Δόξα τω Θεώ, πάντων ένεκεν. - Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2013

Πολυτεκνία



Κατά τη βάπτιση του πέμπτου παιδιού πνευματικών του τέκνων τόνισε:
-          Η πολυτεκνία, παιδιά μου, είναι μαρτυρία και μαρτύριο. Μαρτυρία μεν διότι ο πολύτεκνος Χριστιανός προβαίνει καθημερινώς σε ομολογία πίστεως: ότι τηρεί την περί τεκνογονίας εντολή του Θεού. Μαρτύριο δε διότι συνεχώς υφίσταται τους χλευασμούς και τις ειρωνείες του κόσμου τούτου, αλλά και διότι αναλίσκεται ακατάπαυστα στις οικογενειακές φροντίδες.

* * *


Σε ερώτηση κάποιου αν ήταν σκόπιμο να βοηθήσει οικονομικώς έναν πολύτεκνο, χωρίς να έχει σαφή γνώση της πραγματικής καταστάσεώς του ως και του εάν επρόκειτο να διαχειρισθεί με σύνεση τη βοήθεια την οποία θα του πρόσφερε, ο Γέροντας είχε πει:
-          Παιδί μου, πολύτεκνος είναι και έχει οπωσδήποτε ανάγκες. Δώσε του χωρίς να πολυεξετάζεις. Ποιος κάνει σήμερα τόσα παιδιά;

* * *

Οι έγγαμοι δεν πρέπει να αποφεύγουν μόνο την αντισύλληψη, αλλά και τον προγραμματισμό των παιδιών. Να αφήνωνται με εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού και να θεωρούν την έλευση του κάθε παιδιού μεγάλο θεϊκό δώρο. Τα παιδιά δεν είναι τσουρέκια να τα παραγγέλλουμε στο φούρνο όποτε θέλουμε κι όπως τα θέλουμε. Δεν πρέπει εξάλλου ούτε για μία στιγμή να μας διαφεύγει το γεγονός ότι ο άνθρωπος τεκνοποιώντας γίνεται συνδημιουργός του Θεού.



* * *

Ο Γέροντας θεωρούσε ότι είναι πολύ ευλογημένες από τον Θεό οι πολύτεκνες οικογένειες. Ανέφερε μάλιστα το εξής περιστατικό: Κάποιος υπερπολύτεκνος πέθανε σχετικά νέος. Όσοι τον γνώριζαν, ανέφεραν ότι ήταν πολύ σκληρός και βασάνιζε τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Λίγο καιρό όμως προτού πεθάνει, έλθε σε μετάνοια, ζήτησε συγγνώμη από την οικογένειά του, εξομολογήθηκε και έφυγε έτοιμος. Και ο Γέροντας σχολίασε:
- Ο Θεός, αμείβοντας την υπακοή του ανθρώπου αυτού στο θέμα της πολυτεκνίας, και τον ίδιο έσωσε και την οικογένειά του απάλλαξε από την βάναυση συμπεριφορά του.


* * *

Μια οικογένεια πνευματικών του τέκνων με τρία παιδιά αντιδρούσε κάθε φορά που ο Γέροντας έθετε θέμα αποκτήσεως τρίτου παιδιού.
Μέσα στις παράλογες για πνευματικούς ανθρώπους δικαιολογίες απασχολούσε έντονα τον σύζυγο το ενδεχόμενο μεταθέσεώς του, ως δημοσίου υπαλλήλου, από την περιοχή Αθηνών, γεγονός το οποίο θα είχε επιπτώσεις στην οικογένεια.
Ο π. Επιφάνιος, όπως πάντοτε, μεταξύ άλλων θεραπευτικών «συνταγών» είπε:
- Ας τ’ αφήσουμε, παιδιά μου, στην πρόνοια του Θεού με τις προσευχές μας, για να έχουμε θετικά αποτελέσματα.
Η αγάπη του Θεού χάρισε στο ζεύγος τέταρτο παιδί και στον σύζυγο το αμετάθετο! Επί πολλά χρόνια παρέμεινε υπηρετών στην περιοχή Αθηνών και μόνο όταν τα παιδιά μεγάλωσαν αρκετά, παρέστη ανάγκη μεταθέσεώς του για σύντομο χρονικό διάστημα.

* * *

Η πολυτεκνία είναι περισσότερο υπόθεση θυσίας και λιγότερο υλικών μέσων





Αποσπάσματα από το βιβλίο «ΥΠΟΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ από τη διδασκαλία του πατρός Επιφανίου» - Έκδοσις Ιερού Ησυχαστηρίου Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνας

Περί βλασφημίας, π. Επιφανίου Θεοδωρόπουλου



Διηγείται πνευματικό τέκνο του Γέροντα:
Όταν ήμουν υποψήφιος για το Πανεπιστήμιο, στο φροντιστήριο ο γεωμέτρης κι ο φιλόλογος κάπου-κάπου βλασφημούσαν τα θεία, όταν μερικοί σπουδαστές δεν ήσαν καλά ετοιμασμένοι στο μάθημα.
-          Πάτερ, τι μπορώ να κάνω για να σταματήσουν αυτοί οι δύο να βρίζουν τα θεία; Ρώτησα τον Γέροντα.
-          Όταν τελειώσει το μάθημα και έχετε διάλειμμα, πιάσε ιδιαιτέρως τον καθένα, χωρίς να σας βλέπουν οι άλλοι, και πες του: Με ποιο δικαίωμα βρίζετε τις θρησκευτικές πεποιθήσεις ενός άλλου; Αυτό να το κάνεις ύστερα από προσευχή στο αμέσως πρώτο μάθημα κατά το οποίο θα βρίσουν και μετά βλέπουμε.
Πράγματι με την πρώτη αφορμή έπιασα στο διάλειμμα τον γεωμέτρη και εφάρμοσα τη μέθοδο του γέροντα. Ο καθηγητής αιφνιδιάσθηκε, διότι περίμενε ερώτηση γεωμετρίας και όχι αν έχει το δικαίωμα να βρίζει. Άρχισε δε να μου λέει: Βέβαια δεν είναι γενικά σωστό να βρίζουμε, πολλώ μάλλον τα θεία, και εν συνεχεία άρχισε να μου πλέκει το εγκώμιο του Αγίου, του οποίου το όνομα έφερε.
Αποτέλεσμα: Από τότε δεν τον ξανάκουσα να βρίζει για ένα έτος που έκανα φροντιστήριο. Το ίδιο και ο φιλόλογος: Δεν ξαναέβρισε, παρότι το έφερε κάπως βαρέως στην αρχή που αναγκαζόταν να συγκρατήται.


* * *


Ένας τεχνίτης επισκέφθηκε κάποτε τον γέροντα και του είπε:
-          Πάτερ, βλασφημώ. Αλλά συμβαίνει κάτι παράξενο. Όταν προσπαθώ να βιδώσω μια βίδα κι αυτή δεν βιδώνει, με εξοργίζει. Μόλις όμως βλασφημήσω, αμέσως βιδώνει.
Ατάραχος ο Γέροντας του απαντά:
-          Έτσι ήταν επόμενο να γίνει!
Και μπροστά στην έκπληξη του τεχνίτη συνεχίζει:
-          Ένας δαίμονας εμποδίζει τη βίδα να βιδώσει κι ένας άλλος σε παροτρύνει να βλασφημήσεις. Μόλις ο δεύτερος σε καταφέρει να βλασφημήσης, φεύγει ο πρώτος από τη βίδα κι αμέσως αυτή βιδώνει! Προσοχή, παιδί μου, να μη βλασφημείς αλλά να προσεύχεσαι όταν εργάζεσαι.


Αποσπάσματα από το βιβλίο «ΥΠΟΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ από τη διδασκαλία του πατρός Επιφανίου» - Έκδοσις Ιερού Ησυχαστηρίου Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνας

Περί Αταραξίας Από τη ζωή και τη διδασκαλία του π. Επιφανίου




Ο Γέροντας, παρότι παρακολουθούσε καταλέπτως τα διάφορα πολιτικά ή εθνικά γεγονότα, τις ταραχές, τις απειλές πολέμου κ.λπ. και η γνώμη του ήταν σαφής για όλα, κατά βάθος δεν ανησυχούσε, αλλά έλεγε:
- Όλα αυτά που γίνονται τώρα, όπως και τα επόμενα, θά’ ρθει ο Θεός με τη σκούπα Του και θα τα σκουπίσει μ’έναν τρόπο, τον οποίο αυτός ξέρει. Καμμιά ανησυχία, λοιπόν. «Εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».
Αυτό το τελευταίο το θεωρούσε, όπως έλεγε, «υπερτάτη φιλοσοφία της ζωής». Οι εξομολογούμενοι, που έμπαιναν στο εξομολογητήριο καθώς και οι επισκέπτες του απερίττου διαμερίσματός του, το έβλεπαν καλλιγραφημένο και ανηρτημένο σε περίοπτη θέση.


* * *



Μια μέρα, κατά τη διάρκεια της Θ. Λειτουργίας στους Τρεις Ιεράρχας, πήρε φωτιά στο κάτω μέρος, εξ αιτίας της σόμπας, το καινούριο του χειμωνιάτικο ζωστικό, το οποίο φόραγε για πρώτη φορά. Δεν στενοχωρήθηκε όμως καθόλου! Το παιδί που βοηθούσε στο Ιερό τον ρώτησε τότε με εύλογη απορία:
-          Καλά, δεν λυπηθήκατε καθόλου;
Και ο Γέροντας με μια αφοπλιστική ειλικρίνεια:
-          Όχι. Γιατί να λυπηθώ; Απλούστατα, θα το δώσω σε κάποιον πατέρα στο μοναστήρι, κοντύτερον από μένα και θα το χρησιμοποιήσει σαν καινούριο, αφού το μεταποιήσει!


* * *


Ένα βράδυ, την ώρα του φαγητού ζήτησε από κάποιο πνευματικοπαίδι του νατου κάνει μια επείγουσα διόρθωση κειμένου, που έπρεπε να δημοσιευθεί την επομένη. Ο νέος εξανέστη γιατί του ζήτησε να θυσιάσει λίγο νυκτερινό ύπνο και έδειξε με τον τρόπο του πως δεν ήθελε να εκτελέσει εργασία. Ο Γέροντας, χωρίς καθόλου να ταραχθεί, απάντησε ήρεμα:
-          Καλά, παιδί μου. Δεν πειράζει. Θα το κάνω εγώ.
Η αντίδρασή του αυτή ήταν πραγματικός καταπέλτης για τον νέο και ισχυρό μάθημα για τους υπόλοιπους που τον συντροφεύαμε τη βραδιά εκείνη.


* * *


Η αταραξία του στις υλικές ζημιές ήταν μοναδική.
Κάποτε στο πατρικό του σπίτι, ένα πνευματικοπαίδι του στην προσπάθειά του να αποψύξει το ψυγείο, τρύπησε με μαχαίρι κάποιο σωλήνα με αποτέλεσμα να το καταστρέψει. Στην αγωνία του νέου για τη ζημιά, την οποία άθελά του προξένησε, ήλθε σαν απάντηση η ήρεμη αντιμετώπιση του Γέροντα.
-          Αύριο θα το αντικαταστήσουμε, είπε απλά, και συνέχισε την εργασία του σαν να μη συνέβη τίποτε.



Αποσπάσματα από το βιβλίο «ΥΠΟΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ από τη διδασκαλία του πατρός Επιφανίου» - Έκδοσις Ιερού Ησυχαστηρίου Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνας

ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ



Ὑπὸ τοῦ κ. Ἰωάννη Θ. Χαΐνη, Ὁμ. Καθηγητοῦ Ε.Μ. Πολυτεχνείου

 Οἱ Ἀστροφυσικοὶ στηριζόμενοι στὶς παρατηρήσεις τοῦ Σύμπαντος μὲ τὰ τεράστια μέσα ποὺ διαθέτουν σήμερα (τηλεσκόπια – διαστημικὰ τηλεσκόπια – φασματοσκόπια – ραδιοτηλεσκόπια κ.λπ.) καθὼς καὶ στὰ ἀποτελέσματα ἐπὶ τῶν ἐπιστημονικῶν ἐρευνῶν στὴ σωματιδιακὴ φυσικὴ μὲ τοὺς σύγχρονους ἐπιταχυντές, καὶ μετρώντας τὴν κοσμικὴ ἀκτινοβολία μικροκυμάτων ὑποβάθρου, κατέληξαν νὰ ἐξηγήσουν μὲ ἐπιτυχία πολλὰ φαινόμενα γύρω ἀπὸ τὸ Σύμπαν.

Φυσικά, οἱ θεωρίες ποὺ ἀνεπτύχθησαν δὲ στηρίζονται μόνο στὶς ἀνωτέρω παρατηρήσεις, ἀλλὰ ἀκουμποῦν ἐπὶ τὸ πλεῖστον στὴ Γενικὴ Θεωρία τῆς Σχετικότητας τοῦ Einstein, καθὼς καὶ στὴν Κβαντικὴ Μηχανική. Ὅσα ἐπέτυχαν τὴν τελευταία εἰκοσαετία οἱ Ἀστροφυσικοὶ εἶναι ἀξιοθαύμαστα! Ἀλλὰ καὶ εἰς τὸ μέλλον θὰ ἔχουμε καὶ ἄλλες ἐκπλήξεις, σχετικὰ μὲ θέματα τῆς Κοσμολογίας. Ἀβίαστα μπορεῖ νὰ πεῖ κανεὶς ὅτι ὁ 21ος αἰώνας θὰ εἶναι ἡ λαμπρὰ ἐποχὴ τῆς Κοσμολογίας! Ποία εἶναι ὅμως τὰ θέματα, ποὺ ἡ ἐπιστήμη δὲ θὰ μπορέσει νὰ δώσει ἐπιστημονικὰ ἀποδεκτὴ ἀπάντηση; Εἶναι ἐρωτήματα, ποὺ ξεπερνοῦν τὶς δυνατότητες τῆς ἐπιστήμης, ὁσηδήποτε πρόοδο κι ἂν κάνει στὸ πεδίο της. Διάσημοι Κοσμολόγοι καὶ Ἀστρονόμοι εἶναι κάθετοι ὅτι ἡ ἐπιστήμη:

Ι. Δὲ θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ δώσει ἐξήγηση γιὰ τὴν ὕπαρξη αὐτοῦ τοῦ ἀπειροελάχιστου ὄγκου, τῆς χωροχρονικῆς ἀνωμαλίας, μὲ ἄπειρη πυκνότητα, ἄπειρο βαρυτικὸ πεδίο, θερμοκρασία καὶ ἄπειρη καμπυλότητα, ποὺ ἔγινε αἰτία νὰ δημιουργηθεῖ τὸ Σύμπαν.

Ἔτσι στὴν τύχη βρέθηκε;

ΙΙ. Δὲ θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ ἐξηγήσει πὼς ἒγινε Μεγάλη Ἔκρηξη (Big Bang), αὐτοῦ τοῦ ἀπειροελάχιστου ὄγκου.

 ΙΙΙ. Δὲ θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ ἐξηγήσει πὼς ἀπὸ τὸν ἀπειροελάχιστο ὄγκο προῆλθε τὸ πληθωριστικὸ Σύμπαν, καὶ ἀκολούθως τὸ Σύμπαν, ὅπως τὸ βλέπουμε σήμερα καὶ τὸ θαυμάζουμε. Δὲν εἶναι μόνον αὐτά, ἀλλὰ καὶ πολλὰ ἄλλα ποὺ θὰ παραμείνουν ἀνεξήγητα ἀπὸ τὴν ἐπιστήμη, ὅσες προσπάθειες κι ἂν κάνει. Τὸ ἀνεξήγητο ἀπὸ τοὺς ἐπιστήμονες ἐξηγεῖται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ποὺ διαθέτει νοημοσύνη, λογικὴ καὶ εὐφυΐα καὶ δὲν διέπεται ἀπὸ μηδενιστικὲς ἀντιλήψεις.

 Τὰ προαναφερθέντα ἀπὸ Ι-ΙΙ δὲ μποροῦμε νὰ τὰ ἀποδώσουμε στὴν τύχη. Ἡ τύχη προϋποθέτει καὶ τὸ αἴτιο. Δὲν νοεῖται αἰτιατὸ χωρὶς αἴτιο. Ποιὸ λοιπὸν εἶναι τὸ αἴτιο; Τὸ αἴτιο εἶναι ἡ ὕπαρξη Μίας Ὑπέρτατης Ἄχρονης Δύναμης, ποὺ συνετέλεσε στὰ διαδοχικὰ στάδια τῆς Δημιουργίας τοῦ Σύμπαντος καὶ Αὐτὴ ἡ Δύναμη εἶναι τὸ Ὑπέρτατο Ὄν, εἶναι ὁ Θεός! Σήμερα διακεκριμένοι, ἀνὰ τὸν κόσμο, Ἀστρονόμοι, Κοσμολόγοι, Φυσικοὶ τῆς Σωματιδιακῆς Φυσικῆς, πιστεύουν ἀκράδαντα, ὅτι τὸ Μυστήριο τοῦ Σύμπαντος καὶ ἡ Δημιουργία του, ὁδηγεῖ ἀβίαστα στὴν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ! Κάθε ἄλλη διαφορετικὴ ἄποψη, εἴτε «ἐπιστημονική», εἴτε φιλοσοφικὴ ὁδηγεῖ σὲ πλήρη σύγχυση, σὲ χαοτικὲς καταστάσεις, σὲ ἀντιφάσεις καὶ πλήρη ἀδιέξοδα.
 Σήμερα ὑπάρχει τὸ Μοντέλο τῆς Μεγάλης Ἔκρηξης, μὲ ὁρισμένες παραλλαγές, πιθανὸν νὰ ὑπάρξουν στὸ μέλλον καὶ ἄλλα μοντέλα, σχετικὰ μὲ τὴ δημιουργία τοῦ Σύμπαντος. Ὁποιαδήποτε κι ἂν εἶναι ἡ πρόοδος τῆς ἐπιστήμης, ὁσοδήποτε κι ἂν προσεγγίσει ἡ ἐπιστήμη τὸν τρόπο τῆς δημιουργίας, δὲν θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ ἐξηγήσει τὴν ὕπαρξη αὐτῆς τῆς ἀπειροελαχίστου σὲ ὄγκο μάζας, ἀλλὰ ἀπείρου πυκνότητας, θερμοκρασίας καὶ βαρυτικοῦ πεδίου καὶ τὴν περαιτέρω ἐνεργοποίηση καὶ τὸν πληθωρισμὸ αὐτῆς, ἂν δὲν δεχθεῖ ὅτι, αὐτὴ ἡ μάζα καὶ κατ' ἐπέκταση τὸ Σύμπαν, εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ! Οἱ Νόμοι ποὺ διέπουν τὸ Σύμπαν καὶ γενικῶς τὰ οὐράνια σώματα εἶναι καθολικοὶ καὶ διαχρονικοί. Ἔτσι τυχαῖα ἐτέθησαν;
Τέλος, ἔχει ἀναλογισθεῖ κανεὶς ἂν τὸ Σύμπαν, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς δημιουργίας του, εὑρίσκετο σὲ μία ὑπερσυμμετρικὴ κατάσταση ἐμεῖς δὲν θὰ ὑπήρχαμε; Στὴν τύχη ἔγινε τὸ σπάσιμο τῆς Συμμετρίας, ὥστε νὰ ἔχουμε μικρὴ ὑπεροχὴ τῆς ὕλης ἀπὸ τὴν ἀντιύλη ἀπὸ τὰ πρῶτα στάδια τῆς Μεγάλης Ἔκρηξης; Οἱ μὴ πιστεύοντες στὸ Θεὸ ἂς μᾶς δώσουν μία ἐπιστημονικὴ ἐξήγηση.

Σημαντικὸ ἐρώτημα: δημιουργία τῆς ζωῆς στὸν πλανήτη μας, Γῆ, δημιουργία ζωῆς κυρίως τοῦ ἀνθρώπου, καθὼς καὶ ὁλόκληρο τὸ ζωικὸ καὶ φυτικὸ βασίλειο, μὲ τὴ συνεχιζόμενη ἀναπαραγωγή του, ἕνα ὑπερβατικὸ γεγονός, εἶναι ἀνεξήγητο ἀπὸ ἐπιστημονικῆς πλευρᾶς, ἐὰν δὲν ἀναχθοῦμε στὴν ὕπαρξη τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, ποὺ δημιούργησε αὐτὸν τὸν ὑπέροχο κόσμο, ποὺ ἀπολαμβάνουμε ἐμεῖς σήμερα καὶ θὰ ἀπολαμβάνουν οἱ ἐπερχόμενες γενεὲς μέχρι συντελείας τοῦ κόσμου. Ἡ ἀπροσέγγιστη ὑπεροχὴ τοῦ ἀνθρώπου, μὲ νοημοσύνη, λογική, ἀπὸ τὰ ἄλλα ὄντα τῆς φύσεως, εἶναι ἀνεξήγητη, ἐὰν τὶς ἰδιότητες αὐτὲς δὲν τὶς ἔθετε στὸν ἄνθρωπο ὁ Δημιουργός τοῦ Σύμπαντος, ὁ Θεός

Γιὰ τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα



Ο ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στὸ πνευματικότατο βιβλίο του Πνευματικὰ Γυμνάσματα (Μελέτη ΙΔ΄) ἀναπτύσσει μὲ πολλὰ ἐπιχειρήματα πόσο μεγάλη ζημιὰ προξενοῦν τὰ λεγόμενα ἐλαφρὰ ἢ μικρὰ ἢ συγγνωστὰ ἁμαρτήματα. Δυστυχῶς πολλοὶ ἄνθρωποι, ἐπισημαίνει ὁ Ἅγιος, μὲ ἐλαφρὰ συνείδηση δικαιολογοῦν πολλὲς παρεκκλίσεις τους ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, λέγοντας, δὲν εἶναι τίποτε ποὺ εἶπα ἕνα μικρὸ ψεματάκι, δὲν εἶναι τίποτε..., ποὺ ἀστειεύθηκα, ποὺ κάπνισα, ποὺ θύμωσα, ποὺ εἶπα πειρακτικοὺς λόγους εἰς βάρος τοῦ ἀδελφοῦ μου, ποὺ ἔφαγα περισσότερο ἀπ’ ὅσο χρειαζόταν καὶ παραγέμισα τὸ στομάχι μου.

  Ἁγία Γραφὴ μᾶς βεβαιώνει ρητῶς ὅτι καὶ γιὰ τοὺς ἀργοὺς λόγους θὰ δώσουμε λόγο στὸ Θεό (βλ. Ματθ. ιβ΄ 36)· καὶ γιὰ τὴν ἐμπεπλησμένη γαστέρα καὶ γιὰ τοὺς γέλωτες θὰ δώσουμε λόγο στὸ Θεό (βλ. Λουκ. ς΄ 25). Ἂν ποῦμε λόγου ψέματα, μεγάλα, ἁμαρτάνουμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Μικρὰ ὀνομάζονται χάριν διακρίσεως, γιὰ νὰ ξεχωρίζουν ἀπὸ τὰ θανάσιμα. Μιὰ λίμνη ὀνομάζεται μικρή, ὅταν συγκρίνεται μὲ τὸν ὠκεανό. Ἀλλὰ αὐτὴ καθ’ ἑαυτὴν δὲν εἶναι μικρή. Ἔχει χιλιάδες καὶ ἑκατομμύρια κυβικὰ νεροῦ. Ἄρα ὅλα τὰ ἁμαρτήματα ἔχουν τὸ βάρος τους, εἴτε μικρὰ ὀνομάζονται εἴτε μεγάλα. Μᾶς ζημιώνουν λοιπὸν καὶ τὰ λεγόμενα ἐλαφρὰ ἢ μικρὰ ἁμαρτήματα. Πρωτίστως διότι ἀσχημίζουν τὴν ψυχή, τὴ στεροῦν ἀπὸ τὴν ἀφθονία τῆς θείας Χάριτος, ψυχραίνουν τὴ θερμότητα τῆς ἀγάπης της πρὸς τὸν Θεό, ἐξασθενίζουν τὶς νοερὲς δυνάμεις της, ἀδυνατίζουν τὶς καλὲς συνήθειές της, μειώνουν χάριν ψέματα εἴτε μικρὰ εἶναι εἴτε τὸν ἐνθουσιασμὸ γιὰ τοὺς ἀγῶνες τῆς εὐσεβείας, συνηθίζουν τὴ θέληση νὰ κλίνει μὲ εὐκολία πρὸς τὸ κακό, ξηραίνουν τὰ δάκρυα ἀπὸ τοὺς ὀφθαλμούς.

 Οἱ περισσότερες σωματικὲς ἀσθένειες δὲν ὁδηγοῦν ἀκαριαίως στὸν βιολογικὸ θάνατο. Στὴν ἀρχὴ προξενοῦν πονοκέφαλο, πυρετό, ἐξάντληση· σιγά- σιγὰ ὅμως φθείρουν τὴν ὑγεία μας. Ἔτσι καὶ τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα δὲν ὁδηγοῦν ἀστραπιαίως στὸν πνευματικὸ θάνατο. Στὴν ἀρχὴ προξενοῦν ὅλες τὶς παρενέργειες ποὺ προαναφέραμε, ἀλλὰ σιγά-σιγὰ ἐπι βαρύνουν τὴν ἀσθένεια τῆς ψυχῆς μας. Ἐπίσης μᾶς ζημιώνουν τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα, διότι ἀνοίγουν τὸν δρόμο πρὸς τὰ θανάσιμα ἁμαρτήματα. Ἐφόσον μᾶς σπρώχνουν συνεχῶς στὸν γκρεμό, κάποια στιγμή, χωρὶς κὰν νὰ τὸ ἀντιληφθοῦμε, μᾶς ρίχνουν στὰ βάραθρά του.

Θεωροῦμε μικρὸ ἁμάρτημα, γράφει ἅγιος Νικόδημος, τὸ νὰ ἐπιθυμήσουμε «τὸ μάταιον κάλλος», ἀλλὰ ἂς μετρήσουμε πόσα κακὰ προέρχονται ἀπὸ αὐτό: Ὁλόκληρη ἁλυσίδα ἁμαρτημάτων ποὺ ἀκολουθοῦν τὸ ἕνα κατόπιν τοῦ ἄλλου, ὥσπου στὸ τέλος μᾶς ρίχνουν στὰ βάραθρα τῆς κολάσεως. Ὁ κατήφορος δὲν ἔχει σταματημό. Βρισκόμαστε χαλαροὶ καὶ δὲν ἀντικρούουμε τὴν πρώτη προσβολή. Ἀλλὰ ἡ ὑποχώρηση αὐτὴ φέρνει καὶ δεύτερη καὶ τρίτη καὶ τέταρτη, ὥσπου στὸ τέλος μᾶς ὁδηγεῖ στὴ θανάσιμη ἁμαρτία. Ὁ κλέφτης ἀρχίζει νὰ κλέβει μικροποσὰ καὶ καταλήγει μεγαλοαπατεώνας. Ἔτσι κι ἐμεῖς ἀρχίζουμε νὰ πέφτουμε στὰ ἐλαφρὰ καὶ καταλήγουμε νὰ πέφτουμε καὶ σὲ θανάσιμα ἁμαρτήματα. «Ὁ ἐξουθενῶν τὰ ὀλίγα κατὰ μικρὸν πεσεῖται» (Σοφ. Σειρ. ιθ΄ 1). Αὐτὸς ποὺ καταφρονεῖ τὰ μικρὰ ἁμαρτήματα πέφτει καὶ στὰ μεγάλα. Μὴν ὑποτιμοῦμε τὴ ζημιὰ ποὺ προξενοῦν τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα. Ὅπως μία ἀλεπού, ἂν μπεῖ στὸ ἀμπέλι τὸν καιρὸ ποὺ εἶναι ὥριμα τὰ σταφύλια, κάνει μεγάλη ζημιά, ἔτσι καὶ τὰ μικρὰ ἀλεπουδάκια της, ἂν μποῦν στὸ ἀμπέλι τὴν ἴδια ἐποχή, κάνουν ἐξίσου μεγάλη ζημιά. Ἀφανίζουν ἀμπελῶνες (βλ. ᾎσμ. β΄ 15).
 Ἐπιπλέον μᾶς ζημιώνουν τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα, διότι μᾶς αἰχμαλωτίζουν στὸν μισάνθρωπο διάβολο, ὅπως μᾶς αἰχμαλωτίζουν καὶ τὰ θανάσιμα ἁμαρτήματα. Ἂς ὑποθέσουμε, προσθέτει ὁ ἅγιος Νικόδημος, ὅτι ἕνα λιοντάρι πιάνεται στὴν παγίδα ἀπὸ τὸ ἕνα πόδι του, καὶ ἄλλο λιοντάρι πιάνεται ἀπὸ τὰ τέσσερα. Ἐφόσον καὶ τὰ δυὸ πιάνονται στὶς παγίδες, εἶναι ἐξίσου αἰχμάλωτα. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι μιὰ βάρκα βυθίζεται, ὅταν τὴ φορτώσουμε μὲ ἕναν πολὺ μεγάλο καὶ βαρὺ βράχο ποὺ δὲν ἀντέχει νὰ τὸν σηκώσει. Ἐξίσου βυθίζεται, ἂν τὴ φορτώσουμε καὶ μὲ ἀμέτρητους κόκκους ἄμμου. Καὶ οἱ μικροσκοπικοὶ κόκκοι τῆς ἄμμου καὶ ὁ γιγαντιαῖος βράχος τὴν ἴδια ζημιὰ κάνουν. Ἀπὸ τὶς θεοφώτιστες ἐπισημάνσεις τοῦ ἁγίου Νικοδήμου φαίνεται πολὺ καθαρὰ ὅτι καὶ τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα προξενοῦν μεγάλη ζημιά, ὅπως καὶ τὰ θανάσιμα. Καὶ τὰ ἐλαφρὰ ἁμαρτήματα ὁδηγοῦν στὸν πνευματικὸ θάνατο, ὅπως καὶ τὰ θανάσιμα.
 
Νὰ μὴν ὑποχωροῦμε λοιπὸν στὸ κακό. Νὰ παρακαλοῦμε τὸν ἅγιο Θεὸ νὰ μᾶς δίνει τὴ χάρη Του νὰ μὴν κυριευθοῦμε ἀπὸ καμιὰ ἁμαρτία. «Μὴ κατακυριευσάτω μου πᾶσα ἀνομία» (Ψαλμ. ριη΄ 133). Νὰ μὴ γλιστροῦμε οὔτε στὰ ἐλαφρὰ οὔτε στὰ θανάσιμα ἁμαρτήματα, ἀλλὰ νὰ βαδίζουμε σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ «τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον» (Ρωμ. ιβ΄2).

Περιοδικό "Ο ΣΩΤΗΡ", Τεῦχος 2075