Κάθε Κυριακὴ καὶ κάθε δεσποτική, θεομητορική, ἢ ἁγιολογικὴ ἑορτή, ἡ Ἐκκλησία μας τελεῖ τὴν Θεία Λειτουργία. Γι’ αὐτὸ καλὸ εἶναι νὰ ξέρουμε τὴ σημασία καὶ τὴν σπουδαιότητά της. Τί εἶναι λοιπὸν ἡ Θεία Λειτουργία; Ἃς ἀπαντήσουμε ἁπλὰ καὶ περιληπτικὰ στὸ ἐρώτημα αὐτό.
Α) Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ μεγαλύτερη πηγὴ εὐλογίας γιὰ τὸν πιστό. Εὐλογία παίρνουμε καὶ μὲ τὸν ἁγιασμὸ καὶ μὲ τὸ ἀντίδωρο καὶ μὲ τὸν τύπο τοῦ σταυροῦ ποὺ κάνει ὁ ἱερέας καὶ μὲ τὰ λείψανα τῶν ἁγίων καὶ μὲ τὰ ἅγια ἀντικείμενα καὶ μὲ τὸ χέρι τοῦ ἱερέως. Εὐλογία παίρνουμε ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ὅταν ἀγωνιζόμαστε νὰ ἐκτελέσουμε τὶς ἐντολές του καὶ ὅταν προσευχόμαστε καὶ ὅταν συμμετέχουμε σὲ ὁποιαδήποτε ἀκολουθία τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀλλὰ ἡ κυριώτερη καὶ μεγαλύτερη πηγὴ εὐλογίας εἶναι ἡ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας καὶ ἡ ἐνσυνείδητη καὶ μὲ καθαρὴ συνείδηση μετάληψη τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ μας.
Β) Ἡ Θεία Λειτουργία δὲν εἶναι μία ἁπλὴ δέηση, προσευχή, δοξολογία. Ἀλλὰ ἕνα κατέβασμα τοῦ Θεοῦ στὴ γῆ. Τί λέμε λίγο πρὶν τὴ μεγάλη εἴσοδο; «Οἱ τὰ Χερουβὶμ μυστικῶς εἰκονίζοντες, καὶ τὴ ζωοποιῶ Τριάδι τὸν Τρισάγιον Ὕμνον προσάδοντες, πᾶσαν τὴν βιωτικὴν ἀποθώμεθα μέριμναν, ὡς τὸν Βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξόμενοι…». Δηλαδή, νὰ ὑποδεχόμαστε ἐν πραγματικὴ καὶ κυριολεκτικὴ ἐννοία τὸν βασιλέα τῶν ὅλων, ὁ ὁποῖος θὰ παρουσιασθεῖ καὶ σωματικῶς, μετὰ «τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν», στὸν καθαγιασμένο ἄρτο καὶ οἶνο ποὺ βρίσκεται πάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα. Καὶ λίγο πιὸ κάτω, πρὶν τὴν μετουσίωση τῶν τιμίων δώρων, στὸν «Ἐπινίκιον Ὕμνον» λέμε' « Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος, Κύριος Σαβαώθ' πλήρης ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ τῆς δόξης σου. Ὡσαννὰ ἐν τοὶς ὑψίστοις. Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου. Ὡσαννὰ ἐν τοὶς ὑψίστοις». Δηλαδή, ὅπως ὅταν ἀκοῦμε ὅτι ἔρχεται ὁ πρωθυπουργὸς τῆς χώρας ἢ ὁ πρόεδρος τῆς δημοκρατίας καὶ τρέχουμε νὰ τὸν ὑποδεχθοῦμε καὶ τὴν ἔλευσή του τὴν θεωροῦμε μεγάλο γεγονός, ἔτσι κάνουμε καὶ τώρα. Ἑτοιμαζόμαστε νὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν Βασιλέα τῶν ὅλων, τοῦ ὁποίου ἡ βασιλεία δὲν ἔχει τέλος. Καὶ ξεσπᾶμε σὲ ζητωκραυγές. Ὡσαννά-Ὡσαννά…Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι μία ἐπανάληψη καὶ ἐπαναβίωση, τῆς θριαμβευτικῆς ὑποδοχῆς τοῦ Χριστοῦ ὡς βασιλέως εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, λίγο πρὶν τὸ πάθος του.
Λέμε πολλὲς φορές' «Ἂχ νὰ ζοῦσα ὅταν γεννήθηκε ὁ Χριστὸς καὶ νὰ τὸν προσκυνοῦσα στὴ φάτνη! Ἢ νὰ ζοῦσα ὅταν κήρυττε καὶ νὰ τὸν ἄκουγα καὶ νὰ τὸν ἀκουμποῦσα ὅπως ἡ αἱμορροοῦσα»! Κι ὅμως πραγματικὴ καὶ ἀληθινὴ φάτνη εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα, ὅπου σωματικὰ βρίσκεται ὁ Χριστὸς καὶ ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι Χριστούγεννα. Καὶ τὸ σπουδαιότερο μέσα στὴ Θεία Λειτουργία μας δίνεται ἡ δυνατότητα ὄχι ἁπλῶς νὰ τὸν προσκυνήσουμε ὅπως οἱ μάγοι ἢ νὰ τὸν ἀκουμπήσουμε ὅπως ἡ αἱμορροοῦσα, ἀλλὰ καὶ νὰ τὸν φᾶμε. Νὰ τὸν βάλλουμε μέσα μας. Κάτι ποὺ δὲν μποροῦσε νὰ γίνει μὲ τοὺς συγχρόνους του. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἐπίσης μιὰ ἐπανάληψη τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου. Ὁ Χριστός, σωματικὰ παρών, μᾶς τρέφει μὲ τὸ ἄχραντο σῶμα του καὶ μὲ τὸ τίμιο αἷμα του.
Γ) Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι μία διαρκῇς Πεντηκοστή. Λέμε κάποτε' «Ἂχ νὰ ζοῦσα τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς καὶ νὰ βίωνα τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Νὰ ἔπαιρνα τὰ χαρίσματά του». Κι ὅμως στὴ Θεία Λειτουργία συμβαίνει κάθε φορὰ κάθοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Εἶναι μία διηνεκὴς ἐπανάληψη καὶ ἐπαναβίωση τῆς Πεντηκοστῆς. Τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ μάλιστα τὰ ἐσωτερικὰ καὶ σπουδαία (πρβλ. Γάλ. 5,22), κατέρχονται στοὺς πιστούς.
Δ) Στὴ Θεία Λειτουργία ἔχουμε φανέρωση τῆς Ἐκκλησίας. Τί εἶναι Ἐκκλησία; Ἡ ἁγία Γραφὴ δὲν μᾶς δίνει ὁρισμὸ τῆς Ἐκκλησίας. Προσπαθεῖ νὰ τὴν προσδιορίσει μόνο μὲ εἰκόνες. Τὴν παρουσιάζει ὡς οἰκοδομῇ, ἄμπελο, σαγήνη, ποίμνη, σῶμα καὶ ἄλλα πολλά. Αὐτὸ συμβαίνει διότι ἡ Ἐκκλησία εἶναι μυστήριο. Ἀλήθεια τί εἶναι Θεός, Ἁγία Τριάς, παράδεισος, κόλαση καὶ τόσα ἄλλα; Εἶναι μυστήρια. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ὀρθόδοξη θεολογία διακρίνεται σὲ καταφατικὴ καὶ ἀποφατική. Στὴ καταφατικὴ προσπαθοῦν, ἡ ἁγία Γραφὴ καὶ οἱ πατέρες, νὰ προσδιορίσουν τί εἶναι Θεός' ἐνῷ στὴν ἀποφατικὴ προσπαθοῦν νὰ προσδιορίσουν τί δὲν εἶναι Θεός. Ἔτσι, μὲ καταφάσεις καὶ ἀρνήσεις, νὰ προσεγγίσει ὁ ἄνθρωπος τὸ μυστήριό του Θεοῦ. Ἔτσι, ἐπειδὴ ἡ Ἐκκλησία εἶναι μυστήριο, ὁμολογοῦμε στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως' «Πιστεύω…εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν». Πάντως, ἂν θέλουμε νὰ νοιώσουμε καὶ νὰ αἰσθανθοῦμε καὶ νὰ βιώσουμε τὸ μυστήριό της Ἐκκλησίας, θὰ πρέπει νὰ πᾶμε στὸ ναὸ καὶ νὰ συμμετάσχουμε στὴ Θεία Λειτουργία. Ἐκεῖ βρισκόμαστε ὅλοι ἐν ἀπαρτίᾳ' ἡ Ἁγία Τριάδα, οἱ κληρικοί, οἱ λαϊκοί, οἱ ἄγγελοι, οἱ κεκοιμημένοι ἀδελφοί μας. Ὁλόκληρη ἡ θριαμβεύουσα καὶ ἡ σρατευομένη Ἐκκλησία. Ἂν διαβάσουμε τὰ ὁράματα τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Θεολόγου στὴν Ἀποκάλυψη, θὰ δοῦμε ἐκεῖ ὁ Θεὸς νὰ περιστοιχίζεται ἀπὸ ἀγγέλους, ἁγίους, μάρτυρες' νὰ δέχεται τοὺς ὕμνους ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους καὶ τοὺς ἁγίους ποὺ τὸν περιστοιχίζουν γιὰ τοὺς ζῶντες πιστούς, ἀλλὰ καὶ τὶς προσευχὲς καὶ τὶς δοξολογίες καὶ τὶς δεήσεις τῶν ζώντων χριστιανῶν, πρὸς Αὐτὸν καὶ τοὺς ἁγίους, καὶ νὰ ὑπάρχει μία ἐπικοινωνία καὶ μία συνάφεια μεταξὺ ὅλων αὐτῶν. Νὰ ἡ Ἐκκλησία. Ὁ Θεὸς καὶ σύμπασα ἡ περὶ αὐτὸν καὶ ἡ ὑπ’ αὐτοῦ δημιουργηθεῖσα φύση.
Ὑπάρχει στὸ λαό μας ἡ ἔκφραση' «Θ’ ἀνοίξω Ἐκκλησία». Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι θ’ ἀνοίξει ἡ πόρτα τῆς Ἐκκλησίας καὶ θὰ μποῦνε μέσα καὶ θὰ ἀνάψουν κεριὰ καὶ καντήλια; Καὶ μάλιστα πολλοὶ τῶν χριστιανῶν κάνουν φασαρία νὰ τοὺς δοθεῖ τὸ κλειδὶ ἀπὸ τὸ νεωκόρο ἢ τὸν ἱερέα γιὰ ν’ ἀνοίξουν ἰδιοχείρως τὸν ναό. Ἡ ἔκφραση αὐτὴ θεολογικὰ σημαίνει ὅτι θὰ ἐμφανισθεῖ καὶ θὰ βιωθεῖ τὴν ἡμέρα ἐκείνη τὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ λαός μας, ἐπειδὴ στὸ ναὸ λαμβάνει χώρα τὸ μυστήριό της Ἐκκλησίας, δηλαδὴ ἡ Θεία Λειτουργία, ποὺ εἶναι τὸ κυριώτερο τῶν τελουμένων, δὲν λέγει ποτὲ ὅτι θὰ πάω στὸ ναό, ἀλλὰ ὅτι θὰ πάω Ἐκκλησία.
Νὰ λοιπὸν ἡ σπουδαιότητα τῆς Λειτουργίας. Γι’ αὐτὸ οἱ χριστιανοὶ στὶς κατακόμβες μὲ κίνδυνο τῆς ζωῆς τοὺς ἔτρεχαν νὰ παραβρεθοῦν στὴν Λειτουργία. Γι’ αὐτὸ ὁ Παῦλος λέγει μὴ ἐγκαταλείπετε τὴν ἐπισυναγωγή μας. Στὸ σπίτι νὰ προσευχηθεῖς, ν’ ἀκούσεις κήρυγμα' νὰ πᾷς στὸ ἐκκλησάκι καὶ νὰ κάνεις τὸ σταυρό σου καὶ ν’ ἀνάψεις τὸ κεράκι σου' ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἀρκεῖ, δὲν σῴζει. Δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Αὐτὴ ὑπάρχει μόνο στὴ Λειτουργία.
Αρχ. Μελέτιος Βαδραχάνης
πηγή: ixthis.gr
Β) Ἡ Θεία Λειτουργία δὲν εἶναι μία ἁπλὴ δέηση, προσευχή, δοξολογία. Ἀλλὰ ἕνα κατέβασμα τοῦ Θεοῦ στὴ γῆ. Τί λέμε λίγο πρὶν τὴ μεγάλη εἴσοδο; «Οἱ τὰ Χερουβὶμ μυστικῶς εἰκονίζοντες, καὶ τὴ ζωοποιῶ Τριάδι τὸν Τρισάγιον Ὕμνον προσάδοντες, πᾶσαν τὴν βιωτικὴν ἀποθώμεθα μέριμναν, ὡς τὸν Βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξόμενοι…». Δηλαδή, νὰ ὑποδεχόμαστε ἐν πραγματικὴ καὶ κυριολεκτικὴ ἐννοία τὸν βασιλέα τῶν ὅλων, ὁ ὁποῖος θὰ παρουσιασθεῖ καὶ σωματικῶς, μετὰ «τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν», στὸν καθαγιασμένο ἄρτο καὶ οἶνο ποὺ βρίσκεται πάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα. Καὶ λίγο πιὸ κάτω, πρὶν τὴν μετουσίωση τῶν τιμίων δώρων, στὸν «Ἐπινίκιον Ὕμνον» λέμε' « Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος, Κύριος Σαβαώθ' πλήρης ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ τῆς δόξης σου. Ὡσαννὰ ἐν τοὶς ὑψίστοις. Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου. Ὡσαννὰ ἐν τοὶς ὑψίστοις». Δηλαδή, ὅπως ὅταν ἀκοῦμε ὅτι ἔρχεται ὁ πρωθυπουργὸς τῆς χώρας ἢ ὁ πρόεδρος τῆς δημοκρατίας καὶ τρέχουμε νὰ τὸν ὑποδεχθοῦμε καὶ τὴν ἔλευσή του τὴν θεωροῦμε μεγάλο γεγονός, ἔτσι κάνουμε καὶ τώρα. Ἑτοιμαζόμαστε νὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν Βασιλέα τῶν ὅλων, τοῦ ὁποίου ἡ βασιλεία δὲν ἔχει τέλος. Καὶ ξεσπᾶμε σὲ ζητωκραυγές. Ὡσαννά-Ὡσαννά…Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι μία ἐπανάληψη καὶ ἐπαναβίωση, τῆς θριαμβευτικῆς ὑποδοχῆς τοῦ Χριστοῦ ὡς βασιλέως εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, λίγο πρὶν τὸ πάθος του.
Λέμε πολλὲς φορές' «Ἂχ νὰ ζοῦσα ὅταν γεννήθηκε ὁ Χριστὸς καὶ νὰ τὸν προσκυνοῦσα στὴ φάτνη! Ἢ νὰ ζοῦσα ὅταν κήρυττε καὶ νὰ τὸν ἄκουγα καὶ νὰ τὸν ἀκουμποῦσα ὅπως ἡ αἱμορροοῦσα»! Κι ὅμως πραγματικὴ καὶ ἀληθινὴ φάτνη εἶναι ἡ Ἁγία Τράπεζα, ὅπου σωματικὰ βρίσκεται ὁ Χριστὸς καὶ ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι Χριστούγεννα. Καὶ τὸ σπουδαιότερο μέσα στὴ Θεία Λειτουργία μας δίνεται ἡ δυνατότητα ὄχι ἁπλῶς νὰ τὸν προσκυνήσουμε ὅπως οἱ μάγοι ἢ νὰ τὸν ἀκουμπήσουμε ὅπως ἡ αἱμορροοῦσα, ἀλλὰ καὶ νὰ τὸν φᾶμε. Νὰ τὸν βάλλουμε μέσα μας. Κάτι ποὺ δὲν μποροῦσε νὰ γίνει μὲ τοὺς συγχρόνους του. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἐπίσης μιὰ ἐπανάληψη τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου. Ὁ Χριστός, σωματικὰ παρών, μᾶς τρέφει μὲ τὸ ἄχραντο σῶμα του καὶ μὲ τὸ τίμιο αἷμα του.
Γ) Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι μία διαρκῇς Πεντηκοστή. Λέμε κάποτε' «Ἂχ νὰ ζοῦσα τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς καὶ νὰ βίωνα τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Νὰ ἔπαιρνα τὰ χαρίσματά του». Κι ὅμως στὴ Θεία Λειτουργία συμβαίνει κάθε φορὰ κάθοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Εἶναι μία διηνεκὴς ἐπανάληψη καὶ ἐπαναβίωση τῆς Πεντηκοστῆς. Τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ μάλιστα τὰ ἐσωτερικὰ καὶ σπουδαία (πρβλ. Γάλ. 5,22), κατέρχονται στοὺς πιστούς.
Δ) Στὴ Θεία Λειτουργία ἔχουμε φανέρωση τῆς Ἐκκλησίας. Τί εἶναι Ἐκκλησία; Ἡ ἁγία Γραφὴ δὲν μᾶς δίνει ὁρισμὸ τῆς Ἐκκλησίας. Προσπαθεῖ νὰ τὴν προσδιορίσει μόνο μὲ εἰκόνες. Τὴν παρουσιάζει ὡς οἰκοδομῇ, ἄμπελο, σαγήνη, ποίμνη, σῶμα καὶ ἄλλα πολλά. Αὐτὸ συμβαίνει διότι ἡ Ἐκκλησία εἶναι μυστήριο. Ἀλήθεια τί εἶναι Θεός, Ἁγία Τριάς, παράδεισος, κόλαση καὶ τόσα ἄλλα; Εἶναι μυστήρια. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ὀρθόδοξη θεολογία διακρίνεται σὲ καταφατικὴ καὶ ἀποφατική. Στὴ καταφατικὴ προσπαθοῦν, ἡ ἁγία Γραφὴ καὶ οἱ πατέρες, νὰ προσδιορίσουν τί εἶναι Θεός' ἐνῷ στὴν ἀποφατικὴ προσπαθοῦν νὰ προσδιορίσουν τί δὲν εἶναι Θεός. Ἔτσι, μὲ καταφάσεις καὶ ἀρνήσεις, νὰ προσεγγίσει ὁ ἄνθρωπος τὸ μυστήριό του Θεοῦ. Ἔτσι, ἐπειδὴ ἡ Ἐκκλησία εἶναι μυστήριο, ὁμολογοῦμε στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως' «Πιστεύω…εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν». Πάντως, ἂν θέλουμε νὰ νοιώσουμε καὶ νὰ αἰσθανθοῦμε καὶ νὰ βιώσουμε τὸ μυστήριό της Ἐκκλησίας, θὰ πρέπει νὰ πᾶμε στὸ ναὸ καὶ νὰ συμμετάσχουμε στὴ Θεία Λειτουργία. Ἐκεῖ βρισκόμαστε ὅλοι ἐν ἀπαρτίᾳ' ἡ Ἁγία Τριάδα, οἱ κληρικοί, οἱ λαϊκοί, οἱ ἄγγελοι, οἱ κεκοιμημένοι ἀδελφοί μας. Ὁλόκληρη ἡ θριαμβεύουσα καὶ ἡ σρατευομένη Ἐκκλησία. Ἂν διαβάσουμε τὰ ὁράματα τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Θεολόγου στὴν Ἀποκάλυψη, θὰ δοῦμε ἐκεῖ ὁ Θεὸς νὰ περιστοιχίζεται ἀπὸ ἀγγέλους, ἁγίους, μάρτυρες' νὰ δέχεται τοὺς ὕμνους ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους καὶ τοὺς ἁγίους ποὺ τὸν περιστοιχίζουν γιὰ τοὺς ζῶντες πιστούς, ἀλλὰ καὶ τὶς προσευχὲς καὶ τὶς δοξολογίες καὶ τὶς δεήσεις τῶν ζώντων χριστιανῶν, πρὸς Αὐτὸν καὶ τοὺς ἁγίους, καὶ νὰ ὑπάρχει μία ἐπικοινωνία καὶ μία συνάφεια μεταξὺ ὅλων αὐτῶν. Νὰ ἡ Ἐκκλησία. Ὁ Θεὸς καὶ σύμπασα ἡ περὶ αὐτὸν καὶ ἡ ὑπ’ αὐτοῦ δημιουργηθεῖσα φύση.
Ὑπάρχει στὸ λαό μας ἡ ἔκφραση' «Θ’ ἀνοίξω Ἐκκλησία». Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι θ’ ἀνοίξει ἡ πόρτα τῆς Ἐκκλησίας καὶ θὰ μποῦνε μέσα καὶ θὰ ἀνάψουν κεριὰ καὶ καντήλια; Καὶ μάλιστα πολλοὶ τῶν χριστιανῶν κάνουν φασαρία νὰ τοὺς δοθεῖ τὸ κλειδὶ ἀπὸ τὸ νεωκόρο ἢ τὸν ἱερέα γιὰ ν’ ἀνοίξουν ἰδιοχείρως τὸν ναό. Ἡ ἔκφραση αὐτὴ θεολογικὰ σημαίνει ὅτι θὰ ἐμφανισθεῖ καὶ θὰ βιωθεῖ τὴν ἡμέρα ἐκείνη τὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ λαός μας, ἐπειδὴ στὸ ναὸ λαμβάνει χώρα τὸ μυστήριό της Ἐκκλησίας, δηλαδὴ ἡ Θεία Λειτουργία, ποὺ εἶναι τὸ κυριώτερο τῶν τελουμένων, δὲν λέγει ποτὲ ὅτι θὰ πάω στὸ ναό, ἀλλὰ ὅτι θὰ πάω Ἐκκλησία.
Νὰ λοιπὸν ἡ σπουδαιότητα τῆς Λειτουργίας. Γι’ αὐτὸ οἱ χριστιανοὶ στὶς κατακόμβες μὲ κίνδυνο τῆς ζωῆς τοὺς ἔτρεχαν νὰ παραβρεθοῦν στὴν Λειτουργία. Γι’ αὐτὸ ὁ Παῦλος λέγει μὴ ἐγκαταλείπετε τὴν ἐπισυναγωγή μας. Στὸ σπίτι νὰ προσευχηθεῖς, ν’ ἀκούσεις κήρυγμα' νὰ πᾷς στὸ ἐκκλησάκι καὶ νὰ κάνεις τὸ σταυρό σου καὶ ν’ ἀνάψεις τὸ κεράκι σου' ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἀρκεῖ, δὲν σῴζει. Δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Αὐτὴ ὑπάρχει μόνο στὴ Λειτουργία.
Αρχ. Μελέτιος Βαδραχάνης
πηγή: ixthis.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου