ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΠΑΝΣΟΦΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού   

     Οι γυναίκες μάρτυρες της Εκκλησίας μας είναι εξίσου ηρωίδες με τους άνδρες μάρτυρες, οι οποίες συναποτελούν την πιο εκλεκτή χορεία των αγίων. Το πρόβλημα της ισότητας των δύο φύλων, λύθηκε για την Εκκλησία μας στους αγίους Της, όπως και η σύμπλευση γνώσης και πίστης.

      Στις κορυφαίες γυναίκες μάρτυρες της Εκκλησίας μας ανήκει και η μεγαλομάρτυς αγία Αικατερίνη. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια στα 294 από ειδωλολατρική οικογένεια και ονομαζόταν Δωροθέα. Ο πατέρας της ονομαζόταν Κώνστας ή Κέστος και ήταν αριστοκράτης, φρόντισε δε να δώσει τη μεγαλύτερη δυνατή μόρφωση στην πανέμορφη και ευγενέστατη κόρη του. Σπούδασε στις πιο ονομαστές εθνικές σχολές φιλοσοφία, ρητορική, ποίηση, μουσική, μαθηματικά, αστρονομία και ιατρική. Γνώριζε το Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Βιργίλιο και όλους τους ποιητές. Επίσης κατείχε τις θεωρίες των αρχαίων ιατρών Ασκληπιού, Γαληνού και Ιπποκράτη. Ήταν πανεπιστήμων! Κάποιοι μάλιστα την ταυτίζουν με την αλεξανδρινή φιλόσοφο Υπατία, λόγω ομοιότητας, η οποία είχε βρει τραγικό θάνατο, περί το 440, σε μια θρησκευτική διένεξη.

       Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της, έστρεψε την προσοχή της στη χριστιανική διδασκαλία, η οποία, παρ’ όλους τους διωγμούς, διαδίδονταν και γινόταν πίστη των κατοίκων της Αλεξάνδρειας. Εντυπωσιάσθηκε από αυτή και ζήτησε να κατηχηθεί στη νέα πίστη από κάποιον άγιο μοναχό. Βαπτίστηκε και πήρε το όνομα Αικατερίνη.

      Δεν φανέρωσε αρχικά τη χριστιανική της ιδιότητα στους οικείους της, διότι βρισκόταν σε έξαρση ο μεγάλος διωγμός του Μαξεντίου. Οι γονείς της την πίεζαν να παντρευτεί έναν από τους πάμπολλους πλούσιους νέους, και αξιωματούχους, που ζητούσαν να την κάνουν γυναίκα τους. Εκείνη με ευγένεια απέκρουε  τις προτάσεις τους διότι είχε πάρει την απόφασή της να γίνει νύμφη του Χριστού!

        Δεν άργησε να γίνει γνωστή η μεταστροφή της στον Χριστιανισμό. Μέσα στη δίνη του διωγμού, θεώρησε καθήκον της και τιμή της να ομολογήσει την πίστη της στο Χριστό. Ήταν δεκαοκτώ χρονών, αλλά αρκετά ώριμη για να υποστεί τις συνέπειες της δημόσιας ομολογίας της.  Την εποχή εκείνη ο αυτοκράτορας Μαξέντιος έβγαλε διαταγή για καθολική θυσία στους «θεούς» από όλους τους υπηκόους. Όποιοι δεν θα εκτελούσαν τη διαταγή του θα τιμωρούνταν σκληρά και παραδειγματικά. Ο ίδιος ο αυτοκράτορας θυσίασε εκατόν τριάντα ταύρους! Πλήθος κόσμου υπάκουσε στη βασιλική διαταγή, όχι όμως και η Αικατερίνη. Κατευθύνθηκε στο ειδωλολατρικό «ιερό» όπου τελούσε τη μεγαλειώδη θυσία ο Μαξέντιος και ζήτησε από τους ακολούθους του να μιλήσει σ’ αυτόν. Με πρωτόγνωρο θάρρος ήλεγξε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα, υπενθυμίζοντάς του πως η λατρεία των άψυχων ειδώλων, και δι’ αυτών, η λατρεία των δαιμόνων ανήκει στο σκοτεινό και δεισιδαίμων παρελθόν και πως και οι αρχαίοι σοφοί είχαν ασκήσει σκληρή κριτική στην ειδωλολατρία. Ταυτόχρονα ομολόγησε ενώπιων του την πίστη της στον Ιησού Χριστό, τον αληθινό Θεό. Ο αυτοκράτορας ζήτησε να μάθει ποια ήταν αυτή η όμορφη και ασεβής, κατά την κρίση του, κόρη. Οι ακόλουθοί του του είπαν ότι είναι η κόρη του επιφανή αλεξανδρέα Κώνστα, η οποία έγινε Χριστιανή. Ο αυτοκράτορας έδωσε εντολή να γίνει μια δημόσια συζήτηση με τους πλέον διακεκριμένους φιλοσόφους και ρήτορες της Αλεξάνδρειας, διότι πίστευε πως έτσι θα ξεφτίλιζε τους Χριστιανούς και θα θριάμβευε η ειδωλολατρία. Κάλεσε λοιπόν πενήντα από αυτούς και την Αικατερίνη να εκθέσουν δημόσια τις απόψεις τους.

      Η Αικατερίνη προσευχήθηκε θερμά στο Θεό να της δώσει σοφία, προκειμένου να  υπερισχύσει στη συζήτηση, για τη δόξα τη δική Του και την καταισχύνη των διωκτών της Εκκλησίας. Οι ειδωλολάτρες ρήτορες γεμάτοι κομπασμό άρχισαν πρώτοι να

παρουσιάζουν την αρχαία θρησκεία ως δήθεν παράγοντα πολιτισμού και τους «θεούς» ως δήθεν ευεργέτες των ανθρώπων. Τελευταία μίλησε η Αικατερίνη. Χρησιμοποιώντας τα έργα του Ομήρου, παρουσίασε το έρεβος των «θεών» της αρχαίας θρησκείας, οι οποίοι έπρατταν τις χειρότερες κακουργίες και τις αίσχιστες ηθικές παρεκτροπές, ήτοι: δολοφονίες, απάτες, βιαιοπραγίες, γενοκτονίες, κλοπές, μοιχείες, πορνείες, αιμομιξίες, παιδεραστίες, βιασμούς, κτηνοβασίες, φθόνους, δολοπλοκίες. Διακατέχονταν από ανομολόγητα πάθη, τα οποία οι άνθρωποι δε μπορούσαν να διανοηθούν. Ήταν απίστευτα μισάνθρωποι, ζήλευαν και μισούσαν θανάσιμα τους ανθρώπους και όταν εύρισκαν ευκαιρία τους εξολόθρευαν. Το μόνιμο μίσος τους για τους ανθρώπους καταλάγιαζε με τις φρικτές ανθρωποθυσίες! Αναγκάζονταν οι άνθρωποι να εκπορνεύουν ακόμη τα κορίτσια τους στα «ιερά πορνεία» για χάρη των «θεών»!       

      Οι ειδωλολάτρες φιλόσοφοι έμειναν άφωνοι από την ευγλωττία και τα επιχειρήματα της νέας φιλοσόφου! Το αποτέλεσμα ήταν να αναγνωρίσουν την ήττα τους και να μεταστραφούν και οι ίδιοι στον Χριστιανισμό! Το γεγονός αυτό εξόργισε το φανατικό ειδωλολάτρη αυτοκράτορα, ο οποίος ζήτησε τη θανάτωσή τους δια της πυράς και τον απάνθρωπο βασανισμό της Αικατερίνης. Η αγία οδηγήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία δεν έκαμψαν την πίστη της. Βλέποντας η σύζυγος του αυτοκράτορα Φαυστίνα τον ηρωισμό της μάρτυρος πίστεψε και έγινε και αυτή Χριστιανή. Ο θηριώδης σύζυγός της την αποκεφάλισε και την αγία την παρέδωσε στους δημίους να την αποτελειώσουν στο φοβερό τροχό, ο οποίος διαμέλιζε αργά και βασανιστικά το σώμα της, ενώ η ψυχή της πέταξε στα ουράνια για να συναντήσει τον θείο Νυμφίο που τόσο αγάπησε στη ζωή της. Το σώμα της ο παρέλαβαν οι Χριστιανοί και το ενταφίασαν με τιμές. Το σεβάστηκαν οι αιώνες και σήμερα αποτελεί πολύτιμο θησαυρό στην ιστορική Μονή του Σινά. Η μνήμη της εορτάζεται στις 25 Νοεμβρίου.

      Η αγία Αικατερίνη είναι ένα από τα απτά παραδείγματα πως η γνώση και η επιστήμη όχι μόνο δεν αντιτίθενται στην χριστιανική πίστη, αλλά καταξιώνονται σ’ αυτή ως δώρα του Θεού στην ανθρωπότητα!