμε να έχουμε άποψη οι μη ειδικοί. Όμως, στην επιστήμη, σε αντίθεση με τα χρηματοδοτούμενα από το κράτος ΜΜΕ, υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις και είναι υγιές να υπάρχουν, να ακούγονται και να κρίνονται.

Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα της επιβολής του εμβολιασμού ξεφεύγει από τα επιστημονικά όρια και εισέρχεται σε κοινωνικά και πνευματικά επίπεδα, αφού δημιουργεί πολίτες β΄ κατηγορίας και καταργεί το αυτεξούσιο του προσώπου. Η υποχρεωτικότητα υποβιβάζει οποιοδήποτε επιστημονικό επίτευγμα σε πράξη βίαιη και άρα αποκρουστική και ανεπιθύμητη. Η επιστήμη που θέλει να προσφέρει στον άνθρωπο δεν εκβιάζει, δεν λοιδωρεί, δεν διχάζει, δεν καταδικάζει στην πείνα του αντιφρονούντες.

Ο εκφοβισμός του αδυνάτου υπαλλήλου ή κληρικού από το ισχυρό αφεντικό ή επίσκοπο είναι ένα ακόμα φαινόμενο κοινωνικής παρακμής, που εκδηλώθηκε περισσότερο στις συνθήκες της πανδημίας. Και ο εκφοβισμός αυτός γίνεται στο όνομα της επιστήμης. Ουδεμία σχέση μπορεί να έχει η θεόσδοτη επιστήμη, πολύ περισσότερο η χριστιανική πίστη, με τακτικές εκφοβισμών και εκβιασμών.

Ο εμβολιασμός οφείλει να παραμένει ελεύθερη επιλογή των ανθρώπων, όπως και η ίδια η διοικούσα Εκκλησία έχει υποστηρίξει, η οποία πρέπει άμεσα να παρέμβει στις περιπτώσεις των Μητροπολιτών που απειθώντας στις συνοδικές αποφάσεις περί ελεύθερης επιλογής, επέβαλαν υποχρεωτικό εμβολιασμό κληρικών, για να σταματήσει ο σκανδαλισμός και ο διχασμός των πιστών.

 

- Χαράλαμπος Άνδραλης

ΟΣΙΟΣ ΙΕΡΟΘΕΟΣ Ο ΙΒΗΡΙΤΗΣ: ΜΙΑ ΟΛΟΦΩΤΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού

       Η αληθινή σοφία, η οποία έχει κύρος και δεν καταπίπτει, είναι η κατά Θεόν σοφία. Αυτή είναι καρπός και δωρεά του Αγίου Πνεύματος σε ανθρώπους πιστούς και ταπεινούς στην καρδιά, δηλαδή τους αγίους. Οι άγιοι της Εκκλησίας μας υπερέβησαν την κοσμική σοφία και έφτασαν στο θείο φωτισμό, λάμποντας οι ίδιοι και φωτίζοντας τους άλλους. Μια τέτοια φωτεινή προσωπικότητα, σε μαύρους χρόνους, υπήρξε ο άγιος Ιερόθεος ο Ιβηρίτης, ο οποίος σημάδεψε με την προσωπικότητά του την πνευματική πορεία πολλών ανθρώπων. Υπήρξε ένας φωτισμένος νους, μια ολοκληρωμένη πνευματική προσωπικότητα. Ένας φωτεινός φάρος στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας.

      Γεννήθηκε στην Καλαμάτα της Πελοποννήσου στα 1686, από πλούσιους, γονείς τους οποίους διέκρινε η ευσέβεια και η αρετή. Ο πατέρας του ονομαζόταν Δήμος και η μητέρα του Ασημίνα. Ούσα έγκυος η μητέρα του, κάποιος άγιος ασκητής της αποκάλυψε ότι τα παιδί που θα γεννούσε θα γινόταν σκεύος εκλογής του Θεού. Οι ευσεβείς γονείς του του μετέδωσαν την πίστη στο Θεό και του δίδαξαν την οδό της αρετής. Μάλιστα, έχοντας τα οικονομικά μέσα, τού έδωσαν σοβαρή μόρφωση. Τον έστειλαν στα καλλίτερα σχολεία και στους διασημότερους δασκάλους της περιοχής για να σπουδάσει. Και εκείνος, έχοντας ισχυρή θέληση για μάθηση και διαθέτοντας εξαιρετική οξύνοια, κατέστη ενωρίς μια σπάνια πνευματική προσωπικότητα. Σε ηλικία μόλις επτά ετών προξενούσε το θαυμασμό για την πολυμάθειά του και την κριτική του σκέψη. Απόφευγε τα παιχνίδια και καταγίνονταν με τη μελέτη. Αγαπούσε ιδιαίτερα τις Άγιες Γραφές και τα συγγράμματα των Πατέρων, τα οποία εντύπωνε στην ψυχή του.  Όσο περνούσε ο καιρός, τόσο μεγάλωνε η δίψα του για μάθηση!

      Όταν περάτωσε τις σπουδές του και έφτασε σε ηλικία γάμου, οι γονείς του ποθούσαν να τον δουν επιτυχημένο οικογενειάρχη, ο οποίος θα διαχειρίζονταν την μεγάλη περιουσία τους και θα ζούσε μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή. Έτσι, σύμφωνα με τα έθιμα της εποχής, χωρίς να τον ρωτήσουν, τον αρραβώνιασαν με μια σεμνή και πλούσια κοπέλα. Αλλά εκείνος είχε άλλα σχέδια για τη ζωή του. Σκόπευσε να αφιερωθεί στο Θεό και στην υπηρεσία της Εκκλησίας. Όμως, επειδή δεν ήθελε να στεναχωρήσει τους γονείς του, έκανε υπομονή και βασανιζόταν ψυχικά.

      Αλλά ο Θεός, ο οποίος γνωρίζει τα εσώψυχα του κάθε ανθρώπου και προνοεί για την πορεία της ζωής του, έδωσε τη λύση. Δεκαέξι ημέρες πριν το γάμο του, πέθαναν ξαφνικά οι γονείς του. Τότε ο Ιερόθεος, μίλησε με την μνηστή του, της εξήγησε τη θέλησή του, ότι θέλει να διάγει τον άγαμο μοναχικό βίο, εκείνη τον κατάλαβε και έτσι διέλυσαν τον αρραβώνα τους.

       Μετά από καιρό μετέβη στη Ζάκυνθο, όπου διέμεναν κάποιοι πλούσιοι συγγενείς του. Εκείνοι, τον συμβούλεψαν να πάει στην Ευρώπη να συνεχίσει τις σπουδές του. Όμως ο Ιερόθεος δεν ενθουσιάστηκε από την πρόταση. Είχε κατά νουν ένα άλλο μεγάλο και ασύγκριτα ανώτερο πνευματικό τόπο, το Άγιον Όρος, όπου, ταπεινοί μοναχοί και ασκητές, αποκτούσαν, με την προσευχή και την άσκηση, την κατά Θεόν σοφία, η οποία είναι ασύγκριτα ανώτερη από όλες τις σπουδές και τις σοφίες του κόσμου. 

     Πήρε λοιπόν την απόφαση να ανέβει στο «Περιβόλι της Παναγίας». Βρήκε κάποιον άγιο ερημίτη, με τον οποίο συγκατοίκησε και έγινε υποτακτικός του. Ένα νέο κεφάλαιο άνοιξε στη ζωή του. Αρχίζει αμέσως αγώνα προσωπικής καθάρσεως και περιβολής αρετών. Υπό την καθοδήγηση του αγίου ασκητή, πολεμά τη σάρκα και εξυψώνει το πνεύμα. Παράλληλα, ως φιλομαθής, διαβάζει με πάθος πνευματικά

συγγράμματα, συναξάρια αγίων και θεολογικές πραγματείες, τα οποία αφθονούσαν στο Άγιο Όρος. Μελετά τη ζωή των μοναχών, αλλά τον προβληματίζει η κατάπτωση κάποιων από αυτούς, γεμίζοντας την ψυχή του με λύπη και απογοήτευση. Γι’ αυτό σκέφτηκε να οδηγηθεί προς το μαρτύριο, τον οποίο θεωρούσε τον συντομότερο δρόμο της σωτηρίας. Άλλωστε βρισκόμαστε σε εποχή, που χιλιάδες Νεομάρτυρες  έχυναν το αίμα τους για την πίστη τους στο Χριστό. Όμως ο πνευματικός του τον εμποδίζει, λέγοντάς του, πως το μαρτύριο έρχεται μόνο του, ως αναπάντεχο δώρο του Θεού. Του υπενθύμισε επίσης το λόγο του αποστόλου Παύλου περί «νομίμου αθλήσεως» (Β΄Τιμ.2,5).

      Μετά από καιρό πήγε στην Ιερά Μονή Ιβήρων, όπου εκάρη μοναχός και εντάχτηκε στην αδελφότητα. Όμως ο πόθος του μαρτυρίου δεν τον εγκατέλειπε, μάλλον γιγάντωνε στην ψυχή του. Η ευκαιρία, που ζητούσε του δόθηκε. Επελέγη, με αντιπροσωπία μοναχών της Μονής, υπό τον προεστώτα, να μεταβούν στην Κωνσταντινούπολη, για κάποια υπόθεση της Μονής. Πίστεψε ότι εκεί, στην καρδιά της οθωμανικής αυτοκρατορίας και του ισλαμισμού, θα του δινόταν η ευκαιρία να ομολογήσει το Χριστό και να μαρτυρήσει για χάρη Του. Αλλά εις μάτην, καμιά ευκαιρία δεν του δινόταν, ο Θεός είχε άλλο σχέδιο γι’ αυτόν.

      Μετά από αυτό έφυγε για την Βλαχία. Εκεί χειροτονήθηκε διάκονος από τον Μητροπολίτη Σόφιας Αυξέντιο και του δόθηκε η δυνατότητα να παρακολουθήσει μαθήματα από τον διάσημο κύπριο δάσκαλο Μάρκο. Στη συνέχεια επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου διδάχτηκε μαθήματα φιλοσοφίας από τον επίσης σπουδαίο αργείτη δάσκαλο Γιακουμή. Η δίψα του για μάθηση ήταν ακόρεστη. Για περαιτέρω ανώτερες σπουδές πήγε στη Βενετία, φτάνοντας στο απόγειο της κατά κόσμον γνώσεως. Είχε εγκολπωθεί όλη τη σοφία της εποχής του!

      Αλλά, όμως ένοιωθε ένα μεγάλο κενό στην ψυχή του. Κατάλαβε πως η απόκτηση της κοσμικής γνώσεως μόνο υπεροψία και ματαιοδοξία μπορεί να δώσει στον άνθρωπο. Αντίθετα η ταπεινή προσέγγιση του Θεού και ο φωτισμός του Αγίου Πνεύματος μπορούν να ικανοποιήσουν την ψυχή μας. Γι’ αυτό πήρε την απόφαση να γυρίσει ξανά στη Μονή της μετανοίας του, την Ιβήρων, όπου έγινε ενθουσιωδώς ευπρόσδεκτος από την αδελφότητα.

      Αρχίζει έναν έντονο πνευματικό αγώνα, με αδιάλειπτη προσευχή, αγρυπνίες, μετάνοιες, μελέτη της Αγίας Γραφής και άλλων  πνευματικών βιβλίων, νηστεία και υπακοή. Ο Θεός τον επιβραβεύει. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον Μητροπολίτη Νεοκαισαρείας Ιάκωβο. Ήταν ήδη τριάντα ετών. Εντείνει τον πνευματικό του αγώνα και γίνεται αντικείμενο θαυμασμού από τους άλλους μοναχούς. Σύντομα διαπιστώνονται σημάδια αγιότητας σ’ αυτόν. Αξιώθηκε της ιαματικής χάριτος. Πολλοί ασθενείς, μοναχοί και κοσμικοί, λάβαιναν την ίαση και δόξαζαν έτσι το Θεό. Κι όχι μόνο αυτό. Η φήμη του ως άρτια πνευματική προσωπικότητα έφτασε μακριά και ένα πλήθος ανθρώπων έτρεχε να πάρει τις πολύτιμες και σωτήριες συμβουλές του.

      Την εποχή εκείνη έπεσε θανατικό στο νησί της Σκοπέλου. Οι έντρομοι και απελπισμένοι κάτοικοι έμαθαν για τον άγιο ιερομόναχο στην Ιβήρων. Του ζήτησαν να τους βοηθήσει. Τότε εκείνος, πλημμυρισμένος από αγάπη, μετέβη, με συνοδεία μοναχών, στο νησί και με τις ατέλειωτες προσευχές και δεήσεις τους απότρεψε το κακό!  Έμεινε εκεί  οκτώ χρόνια, συμβάλλοντας για την πνευματική καλλιέργεια των κατοίκων. Οι κουρασμένοι από την αμαρτία, τα βάσανα της ζωής και την τουρκική καταπίεση έβρισκαν ανακούφιση και παρηγοριά κοντά του. Πλήθος αμαρτωλών οδηγήθηκαν στη μετάνοια.    

      Ο ίδιος εντείνει τον πνευματικό του αγώνα και ο Θεός τον επιβραβεύει με σπάνιες θεϊκές ελλάμψεις και αποκαλύψεις. Λαμβάνει το χάρισμα της προορατικότητας.

Προβλέπει τη δική του εκδημία. Για να ζήσει τις τελευταίες ημέρες της επιγείου ζωής του «ενώπιος ενωπίω» με το Θεό, με ησυχία και αδιατάρακτη προσευχή, πήρε μαζί του τον ενάρετο υποτακτικό του ιερομόναχο Μελέτιο, καθώς και τους μοναχούς Ιωσήφ και Συμεών και κατέφυγε σε ένα κοντινό ερημονήσι, τη Γιούρα. Εκεί διάγει τις τελευταίες ημέρες του με ησυχία, σιωπή και αδιάλειπτη προσευχή. Μετά από λίγο καιρό ασθένησε και παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο, σε ηλικία 59 ετών. Ήταν 13 Σεπτεμβρίου του έτους 1745. Οι μαθητές του ενταφίασαν το τίμιο σώμα του, το οποίο ευωδίαζε. Αργότερα, όταν έγινε η ανακομιδή του, μεταφέρθηκε στη Μονή των Ιβήρων η τιμία κάρα του, η οποία ευωδιάζει και θαυματουργεί.

      Η μνήμη του τιμάται στις  13 Σεπτεμβρίου, την ημέρα της οσιακής του κοιμήσεως. 

«Ο ΛΟΓΟΣ Ο ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ … ΗΜΙΝ ΔΥΝΑΜΙΣ ΘΕΟΥ ΕΣΤΙ»

 (Α΄Κορ.1,17)

                                           ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού                                          

         Η μεγάλη εορτή της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού είναι ένας ακόμα σημαντικός εορτολογικός σταθμός της Εκκλησίας μας. Οι πιστοί την ημέρα αυτή καλούνται να τιμήσουν και να προσκυνήσουν  τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου ώστε να αντλήσουν δύναμη και χάρη από αυτόν. Η μεγάλη αυτή Δεσποτική εορτή δίνει επίσης την ευκαιρία σε όλους μας να σκεφτούμε ορισμένες βασικές αρχές και αλήθειες της πίστης μας, οι οποίες είναι συνυφασμένες με τη θεολογία του Σταυρού.

       Η Ορθόδοξος Καθολική Εκκλησίας μας, η οποία διασώζει, μόνη Αυτή, ανόθευτη την βιβλική και πατερική διδασκαλία, αποδίδει την προσήκουσα τιμή στο Σταυρό του Χριστού, ως το κατ’ εξοχήν όργανο και σύμβολο της απολυτρώσεως του ανθρωπίνου γένους. Σε αντίθεση με την ποικίλη ετεροδοξία, η οποία, είτε αδιαφορεί να αποδώσει τιμή στο Σταυρό (Προτεσταντισμός), είτε πολεμά ευθέως Αυτόν, ως ειδωλολατρικό σύμβολο (Μάρτυρες του Ιεχωβά), η Εκκλησία μας θέσπισε πολλές φορές  προσκύνηση και τιμή του Σταυρού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με αποκορύφωμα τη μεγάλη εορτή της Παγκοσμίου Υψώσεως, στις 14 Σεπτεμβρίου.

       Ο Σταυρός του Κυρίου αποτελεί για τη χριστιανική πίστη κορυφαίο σύμβολο θυσίας και αγιασμού, διότι η σημασία του είναι πραγματικά τεράστια. Ο Σταυρός μαζί με την Ανάσταση λειτουργούν ως δυο βασικοί άξονες πάνω στους οποίους κινείται η ζωή των πιστών χριστιανών. Η Ανάσταση έπεται του Σταυρού και προϋποθέτει το Σταυρό και ο Σταυρός προμηνύει την Ανάσταση. Χωρίς Σταυρό δεν γίνεται Ανάσταση. Πάνω σε αυτές τις αρχές στηρίζεται η θεολογία του Σταυρού και η σπουδαία σημασία του για τη ζωή της Εκκλησίας.

       Ο μέγας απόστολος των Εθνών Παύλος, ο κατ’ εξοχήν θεολόγος του Σταυρού, τονίζει συχνά στις θεόπνευστες επιστολές του ότι ο Σταυρός του Χριστού είναι γι’ αυτόν και για την Εκκλησία καύχηση. «εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου  ημών Ιησού Χριστού» (Γαλ.6,13), διότι « ο λόγος γαρ ο του σταυρού τοις μεν απολλυμένοις μωρία εστί τοις δε σωζομένοις ημίν δύναμις Θεού εστι,»(Α΄Κορ. 1,17», επειδή ο Ιησούς Χριστός «εγενήθη εν σοφία από Θεού, δικαιοσύνη τε και αγιασμός και  απολύτρωσις» (Α΄Κορ.1,30) ως ο «Εσταυρωμένος» (Α΄ Κορ.1,23). Ο Κύριος της δόξης «υπό χειρών ανόμων» καρφώθηκε επάνω στο ξύλο του Σταυρού, για να υποστεί το επώδυνο μαρτύριο της σταυρώσεως και να πεθάνει ως αίσχιστος κακούργος. Αλλά όμως η ανθρώπινη αυτή κακουργία, εξ αιτίας της άμετρης θείας αγάπης, λειτούργησε ευεργετικά για το θεοκτόνο ανθρώπινο γένος, διότι «συνίστησι δε την εαυτού αγάπην εις ημάς ο Θεός, ότι αμαρτωλών όντων ημών Χριστός υπέρ ημών απέθανε. Πολλώ ουν μάλλον δικαιοθέντες νυν εν τω αίματι αυτού σωθησόμεθα δι’ αυτού από της οργής. Ει γαρ εχθροί όντες κατηλλάγημεν τω Θεώ διά του θανάτου του υιού αυτού, πολλώ μάλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα εν τη ζωή αυτού» (Ρωμ.5,8-10).

       Ο Σταυρός πριν τη μεγάλη σταυρική θυσία του Χριστού ήταν έχθιστο και επαίσχυντο φονικό όργανο εκτέλεσης κακούργων. Όποιος πέθαινε δια της σταυρώσεως χαρακτηρίζονταν «επικατάρατος» (Γαλ.3,1). Αφότου όμως ο σαρκωμένος Θεός πέθανε ως κακούργος πάνω στο σταυρικό, κάθετο και εγκάρσιο, ξύλο, αυτό κατέστη πηγή απολυτρώσεως. Από μέσο θανατώσεως μεταβλήθηκε σε ακένωτη πηγή ζωής, από αποκρουστικό και απαίσιο όργανο των δημίων έγινε φωτεινό σύμβολο και δίαυλος ευλογιών, από ξύλο πόνου και ωδίνων κατέστη καταφύγιο ανάπαυσης και χαράς.

       Η παράδοξη αυτή και μεγάλη αλλαγή συντελέσθηκε επειδή η άμετρη θεία αγάπη και ευσπλαχνία δε λειτούργησε εκδικητικά προς την ανθρώπινη αγνωμοσύνη και κακουργία. Μέσα στην απύθμενη θεία φιλανθρωπία δεν υπάρχει «χώρος» για μίσος,

θυμό και εκδίκηση. Ο Θεός, ως η απόλυτη αγάπη (Α΄ Ιωάν.4,8,) αντί εκδίκησης ανταπέδωσε στον άνθρωπο ευσπλαχνία και του δώρισε τη λύτρωση από τα πικρά δεσμά της αμαρτίας και του κακού και του χάρισε την αιώνια ζωή. Χάρη λοιπόν στην άμετρη αγάπη του Θεού, το φρικτό φονικό όργανο των ανθρώπων μετεβλήθη σε πηγή αγιασμού και απολυτρώσεως. Σύμφωνα με την υψηλή θεολογία του ουρανοβάμωνος Παύλου, ο Σταυρός του Χριστού από ατιμωτικό και φρικτό φονικό όργανο θανατώσεως των κακούργων ανθρώπων, μετεβλήθη, μετά το σταυρικό θάνατο του Κυρίου, σύμβολο σωτηρίας, μέσο συμφιλίωσης με το Θεό και πηγή αγιασμού. Η ανθρώπινη κακία έδωσε στο Θεό πόνο και θάνατο δια του ξύλου του Σταυρού, η θεία ανεξικακία και άκρα φιλανθρωπία, έδωσε, αντίθετα, στο δήμιό Του αγάπη και λύτρωση! Η δύναμη λοιπόν του Σταυρού έγκειται στην ακένωτη αγάπη του Θεού, η οποία διοχετεύεται πλέον στην ανθρωπότητα και σε ολόκληρη τη δημιουργία μέσω του Σταυρού.

        Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας έχοντας υπόψη τους αυτή τη μεγάλη αλήθεια διατύπωσαν την περίφημη θεολογία του Σταυρού. Το ιερότατο αυτό σύμβολο είναι πια συνυφασμένο με τον Κύριο Ιησού Χριστό. Από Εκείνον αντλεί την ανίκητη δύναμή του, τον αγιασμό και τη χάρη. Γι’ αυτό και δεν είναι ειδωλολατρία να προσκυνείται από τους πιστούς, διότι προσκύνηση του Τιμίου Σταυρού, σημαίνει προσκύνηση του ιδίου του Χριστού, του Οποίου είναι το σημείο και η ενθύμηση της απολυτρωτικής Του θυσίας.

        Ο Σταυρός του Χριστού αποτελεί πλέον την ενοποιό δύναμη της ανθρωπότητας. Αν το ξύλο της γνώσεως του καλού και του κακού στην Εδέμ (Γεν. γ΄ κεφ.) έγινε πρόξενος κακού και έχθρας του ανθρωπίνου γένους, το ξύλο του Σταυρού έγινε σημείο επανένωσης των ανθρώπων στο Σώμα Του Κυρίου Ιησού Χριστού. Τα δύο σταυρωτά ξύλα, που συνθέτουν το σύμβολο του Σταυρού, συμβολίζουν την ένωση των ανθρώπων με το Θεό (κάθετο ξύλο) και την ένωση των ανθρώπων μεταξύ τους (εγκάρσιο ξύλο). Φυσικά η ένωση των ανθρώπων περνά αναγκαστικά από τη σχέση τους με το Θεό. Το εγκάρσιο ξύλο παριστά, επίσης, τα δύο χέρια του Εσταυρωμένου Λυτρωτή μας, τα οποία είναι ανοιγμένα για να αγκαλιάσουν ολόκληρη την ανθρωπότητα. Μέσα σε αυτή τη θεώρηση η νέα εν Χριστώ ανθρώπινη  κοινωνία έχει διαφορετική υφή από τις προχριστιανικές και εξωχριστιανικές κοινωνίες. Η ενοποιός δύναμη του Σταυρού του Χριστού αδελφοποιεί τους ανθρώπους, δημιουργώντας την κοινωνία της αγάπης, της αδελφοσύνης, της δικαιοσύνης και της ειρήνης. Το χρυσόλαλο στόμα της Εκκλησίας, ο ιερός Χρυσόστομος, εκθειάζει ως εξής τη δύναμη και τη σημασία του Τιμίου Σταυρού στη ζωή της Εκκλησίας: « Τούτο (το Ξύλο) το πρότερο σύμβολο του θανάτου, έγινε πια υπόθεση ευλογίας και τείχος παντοδαπής ασφάλειας. Μεταβλήθηκε σε καίρια πληγή του διαβόλου, χαλινός των δαιμόνων, κατάπτωση των αντιθέων δυνάμεων. Αυτό τον θάνατο θανάτωσε και τις βαριές χάλκινες πύλες του άδη κατακομμάτιασε, και τους αιώνιους σιδερένιους μοχλούς συνέτριψε, του διαβόλου την ακρόπολη κυρίεψε, της αμαρτίας τα νεύρα κατέκοψε. Την κείμενη στην καταδίκη οικουμένη ολόκληρη άδραξε και την πληγή της δικής μας φύσεως γιάτρεψε οδηγώντας την στον Πλάστη της. Κραταιώθηκε ο Σταυρός, όχι μόνο σε ένα έθνος, αλλά σε ολόκληρη την οικουμένη… την οποία ούσα άγονη πνευματικά, για να επιτελέσει την θεόσταλτη αρετή, και διατελώντας σε κατάσταση χειρότερη και από αυτή την άνυδρο έρημο, στο να γεννήσει κάτι αγαθό, την μετέβαλε σε παράδεισο …» (Χρυσοστ.   Migne, PG48,824-827).  

      Το σύμβολο του Τιμίου Σταυρού είναι, όπως τόνισε ο ιερός πατήρ, η φοβερή δύναμη κατά των αντίθεων δυνάμεων. Μέχρι το σταυρικό θάνατο του Χριστού, ως όργανο του κακού, χρησιμοποιούνταν για την καταστροφή και το θάνατο. Αφότου ο

 Θεός καταδέχτηκε να καρφωθεί και να πεθάνει πάνω σ’ αυτόν, μεταβλήθηκε σε όπλο εναντίων εκείνων που το χρησιμοποιούσαν. Η Εκκλησία μας ψάλλει θριαμβευτικά: «Κύριε όπλον κατά του διαβόλου τον σταυρόν Σου ημίν δέδωκας, φρύττει γαρ και τρέμει μη φέρων καθοράν αυτού την δύναμιν, ότι νεκρούς ανιστά και θάνατον κατήργησεν». Το σύμβολο του Τιμίου Σταυρού είναι το θαυμαστό φυλακτήριο των πιστών. Δεν υπάρχει αγιαστική πράξη της Εκκλησίας μας που να μην σταυρώνονται οι πιστοί, δεν υπάρχει στιγμή προσευχής που να μην ποιούμε το σημείο του Σταυρού, δεν υπάρχει δύσκολη στιγμή που να μην αγιάζουμε το σώμα μας με το σημείο του Σταυρού για να θωρακιζόμαστε έτσι κατά των δυνάμεων του κακού. Ο Τίμιος Σταυρός αντικατέστησε όλα τα δεισιδαίμονα και αναποτελεσματικά φυλακτήρια του παρελθόντος. Οι πιστοί πλέον φέρουν με καμάρι Αυτόν ως πολύτιμο και αποτελεσματικό φυλακτήριο κατά του κακού, αλλά και ως ομολογία της πίστης τους στην μεγάλη απολυτρωτική θυσία του Χριστού.

        Πρέπει να επισημάνουμε εδώ την φανερή αποστροφή, ακόμα και την έχθρα, προς τον Σταυρό του Χριστού, πολλών αιρετικών χριστιανικών ομάδων. Στο σύνολό του, λοιπόν,  ο προτεσταντικός κόσμος δεν αποδίδει καμιά τιμή στο Σταυρό. Είναι γνωστό πως οι προτεστάντες δεν κάνουν το σημείο του Σταυρού και χρησιμοποιούν αυτόν μόνο ως διακοσμητικό στοιχείο! Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά μάλιστα, χειρότερα από αυτούς, μάχονται με λύσσα το σημείο του Σταυρού. Δεν προφέρουν καν το όνομα Σταυρός και αντ’ αυτού τον ονομάζουν «ξύλο» και τον παριστάνουν με …πάσαλο. Στην Καινή Διαθήκη έχουν αντικαταστήσει την ονομασία του Σταυρού με …ξύλο! Και μόνο γι’ αυτό θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει την οργάνωση αυτή σαφώς αντιχριστιανική. Όλοι αυτοί είναι, κατά τον απόστολο Παύλο «εχθροί του σταυρού» (Φιλιπ.3,18) και κατά συνέπεια εχθροί του Χριστού!

       Η θέα του Τιμίου Σταυρού δημιουργεί στην ψυχή μας κατάσταση κατάνυξης και χαρμολύπης. Η παρουσία του μας δίνει υπομονή και ελπίδα. Μας βοηθά να υπομένουμε με καρτερία και υπομονή τα προβλήματα της ζωής, δηλαδή να υπομένουμε τον προσωπικό μας σταυρό (Ματθ.16,24), ελπίζοντας εξάπαντος στην επερχόμενη ανάσταση, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Αυτή η ακράδαντη πίστη μας δίνει δύναμη και μας κάνει να αντιμετωπίζουμε τη ζωή με αισιοδοξία, σε αντίθεση με την παποπροτεστατική Δύση, η οποία ζητά εναγωνίως την ευδαιμονία χωρίς τη θυσία, δηλαδή ζητά την ανάσταση χωρίς το σταυρό. Γι’ αυτό και δεν μπορεί να τη συναντήσει πουθενά. Η ελληνορθόδοξη παράδοσή μας έχει ως βάση την παύλειο αρχή «ει δε απεθάνομεν συν Χριστώ, πιστεύομεν ότι και συζήσομεν αυτώ, ειδότες ότι Χριστός εγερθείς εκ νεκρών ουκέτι αποθνήσκει, θάνατος αυτού ουκέτι κυριεύει» (Ρωμ.6,8-9). Αυτό μας κάνει να ξεχωρίζουμε από την αιρετική Δύση, η οποία όζει από απαισιοδοξία, εξαιτίας του πνευματικού της θανάτου, μη έχοντας ελπίδα αναστάσεως, διότι δεν πιστεύει στη δύναμη του Σταυρού του Χριστού και δεν έχει την ταπεινή διάθεση να συσταυρωθεί μαζί Του, για να μπορέσει έτσι να συναναστηθεί με Αυτόν. Για να μπορεί όμως ο άνθρωπος να λάβει τον θείο αγιασμό μέσω του Σταυρού είναι απαραίτητο να πιστέψει στο Λυτρωτή Χριστό και στην  σταυρική απολυτρωτική Του Θυσία. Επίσης πρέπει να σταυρώσει και αυτός τον εαυτό του όπως και ο Χριστός, να συσταυρωθεί μαζί Του, όχι βέβαια κυριολεκτικά όπως κάνουν κάποιοι γραφικοί παπικοί, οι οποίοι, κάθε χρόνο τη Μ. Παρασκευή, σταυρώνονται σε ξύλο σταυρού, αλλά πρέπει να σταυρώσει ο άνθρωπος όχι το σαρκίο του, αλλά τον αμαρτωλό και κακό εαυτό του, «ταις του βίου ηδοναίς», όπως

προτρέπει ο ιερός υμνογράφος της Μ. Εβδομάδος. «ίνα και συζήσωμεν αυτώ (τω Χριστώ)».

        Η μεγάλη εορτή της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού είναι μια ακόμα ευκαιρία για όλους μας να σκεφτούμε τις άπειρες δωρεές του Θεού στη ζωή μας. Να στρέψουμε το βλέμμα μας στο εκθαμβωτικό φως του Σταυρού προκειμένου να διαλύσουμε το σκοτεινό έρεβος των αμαρτιών και των ριζωμένων παθών της ψυχής μας. Δεν έχουμε πολλές επιλογές, ή αποδεχόμαστε τη λυτρωτική δύναμη του Σταυρού του Χριστού και σωζόμαστε, ή παραμένουμε δούλοι της αμαρτίας και φορείς του κακού και χανόμαστε. Η κλήση προς τη λύτρωση είναι πάντα ανοιχτή, φτάνει να πάρουμε τη μεγάλη απόφαση και να την αποδεχτούμε. Ο Κύριος μας περιμένει, Αυτός ο Οποίος «τας αμαρτίας ημών αυτός ανήνεγκεν των σώματι αυτού επί τω ξύλον ίνα ταις αμαρτίαις απογενόμενοι, τη δικαιοσύνη ζήσωμεν» (Α΄Πέτρ.2,21).